صمیمیت زناشویی و مهارت های ارتباطی

ژیلافرخی : خانواده به عنوان اولین هسته اجتماع و اساسی ترین بنیان هر جامعه ای به حساب می آید که افراد هر اجتماعی در بستر آن رشد و نمو پیدا کرده و از آن طریق وارد جامعه می شوند. از جمله ویژگی های زندگی اجتماعی انسان، وجود تعامل سازنده میان انسان ها و برقرار بودن عشق به همنوع و ابراز صمیمیت و همدلی به یکدیگر است.
ازدواج به عنوان عالی ترین و مهم ترین رسم اجتماعی برای دست یابی به نیازهای عاطفی افراد همواره مورد توجه بوده است و از این رو، صمیمیت کلید داشتن ازدواجی موفق و منبع مهمی برای شادی، احساس معنا و رضایت زناشویی به شمار می رود.
دکتر ژیلا فرخی اظهار کرد که:  صمیمیت عبارتند از یک رابطه نزدیک، خودمانی و معمولا محبت آمیز یا رابطه ای عاشقانه و شخصی با فرد دیگری که مستلزم داشتن اطلاعات بسیار جزیی یا شناخت عمیق وی می باشد. صمیمیت فرایندی تعاملی و شامل ابعادی مرتبط به هم است.
محور این فرایند، شناخت، درک، همدلی با احساسات فرد دیگر، قدردانی، همدلی و پذیرش دیدگاه اوست و همچنین مفهوم وسیعی است که می تواند از بحث درباره جزئیات زندگی تا افشای خصوصی ترین احساسات را که کسی به راحتی در مورد آن سخن نمی گوید، در بر بگیرد.
  این روانشناس خانواده بیان کرد: یکی از اصول مهم در زندگی زناشویی هر زوجی داشتن ارتباط مناسب با همسر درطول زندگی  است. ارتباط خوب وصمیمانه بین افراد خانواده باعث رشد احساسات و استحکام روابط خواهد شد و دلیلی مهم برای داشتن خانواده ای سالم و کار آمد در نظر گرفته می شود.
در کل می توان گفت زمانی که افراد خانواده از الگوهای ارتباطی موثری استفاده می‌کنند، انتقال و درک روشن از محتوا و هر پیامی دارند و از همه مهم تر این که نیاز های روانی یکدیگر را رفع می کنند و ارتباط و شرکت در اجتماع را تداوم می بخشند. از این رو الگو های ارتباطی شخصیت ، یادگیری، اعتماد به نفس، قدرت انتخاب و تصمیم گیری افراد خانواده را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد و می توان گفت که یکی از ریشه های اصلی مشکلات مختلف در خانواده است. 
ارتباط فرایندی است اجتماعی که به وسیله‌ی آن، اطلاعات، افکار، عقاید و احساسات یک فرد یا گروه یا زبان یا رفتار مشترک به طرف دیگر انتقال می‌یابد تا سبب تفاهم، هماهنگی و ادراک یا رفتار واحد بین گیرنده و فرستنده شود.
مهمترین مهارت های ارتباطی که زوجین باید در ابتدای زندگی مشترک به کار ببند به شرح ذیل می باشد:

1. مهارت صحیح گوش دادن: طبق یک مثال قدیمی که افراد برای آنکه بتوانند گوینده‌ای خوب باشند باید بتوانند شنونده‌ای ماهر باشند، زوج هایی که به صحبت‌های همسر خود، به شکل صحیح گوش نمی‌دهند و در رابطه خود دست به قضاوت پیش داوری می‌زنند، نمی‌توانند احساسات و بیانی مطابق درک طرف مقابل داشته باشند. مهارت خوب گوش دادن واقعی به دلیل وجود موانعی چون:  رؤیا پردازی، قضاوت کردن، ذهن خوانی و انتخاب گزینشی در بسیاری از زوجین بسیار کم دیده می‌شود. تمرین این مسئله که وقتی طرف مقابل در حال صحبت کردن است و پرسش در رابطه با مسائلی که در صحبت طرف مقابل است، می‌تواند برای درک و فهم مطالب به فرد کمک کند.
   چگونگی ابراز احساسات و بیان موضوع: زوجی که در بیان احساسات و خواسته های خود مشکل دارند نمی‌توانند به رابطه موفقی دست پیدا کنند. برای آنکه فرد بتواند احساسات خود را به راحتی بیان کند باید نسبت به احساس خود آگاهی لازم را داشته باشند و آن را بشناسند و سپس آن را به شکل شفاف و واضح به طرف مقابل خود انتقال دهد. این مهارت به زوجین کمک می‌کند تا از کشمکش‌های دائمی در زندگی بر سر مسائل مختلف بکاهند و مسائل خود را به شیوه‌ای منطقی با یکدیگر مطرح نمایند.
   آگاهی از خواسته‌ها و انتظارات خود در زندگی زناشویی: یکی از مهمترین موضوعاتی که دختر و پسر جوانی که برای ازدواج اعلام آمادگی می‌کنند باید بدانند چه انتظاراتی از همسر و زندگی مشترک خود دارند. آگاهی از موارد با اهمیتی که فرد نسبت به آنها حساس می‌باشد و تطابق تصورات فرد با زندگی واقعی می‌تواند کمک شایانی به موفقیت  و صمیمیت بین زوجین در زندگی مشترک بنماید.
   مذاکره مناسب بین شما و شریک زندگی: مذاکره یکی از مهمترین مهارت ها در زندگی مشترک می‌باشد که توجه به نکات آن می‌تواند زمینه ساز یک ارتباط زناشویی موفق همراه با صمیمت شود. برای داشتن مذاکره منطقی باید احساسات را از موضوع جدا کرد و افراد به جای پافشاری بر سر انتظارات و عقاید خود با انتخاب موضع انعطاف پذیری می‌توانند به موفقیت بیشتری دست یابند. باید توجه داشت در هر مذاکره‌ای تعارض امری طبیعی می‌باشد و زوجین در زمان بروز این تعارضات باید بر اعصاب خود مسلط بوده و از خشم و عصبانیت بپرهیزند. آموزش این مهارت باعث می‌شود تا زوجین بتوانند در مواقع مختلف به سرعت به نتیجه برسند.

ایشان اضافه کرد: این مهارت ها از چنان اهمیتی برخوردارند که نارسایی آن ها می تواند با احساس تنهایی، افسردگی، عزت نفس پایین و عدم موفقیت های تحصیلی و شغلی همراه باشد. پیشرفت موفق در صمیمیت، به ارتباط موثر و خوب نیاز دارد. وقتی دو نفر خیلی راحت خود را در احساسات یکدیگر سهیم می دانند، افکار و عقاید خود را بدون هیچ ترسی و به دور از سوء تفاهم بیان می کنند و این شانس وجود دارد که آن ها در روابطشان به صمیمیت دست یابند.
ارتباط تنها و موثرترین شیوه ای است که می تواند در رابطه ای به صمیمیت عمق ببخشد، چه از طریق همسر و خانواده و چه از طریق دوستان باشد. اگر افراد برقرار کننده های خوبی در ارتباط باشند، همه جنبه های زندگی آن ها را بهبود می بخشد.
سخن آخر: آموزش مهارت های ارتباطی، موثرترین شیوه صمیمیت بخشیدن به روابط زناشویی می باشد، چون عمق صمیمیتی که زوج ها در روابطشان ایجاد می کنند، به توانایی آن ها برای انتقال روشن، صریح و موثر افکار، احساسات، نیازها، خواسته ها و آرزوهایشان بستگی دارد و ارتباط خوب، صمیمیت عمیقی ایجاد می کند؛ در حالی که ارتباط بد، تعهد و نکات مثبت رابطه را از بین می برد. با این وجود، زوج هایی که ارتباط موثر برقرار می کنند و روابط صمیمانه دارند، از توانایی لازم برای تصدیق یکدیگر، گوش دادن و پاسخ های غیر تدافعی به نیازهای همسر خود و تمرکز بر مسائل موجود در هنگام بروز سوء تفاهم ها و احساسات منفی برخودار می باشند و از طرفی اغلب زوج هایی که به خاطر مشکلات صمیمیت در روابطشان به مشاور مراجعه می کنند، اغلب ارتباط ضعیف را به عنوان دلیل اصلی مشکلاتشان ذکر می نمایند. اما باید این موضوع را در نظر بگیرید که تغییر یک شیوه رفتاری و یا سبک ارتباطی در هر فردی نیاز به صرف وقت و انرژی دارد. مشاورخانواده یا زوج درمانگر با استفاده از روش‌های درمانی و آموزشی به زوجین کمک می‌کند تا با ارتقای آگاهی و مهارت‌هایشان روابط خود را بهبود دهند و از این طریق صمیمیت و رضایت زناشویی بیشتری را در زندگی تجربه کنید.