بازگشت طالبان به اجبار پوشش «برقع» /واکنش زنان افغانستان چه خواهد بود؟
این فرمان که توسط هبت‌الله آخوندزاده رهبر طالبان امضا شده است روز شنبه ۷ ماه مه توسط حکومت طالبان به مطبوعات در کابل اعلام شد. در این اعلام آمده است: «آنها باید چادری [برقع]بپوشند، زیرا سنتی و آبرومند است.»
در این فرمان آمده است: «زنانی که نه خیلی جوان هستند و نه خیلی پیر، در مواجهه با مردی که از اعضای خانواده‌شان نیست، باید چهره خود را بپوشانند» تا باعث تحریک نشود و اگر کار مهمی در بیرون ندارند، «بهتر است در خانه بمانند».
پوشیدن برقع اجباری نیست
«عاکف مهاجر» سخنگوی وزارت امر به معروف طالبان به فارس گفت: دستورالعمل جدید برای حجاب بانوان در افغانستان طی یک جلسه رسمی در این وزارتخانه اتخاذ شده است.
وی با بیان اینکه پوشیدن برقع اجباری نیست، افزود: در طرح حجاب به صراحت گفته شده که برقع و چادر حجاب محسوب خواهد شد.
سخنگوی وزارت امر به معروف طالبان ادامه داد: حجاب یک حکم الهی بوده و باید در افغانستان نیز به این حکم احترام گذاشته شود.
مهم‌ترین نکات فرمان رعایت حجاب صادر شده از سوی طالبان به شرح ذیل می‌باشد:
۱ - بهترین حجاب "چادری" (برقع) است.
۲- حجاب سیاه با چادری که چسپ نباشد و اندام‌های وجود از آن معلوم نشود، حجاب شمرده می‌شود.
۳ - پوشیدن روی زنان و دختران جوان در صورت روبرو شدن با اشخاص نامحرم برای جلوگیری از فساد، ضروری است.
۴ - در صورت عدم مراعات حجاب اسلامی، خانۀ زن بد حجاب علامت گذاری و همسرش مورد بازخواست قرار می‌گیرد.
۵- اگر (عدم استفاده از برقع) برای بار دوم تکرار شود مرد محرم خانواده یعنی شخص اول نکوهش و توصیه می‌شود.
۶ - اگر باز هم تکرار شود رئیس خانواده برای سه روز زندانی می‌شود.
۷- اگر باز هم اصلاح نشد رئیس خانواده به نهاد‌های قضایی معرفی می‌شود.
۸ - اگر کارمند دولت پوشش برقع را مراعات نکند از شغل خود اخراج می‌شود.
۹ - اگر محارم کارمندان دولت پوشش برقع را مراعات نکنند شغل پدر، برادر و همسر او به حالت تعلیق در می‌آید.
نگرانی آمریکا و اتحادیه اروپا از تشدید محدودیت‌ها علیه زنان افغانستان
در همین راستا وزارت خارجه آمریکا با صدور بیانیه‌ای نسبت به تصمیم جدید طالبان مبنی بر اجباری کردن پوشش چادری «برقع» برای زنان در افغانستان ابراز نگرانی کرد.
نماینده اتحادیه اروپا با انتقاد از تصمیم طالبان مبنی بر اجباری شدن چادری برای زنان، شنبه در صفحه «توییتر» خود نوشت؛ «نقض آزادی نیمی از جمعیت افغانستان توسط طالبان چالشی را در برابر تداوم حکومت این گروه ایجاد می‌کند.»
برانت نوشت: «اصرار طالبان بر پرداختن مداوم به کم‌اهمیت‌ترین مسائل و نادیده‌گرفتن بحران‌های غذایی، صحت، آموزشی و اقتصادی از دیگر چالش‌های فرا‌راه حکومت طالبان است. اقدامات طالبان باعث بیگانه ساختن کمک کننده‌ها و جامعه می‌شود که این وضعیت برای طالبان یک معضل است.»
واکنش زنان افغانستان چه خواهد بود؟
در بازار لیسه مریم در کابل، که به خاطر صف طولانی غرفه‌های فروش لباس زنانه معروف است، برخی از کسانی که در مغازه‌ها مشغول گشت و گذار بودند، برقع آبی رنگی پوشیده بودند. با این حال، برخی دیگر روسری‌هایی به سر داشتند که موهایشان را پوشانده بود، اما صورتشان باز بود.
یکی از آنها خاطرنشان کرد: "حتی وقتی به مراسم (حج) به عربستان می‌روید، مجبور نیستید صورت خود را بپوشانید".
فاطمه، دانشجوی شیک‌پوش با عینک آفتابی بر سرش، می‌گوید: "انسان‌ها آزاد به دنیا می‌آیند، هیچ‌کس حق ندارد در مورد لباس زنانه صحبت کند."
محبوبه سراج که یکی از برجسته‌ترین فعالان در افغانستان است، با عصبانیت در خانه‌اش در کابل به بی‌بی‌سی گفت: "ما یک میلیون مشکل دیگر داریم، زنان یک مشکل نیستند!"
مدارس باید باز شوند، باید به خانواده‌ها امکان کار داده شود. در سراسر این کشور قحطی است. بمبگذاری‌های انتحاری است.
اما، او با ناامیدی اضافه کرد، "به جای رسیدگی به آن، آنها همیشه به دنبال زنان هستند".
چگونگی پیدایش طالبان
طالبان به عنوان یکی از گروه‌های تکفیری مهم در افغانستان ظهور کرد. این گروه تکفیری که با شعار بمب گذاری راه حل جهاد اسلامی است با اکثریت نیرو‌های بومی در افغانستان کار خود را آغاز نمود گرایش فکری این گروه اسلامی در جهت بازگشت به سنت پیامبر بود.
با شدت گرفتن جنگ‌های داخلی خصوصا در اطراف کابل، ناامنی راه‌های تردد وعدم توانمندی دولت مرکزی در ایجاد امنیت، وضعیت ناهنجار و خطرناکی را برای مردم به وجود آورد. برای رهایی از این گرفتاری تعدادی از مولوی‌های افغانی که در حوزه‌های علمیه پاکستان درس خوانده بودند پیشنهاداتی به منظور کنترل راه‌های تردد به مسئولین دولت کابل ارایه دادند این بهترین پوشش برای ورود، بدون ایجاد حساسیت درصحنه‌های مبارزاتی بود که از جانب طراحان «طالبان» نامیده شد. این گروه با سران جمعیت اسلامی گفتگو کرده و خواستار اجازه فعالیت به منظور برقراری امنیت در راهها وشهر‌های مهم شدند. آنها به این منظور ملا محمد ربانی یکی از رهبران خود را درسال (۱۹۹۴. م) به کابل فرستادند تا با ربانی دیدار کند. پس از دیدار با ربانی و موافقت وی با پیشنهاد طالبان زمزمه‌های شکل گیری رسمی این گروه پدیدار شد. دراین مقطع زمانی است که طالبان با قدرت هرچه تمام‌تر در عرصه سیاسی و نظامی افغانستان ظاهر و بزودی صحنه تعارضات را به نفع خود تغییر می‌دهند.
سکوت وزارت خارجه آمریکا نسبت به روی کار آمدن طالبان خود می‌تواند بیانگر یک تفکر جایگزین در منطقه باشد. در پی تصرف کابل همراه با تلاش‌های سیاسی جهت به رسمیت شناخته شدن از سوی جامعه جهانی دست به تلاش نظامی برای حذف هزاره‌ها در بامیان، تاجیک‌ها و ازبک ها در مناطق شمال زدند تا بتوانند قدرت را کاملا در افغانستان قبضه نمایند.
طالبان و حقوق زنان
در دور اول حکومت طالبان در افغانستان برقع و پوشاندن صورت و اعضای بدن برای زنان اجباری بود. طالبان با اجباری کردن پوشش برقع در اولین دوره حکومت خود ، حقوق زنان را به شدت سرکوب و مطابق با تفسیر بسیار سخت‌گیرانه خود از شریعت و قوانین اسلامی، محدودیت‌های بسیاری را علیه زنان افغانستان اعمال کرده بودند.
طالبان پس از به دست گرفتن قدرت در اواسط تابستان پارسال وعده داده بودند که این بار انعطاف‌پذیرتر خواهند بود. طالبان اما به زودی به وعده‌های خود عمل نکردند و قوانین محدودکننده بسیاری در مورد زنان اعمال شده است که از آن جمله می‌توان به ممنوعیت تحصیل دختران، اخراج بسیاری از زنان از مشاغل دولتی و ممنوعیت سفر بدون حضور یک عضو مرد خانواده اشاره کرد.
