پرندگان هم دوست پیدا می‌کنند

به گزارش پارسینه؛ ما معمولاً دوستی را رفتاری مختص انسان‌ها می‌دانیم و البته این فرضیه منطقی است، چون معمولاً حیوانات روابط همکاری پیچیده‌ای فراتر از خویشاوندان خود برقرار نمی‌کنند. تنها نوع دوستی پیچیده‌ای که در مهره‌داران دیده شده، پرورش مشترک فرزندان توسط دو فرد است. اما برای مرغ‌های مگس‌خوار آفریقایی، پیوندهایی که شکل می‌دهند فراتر از وظایف والدینی ساده است.

دانشمندان می‌دانند که حیوانات معمولاً به خویشاوندان خود کمک می‌کنند، اما بحث بر سر این است که آیا دوستی‌های بلندمدت میان حیوانات غیرخویشاوند هم وجود دارد یا نه. اثبات چنین رفتارهایی بسیار دشوار است و نیاز به داده‌های فراوان دارد.

اکنون مطالعه‌ای با داده‌های میدانی ۲۰ ساله که در نشریه Nature منتشر شده، نشان داده که مرغ مگس‌خوار آفریقایی به نام «سوپرب استارلینگ» (Lamprotornis superbus) در گروه‌هایی با ترکیب خویشاوندان و غیرخویشاوندان، از ۷ تا ۶۰ عضو، زندگی می‌کند که بسیار شبیه جوامع انسانی است.

پروفسور داستین روبنشتاین از دانشگاه کلمبیا می‌گوید: جامعه این پرندگان فقط خانواده‌های ساده نیستند، بلکه پیچیده‌اند و شامل خویشاوندان و غیرخویشاوندانی است که با هم زندگی می‌کنند.

این پرندگان که بیش از ۱۵ سال عمر می‌کنند و تا ۱۹ سانتی‌متر رشد می‌یابند، در مرکز کنیا زندگی می‌کنند و سالی دو بار در فصل باران جفت‌گیری می‌کنند. پژوهشگران پس از بررسی بیش از ۴۰ فصل جفت‌گیری، رابطه بین جفت‌های تولیدمثل و کمک‌کنندگان را کشف کردند.

آن‌ها دریافتند هر جفت می‌تواند تا ۱۶ پرنده غیرتولیدمثل به عنوان کمک‌کننده و دوست داشته باشد. این کمک شامل جستجوی غذا برای جوجه‌ها و محافظت از لانه در برابر شکارچیان است. این همکاری باعث افزایش اندازه گروه می‌شود و نرخ بقاء بزرگسالان در گروه‌های بزرگ‌تر بیشتر است.

علاوه بر مزایای افزایش تعداد اعضا، پژوهش نشان می‌دهد که تبادل کمک‌های متقابل درون گروهی می‌تواند جوامع همکاری پیچیده‌ای ایجاد کند.

با این حال، دوستان ترجیح می‌دهند به خویشاوندان کمک کنند اما به طور فعال و مستمر به افراد غیرخویشاوند نیز یاری می‌رسانند. پژوهشگران فرض می‌کنند که تمایز قائل شدن میان خویشاوندان ممکن است نتیجه همکاری‌های گذشته باشد که در آن کمک ابتدا به نزدیک‌ترین خویشاوندان داده می‌شد.

نظریه «نوع‌دوستی متقابل» رابرت تریورز در سال ۱۹۷۱، بیان می‌کند که چنین رفتارهای همکاری در دنیای حیوانات گسترده است، زیرا حیوانات انرژی خود را صرف کمک به دیگران می‌کنند، با این انتظار که در آینده منفعتی ببرند. دانشمندان از آن زمان تاکنون در تلاش برای اثبات این نظریه بوده‌اند، اما هنوز دقیقاً نمی‌دانیم چه عواملی آن را تحریک می‌کند، جز اینکه ساختارهای اجتماعی حیوانات بسیار پیچیده‌تر از تصور اولیه است.

پروفسور روبنشتاین معتقد است: بسیاری از این پرندگان در طول زمان دوستی‌هایی شکل می‌دهند. ما فکر می‌کنیم این نوع کمک‌های متقابل احتمالاً در جوامع حیوانی دیگر هم وجود دارد، ولی به دلیل کمبود مطالعات طولانی‌مدت هنوز نتوانسته‌ایم به‌طور کامل آن را کشف کنیم.