تاثیر باورنکردنی کمک به دیگران بر مغز

دانشمندان دانشگاه بیرمنگام و دانشگاه آکسفورد در انگلیس، منطقه‌ای را در مغز شناسایی کرده‌اند که به طور مشخص در کمک کردن به دیگران نقش دارد.

پژوهش آن‌ها که در مجله زیست‌شناسی کنونی (Current Biology) چاپ شده است، نشان می‌دهد که رفتار نوع‌دوستانه پرزحمت یعنی انتخاب‌هایی که افراد برای کمک به دیگران انجام می‌دهند، در قسمتی از مغز اتفاق می‌افتد که با قسمتی از مغز که مسئول انتخاب‌های فیزیکی کمک‌کننده به خود فرد است، تفاوت دارد.

فهم دقیق‌تر آنچه در مغز در هنگام اتخاذ این تصمیمات رخ می‌دهد، احتمالاً به پزشکان کمک می‌کند راه‌هایی را برای درمان بیماری‌های روانی در پیش بگیرند. همچنین می‌تواند برای درک بهتر این موضوع مفید باشد که چرا مردم تمایل دارند هر روز رفتار‌های کمک‌کننده انجام دهند؛ مثلاً کار‌های داوطلبانه انجام دهند، زباله‌ها را بازیافت کنند تا گرمایش جهانی را کم کنند یا برای کمک به غریبه‌ها توقف کنند.

ناحیه شناسایی‌شده به نام شکنج قشر کمربندی قدامی (anterior cingulate cortex gyrus)، در سمت جلوی مغز قرار دارد. این ناحیه در رفتار‌های اجتماعی نقش دارد، اما قبلاً آن را با تلاش برای کمک به دیگران مرتبط نمی‌دانستند. جالب اینجا است که محققان دریافتند این ناحیه در زمانی که افراد تصمیماتی می‌گیرند که فقط به نفع خودشان است، فعال نمی‌شود.

یکی از محققان اظهار کرد: از بازنگه‌داشتن یک دَر تا داوطلب شدن برای کمک به خیریه، اغلب باید تصمیم بگیریم که آیا می‌توانیم برای کمک به افراد دیگر زحمت بکشیم یا نه؛ اما مکانیسم‌های مغزی در پس این اعمال، ناشناخته باقی مانده‌اند. با شناسایی منطقه ویژه‌ای در مغز که هنگام نیاز افراد به تلاش فعال می‌شود، یک گام به درک چیزی نزدیک می‌شویم که به بعضی از افراد (نه به همه)، انگیزه می‌دهد تا تصمیماتی را اتخاذ کنند که اغلب نیازمند کمک فیزیکی به دیگران است، حتی اگر به صورت مستقیم به نفع خود آن‌ها نباشد.

در این پژوهش، محققان بر روی ۳۸ شرکت‌کننده که از ۱۸ تا ۳۵ سال سن داشتند، آزمایش کردند. آن‌ها از همه شرکت‌کنندگان خواستند در یک تصمیم‌گیری پرزحمت شرکت کنند و با پرکردن یک پرسشنامه سطح همدلی‌شان را با دیگران ارزیابی کنند.

در حین تصمیم‌گیری شرکت‌کنندگان، از آن‌ها اسکن اِم‌آرآی گرفته می‌شد که نشان‌دهنده مناطق مختلف مغزی بود که در هنگام تصمیم‌گیری افراد برای انتخاب «کار» یا «استراحت» برای کمک به خودشان یا دیگری، فعال می‌شد.

اگر آن‌ها گزینه «کار» را انتخاب می‌کردند، باید وسیله‌ای را فشار می‌دادند که قدرتِ گرفتن (grip strength) آن‌ها را اندازه‌گیری می‌کرد. آن‌ها باید این کار را این‌قدر ادامه می‌دادند تا به حد معینی دست پیدا کنند. هر بار که می‌خواستند تصمیمی بگیرند، به آن‌ها گفته می‌شد که دارند برای خودشان کار می‌کنند یا برای یک شخص دیگر.

اگر تصمیم می‌گرفتند تلاش کنند، باید یک وسیله را به اندازه‌ای فشار می‌دادند که به حد معینی برسد تا بتوانند جایزه بگیرند. اعداد متفاوتی که به دست می‌آوردند به پول تبدیل می‌شد؛ چه برای خودشان چه برای شخص ناشناس دیگری که آن‌ها به جایش بازی می‌کردند.

محققان با استفاده از این تکنیک آماری جدید برای تجزیه و تحلیل داده‌ها قادر شدند الگو‌هایی را در مغز شناسایی کنند که نشان می‌داد افراد تا چه اندازه حاضرند تلاش کنند.

آن‌ها دریافتند که شکنج قشر کمربندی قدامی تنها منطقه‌ای از مغز است که وقتی افراد تصمیم می‌گیرند به شخص دیگری کمک کنند، الگوی تلاش آن‌ها را نشان می‌دهد؛ اما هنگامی که آن‌ها تصمیم می‌گیرند به خودشان پاداش دهند اصلاً فعال نمی‌شود.

جالب بود که افرادی که گفته بودند احساس همدلی زیادی دارند، در شکنج قشر کمربندی قدامی قوی‌ترین الگو‌های تلاش را داشتند. محققان همچنین دریافتند که این افراد برای کمک به دیگران قدرت بیشتری به کار می‌برند.

قدم بعدی تیم پژوهشی، بررسی این موضوع است در صورتی که ناحیه‌ای از مغز افراد در اثر سکته یا سایر ضربه‌های مغزی دچار ضایعه شود، چه اتفاقی برای رفتار‌های کمکی پرزحمت آن‌ها می‌افتد.