حال بد گردشگری در ایران با نگاه به شرایط عجیب مجموعه ورزشی توچال

تحریریه پارسینه| بر هیچ متخصص و اهل فنی پوشیده نبوده و نیست که از زمان تشدید تحریمهای پیچیده و زمین گیر غرب علیه کشورمان ، فعال نگهداشتن گزینه توسعه گردشگری و جذب توریست و حمایت از این صنعت می توانست، نه تنها ارز قابل توجهی وارد کشور کند، بلکه ثروت سرشاری را از این محل روانه جیب دولت و مردم کرده و از میزان گسترش فقر و فلاکت در جامعه به مقدار قابل توجهی بکاهد.

هر چند سخن به میان آوردن از این دست توصیه ها و پیشنهادات، چیزی جز آب در هاون کوبیدن نیست و بجز تازه تر کردن داغ و حسرتهایی که میخوریم خریداری هم ندارد، اما ذکر چند نکته در این باب برای ثبت در تاریخ خالی از لطف نیست.

شایدم کم مسئولی گزیده و تکانی هم بخود دهد و دست کم پاسخی حاوی تکذیب یا حتی تأیید با ذکر دلایل عنوان نماید!

برای اطلاع از شرایط حال حاضر گردشگری در ایران در سطح بین الملل کافیست به آمار مجمع جهانی اقتصاد مربوط به قبل از تحریمهای ترامپ علیه دولت روحانی و دلار چهار هزارتومانی نگاهی بیاندازیم:

منطقه MENA (خاورمیانه و شمال آفریقا) شامل ۱۵ کشور است که این منطقه از جهان برای گردشگران ماجراجو بسیار جذاب است. قیمت ارزان، فرودگاه‌های قابل قبول، هتل‌های استاندارد و البته ناامنی جز توصیفات و آمار‌هایی است که مجمع اقتصاد جهانی آن را منتشر کرده است. در رده بندی این مجمع ایران در سال ۲۰۱۹ با امتیاز ۳.۵ در حقیقت سیزدهمین کشور منطقه است و تنها کویت، لبنان، الجزیره و یمن شرایط بدتری از ایران دارند.

در این رده بندی ایران علی‌رغم رشد منفی ۷.۹ جهانی با ۳.۵ درصد رشد نسبت به رده بندی پیشین مجمع مواجه شده است. آنطور که مجمع جهانی اقتصاد در گزارش خود آورده، رشد گردشگری در این منطقه مدیون کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس است. در بین کشورهای منطقه منا، ایران تنها در دو شاخص منابع طبیعی و فرهنگی و قیمت پایین سفر از دیگران پیش است.

گردشگری از مهمترین بخش‌های اقتصادی هر کشور است. به شکلی که تاثیر بسیار زیادی بر اشتغالزایی و ارز آوری داخلی داشته و در توسعه کشور کمک شایانی می‌کند. در دهه‌های اخیر با پیشرفت تکنولوژی و دسترسی آسان‌تر به مناطق تفریحی اکنون میبینیم که گردشگری به یکی از مهمترین عامل‌های رشد اقتصادی تبدیل شده است که برای مثال کافیست به کشور ترکیه نگاه کنید.

فقط مقایسه حجم ورود و خروج گردشگر و گردش مالی از این ناحیه نسبت به ایران ما در چه اعداد و ارقامی خلاصه می شود؟ در حالیکه وضعیت دیپلماسی حال حاضر کشور در سطحی است که برخی کشورهای ثروتمند با زبان درازی و سیاسی بازی به شهرواندانشان هشدار ورود به خاک ایران را می دهند، در نزدیکی ایران امارات متحده عربی، قطر، ترکیه و حتی عربستان سالانه میلیاردها دلار سود از محل صنعت توریسم به جیب خود روانه می کنند.

ایران ما که با داشتن چهار فصل، مناظر بکر و سرزمین فوق العاده سحر انگیز و دارا بودن جاذبه های گردشگری بی نظیر و بی همتا، می تواند به قطب بی بدیل صنعت گردشگری حداقل منطقه خاورمیانه تبدیل شود، امروز در اعماق «سیاه ترین کارنامه» جذب گردشگر بین المللی در سطح جهان است و افسوس هایی که هیچگاه قرار نیست پایان یابند.

با شرایط اقتصادی کشور، وضعیت کنونی دیپلماسی با سایر کشورها، جذب گردشگر خارجی که پیش کش، گردشگر داخلی اگر توان مالی سفر و گردش و تفریح داشته باشد که آنهم در سطح وسیعی محال بنظر می رسد، خود متولیان و دست اندرکاران آنقدری شلخته و بی انضباط سکان جذب گردشگران را در دست گرفته اند که معدود افراد علاقمند به ورزش، سفر و تفریح هم از این غافله جا می مانند.

سالها پیش اشاره کرده بودیم که مهمترین مشکلات گردشگری در ایران از این قرارند: مشکلات فرودگاهی، کمبود واحد‌های اقامتی، کاستی‌های حمل و نقل، وضعیت نامطلوب سرویس‌های بهداشتی، کمبود مراکز رفاهی و کیفیت ارائه خدمات آن ها، جنبه نرم افزاری و جنبه سخت افزاری صنعت گردشگری ایران، زیر ساخت مالی نامساعد و...

خب حالا اگر شرایطی که توضیح دادیم برای رعایت استاندادرهای لازم در سطح تأمین نیازهای گردشگر خارجی باشد، بدبختانه راضی هستیم که برای شهروند ایرانی سطح این نیازها را با اغماض و چشم پوشی به شکل قابل توجهی کاهش دهیم، با این حال باز هم اینقدر شرایط مطلوب  نیست که ادعا کنیم گردشگر ایرانی هم از گردش و تفریح داخل کشور راضی است!

از سوی دیگر پتانسیل های گردشگری ایران به قدری زیاد است که با توجه به شرایط فعلی کشور و اقتصاد و ...، حتی اگر از ورود توریست خارجی چشم پوشی کنیم و صرفا بروی خدمات رسانی به گردشگران داخلی تمرکز کنیم باز هم شاهد رشد شاخص های اقتصادی هستیم و میزان اشتغال زایی به طرز چشمگیری افزایش می یابد اما دریغ از توجه و دلسوزی که قابل مشاهده و بیان و عرض باشد!

وضعت نابسامان مجموعه گردشگری توچال در قلب تپنده ایران

تمام این مطالب شاید مقدمه ای تأسف بار بود برای حس کردن شرایط حال یکی از جذابترین مناطق توریستی پایتخت ایران. مجموعه ورزشی و تفریحی توچال که سالانه صدها هزار نفر بازدید کننده را از سراسر کشور به سمت خود جذب می کند.

هر چند بهینه سازی و ترمیم وضعیت بار ترافیکی این منطقه برای سهولت زندگی مردم همجوار این جاذبه توریستی و محدودیت محل پارک خودرو در محوطه این مجموعه برای میهمانان و گردشگران کلاً از دستور کار مجریان و دست اندرکاران آن خارج شده و مشکلات زیادی برای شهروندان بوجود آورده، اما کمبود مناطق گردشگری و تفریحی ورزشی در این سطح و متعاقب آن حضور مدوام و متوالی گردشگر در این مکان، باعث نشده از تعداد گردشگران و متقاضیان حضور در این منطقه خوش آب و هوا کاسته شود.

همین حضور متوالی مردم شاید مهمترین مسئله در عدم پیگیری مشکلات از سوی مسئولان این مجموعه تفریحی و ورزشی باشد.

رسیدگی به مواردی که بیان کردیم پیش کش، در حال حاضر در عصر ارتباطات، در قلب جاذبه گردشگری پایتخت ایران، نحوه اطلاع رسانی این مجموعه و ارتباط از طریق سایت و سایر مسیرهای ارتباطی با مردم به نحو عجیب و خنده آوری مسدود و غیر قابل دسترس است.

یعنی اگر گردشگری از اطراف تهران در یک روز تعطیل قرار باشد برای ورزش و کوهپیمایی به این محل خوش آب و هوا بیاید، با درهای بسته این مجموعه گردشگری مواجه می شود. یکبار به دلیل تعمیرات تله کابین، یکبار به دلیل تعطیلی ایام مذهبی، یکبار به دلیل ازدحام جمعیت و نبود پارکینگ، یکبار به دلیل کولاک، یکبار به دلیل کرونا و .....

به عبارتی در نبود سایت و مسیر ارتباطی برای اطلاع رسانی، گردشگر باید کیلومترها راه برود تا از شرایط و وضعیت امروز این مجموعه توریستی مطلع شود!

بطور مثال در روز گذشته مصادف با شهادت حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، این مجموعه ورزشی و تفریحی تعطیل بوده است. البته این مجموعه در چنین روزهایی و مخصوصاً عزاداریهایی که برای مردم قابل احترام و درک است در ادوار مختلف تعطیل بوده و هست، اما با نگاهی متفاوت به این شرایط باید مسئولان پاسخ درست و منطقی برای گردشگران داشته باشند.

همانطور که می دانیم در روایات و همچنین پاسخ به استفتا در زمینه ورزش و تفریح در روزهای عزاداری روشن است ورزش و تفریح به شرط آنکه در ایام سوگواری مذهبی، همراه با جشن و شادی نباشد، مانع از عزاداری سوخته دلان و شرکت در مراسم سوگواری نگردد، شرعاً منعی ندارد، لیکن اگر قرار هم هست دست اندرکاران و کارکنان چنین سازمانی در چنین روزی درهای این مجموعه را بر روی بازدید کنندگان ببندند، بهتر است با اطلاع رسانی دقیق و جامع گردشگران را مطلع کنند تا در وقت و انرژی صرفه جویی و برنامه ریزی دیگری صورت پذیرد.

ورزش و تفریح، مسئله قابل گذشت نیست، آنهم برای جامعه ای که نیاز به ورزش و تفریح در آن به شکل حیاتی احساس می شود، جامعه ای که مردم نیاز دارند به روان و اعصاب و تن خود آرامش اهدا کنند.

حتماً مسئولان چنین سازمانی برای باز نگهداشتن دربهای این مجموعه فارغ از موضوع فعلی، می توانند برای نیروی انسانی خود به درستی و طریقه صحیح برنامه ریزی مدرن و قابل قبولی داشته باشند تا در شیفتهای گوناگون، پذیرای گردشگر در ساعات قانونی باشند.

اگر تفریح و ورزش و حتی در نگاهی گسترده تر «گردشگری» به بهانه ها و دلایل متفاوت از مردم سلب گردد، شرایط و بستر آن برای عموم ملت گسترده و فراگیر نباشد، آنموقع جامعه ای که از تحمل شرایط سخت اقتصادی و.... حاصل از ناکارآمدی دست اندرکاران، همچون بشکه باروتی شده، عاقبت منفجر خواهد شد و تبعات سنگین آن برای نسلها باقی خواهد ماند.