بایدها و نبایدهای تغذیه برای بیماران دیابتی

پوپک اسدی، فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم، گفت: شیوع بیماری دیابت به خصوص با عادات زندگی نامناسب روند رو به رشد داشته است.

او افزود: با افزایش چاقی در سطح جامعه، دیابت نوع ۲ با افزایش آمار حتی در کودکان دیده می‌شود؛ بنابراین وجود رژیم غذایی و فعالیت فیزیکی برای هر فرد دیابتی در هر بازه زمانی بسیار حائز اهمیت است؛ تا بتوانند وزن خود را نرمال نگهدارند و دچار نوسانات قند خون (کاهش یا افزایش) نشوند.

این فوق تخصص بیماری‌های غدد ادامه داد: توصیه می‌شود در این ایام که شاهد پیک چهارم ویروس کرونا هستیم، تمام افراد به خصوص مبتلایان به دیابت از رفت و آمد غیر ضروری و دید و بازدید‌های عید صرف نظر کنند. در صورت ضرورت تمام دستورالعمل‌های بهداشتی را رعایت کنید.

اسدی تصریح کرد: نقش تغذیه در بیماران دیابتی چه در کنترل بیماری و چه در کاهش عوارض ناشی از دیابت (نوع ۱ و ۲) بسیار مهم تلقی می‌شود. قدم اول درمان و پیشگیری دیابت، بهبود کیفیت و عادت‌های زندگی است. بیماران دیابتی در ایام تعطیلات نوروز باید به میزان کافی از دارو، انسولین و نوار تست قند خون جهت ارزیابی خود داشته باشند تا در این ایام دچار مشکل نشوند. حتی ۵ تا ۱۰ درصد در کاهش وزن باعث بهبود حساسیت به انسولین می‌شود.

فوق تخصص بیماری‌های غدد و متابولیسم گفت: افراد دیابتی همانند دیگران نیازمند به کربوهیدرات، پروتئین و چربی هستند، اما درصد آن باید کمتر از افراد عادی باشد. در این افراد مصرف چربی ترنس و اشباع باید کاهش پیدا کند و به زیر ۷ درصد برسد. غذا‌های حاوی فیبر بالا و شاخص گلایسمی پایین مصرف کنند. همچنین از فیبر‌های قابل حل مانند میوه و سبزیجات تازه استفاده شود. سعی کنند به جای مصرف قند و شکر از توت خشک و خرما به میزان مناسب مصرف شود.

او افزود: افراد دیابتی سعی کنند از میوه های شیرین کمتر استفاده کنند و در عوض میوه‌های با فیبر بالا را جایگزین کنند. برای مثال به جای پرتقال شیرین از خیار یا سیب استفاده شود. همچنین واحد میوه انتخاب شده باید به میزان کم در نظرگرفته شود. توصیه می‌شود برنج  سبوس دار و قهوه‌ای باشد.

اسدی بیان کرد: افراد دیابتی باید از مصرف شیرینی، بستنی و شکلات، گز، سوهان و مربا صرف نظر کنند. آجیل با مغز روغنی مثل مغز بادام، پسته، فندق و تخمه کدو باید به میزان مناسب مصرف شود. مصرف برنج و سایر غذا‌های نشسته دار مانند ماکارونی، سیب زمینی و پاستا کاهش داده شود؛ چرا که در بدن به قند خون تبدیل می‌شود. توصیه می‌شود حداقل یک بار در هفته از غذا‌های دریایی استفاده کنند.

اسدی در پایان تصریح کرد: از آنجایی که بعضی از بیماران دیابتی نوع ۱، بیماری سلیاک نیز دارند باید از رژیم غذایی فاقد گلوتن مصرف کنند. در واقع جو و گندم حاوی گلوتن بیشتری هستند. در کل این افراد باید ۵ تا ۶ وعده غذایی و آب کافی در طول روز مصرف کنند تا در معرض کم آبی و نارسایی کلیه قرار نگیرند.