راه‌های کنترل پرحرفی کودکان

نازنین دسترنج، کارشناس ارشد مشاور خانواده، مشاور و درمانگر کودک ، مدرس بین المللی سبک های فرزندپروری و تربیت خانواده، درباره علت پرحرفی در کودکان اظهار کرد: روز‌های اولی که کودک اولین کلمات را بیان می‌کند والدین ذوق زده می‌شوند و کودک را تشویق می‌کنند که بار‌ها آن کلمه را تکرار کند. به تدریج زمان، کودک کلمات بیشتری را می‌آموزد و اولین جمله‌ای را که بیان می‌کند، پدر مادر را بسیار هیجان زده می‌کند به گونه‌ای که تکرار آن جمله والدین را به وجد می‌آورد.

او با بیان اینکه با رشد کودک، دایره لغاتش نیز افزایش می‌یابد، افزود: حس کنجکاوی یکی از اصلی‌ترین دلایل پرحرفی بچه هاست. گاه حس کنجکاوی کودکانه از سوی والدین مورد بی توجهی قرار می‌گیرد و به کودک برچسب پر حرف بودن، زده می‌شود.

این مشاور و درمانگر کودک ادامه داد: والدین گاهی از سوال کردن زیاد فرزند خود کلافه می‌شوند و سعی می‌کنند با پاسخ‌های کوتاه آن‌ها را از سر خود باز کنند. اما آن‌ها در سنی هستند که نیاز دارند، تعداد واژگان ذهنی شان را افزایش دهند و با پرسیدن، بحث و صحبت کردن والدین با آن‌ها، این دایره واژگانی گسترش پیدا می‌کند.

او گفت: مهمترین عاملی که در پر حرفی کودکان تاثیرگذار است همانند سازی است. همیشه مهمترین عامل یادگیری کودکان، والدین هستند.

این مدرس بین المللی سبک های فرزندپروری بیان کرد: مسئله بعدی که می‌تواند از جمله دلایل پر حرفی در کودکان باشد جلب توجه است.گاهی اوقات والدین به دلیل مشغله کاری، زمان ویژه‌ای را برای فرزندانشان اختصاص نمی‌دهند و به درستی به صحبت‌های کودکشان گوش نمی‌دهند، همین امر می‌تواند عامل اصلی بروز انواع اختلالات رفتاری در کودکان باشد. بهتر است والدین در روز حداقل نیم ساعت، زمان ویژه‌ای را به کودکشان اختصاص داده و با کودکشان ارتباط چشمی داشته باشند.

دسترنج تصریح کرد: شاید دنیای اطراف برای ما بزرگسالان یک نواخت و عادی شده باشد، اما برای کودکان پر از شگفتی و رمز و راز است که همین امر سبب خواهد شد تا پرسش‌های زیادی در ذهن کودک ایجاد شود. پاسخ به همین پرسش‌هاست که می‌تواند سبب رشد ذهنی کودکان و تقویت مهارت‌های آنها در آینده شود. هر چقدر که محیط پذیرای پرسشهای کودک باشد و اطلاعات بیشتر و صحیح تری را به او ارائه دهد، مهارت تفکر خلاق و حل مسئله در کودک تقویت می‌شود و در آینده می‌تواند نقش موثری را در موفقیت کودک داشته باشد.

چگونه به پرسش‌های کودکانمان پاسخ دهیم؟

او ادامه داد: اگر والدین پاسخ سوالی را نمی‌دانند فرصتی را اختصاص دهند تا همراه با کودک به جستجوی پاسخ آن سوالات پردازند و اگر زمان ندارند، پرسش کودک را یادداشت کنند و زمان اختصاصی را برای پاسخ به این سوال در نظر بگیرند. در چنین شرایطی کودک یاد می‌گیرد که صبور باشد و دائماً صحبت نکند.

این مشاور و درمانگر کودک گفت: کودکانی که جزو افراد برون گرا هستند، بیشتر صحبت می‌کنند و از تعامل با دیگران لذت می‌برند. بیشتر صحبت کردن کودک زمانی که هنوز مهارت‌های مدیریت مکالمه را نیاموخته است، می‌تواند باعث آزار اطرافیان شود.

دسترنج افزود: نکته بسیار مهمی که خانواده‌ها باید به آن توجه داشته باشند این است که درونگرا و برونگرا بودن کودکان نیز تیپ شخصیتی آنان است که هیچ کدام بر دیگری ارجحیت ندارد و والدین نباید فرزندشان را به دلیل تیپ شخصیتی که دارند، سرزنش کنند. بهترین راهکار این است که برای فعالیت‌های فرزندان برنامه‌ریزی داشته باشیم تا به شکل صحیح بتوانند انرژی شان را تخلیه کنند.

او با اشاره به اینکه بعضی از دلایل پرحرفی کودکان دلالت بر بیماری‌های روحی و روانی دارد، گفت: بیشتر اوقات پرحرفی کودکان ناشی ازحس اضطراب و هیجان است. مشکل بیش فعالی در کودکان در برخی موارد موجب پرحرفی کودکان می‌شود. صحبت کردن بیش از حد، پریدن وسط حرف و قطع کردن صحبت یکی از علائم بیش فعالی است و این نوع پرحرفی با درمان بیش فعالی خود به خود و به مرور رفع می‌شود.

این مشاور و درمانگر کودک ادامه داد: خصوصیات مثبتی که پرحرفی برای کودکان به دنبال دارد این است که این دسته از کودکان از مهارت‌های کلامی بالایی برخوردار بوده و حتی مهارت‌های اجتماعی آن‌ها نسبت به بقیه کودکان بسیار بالاتر است. معمولاً در گروه تاثیرگذار هستند و راحت می‌توانند دوستان جدیدی را پیدا کنند و در جمع پذیرفته شوند. این کودکان می‌توانند احساسات خود را بروز دهند و در نهایت اگر به شکل صحیحی با آن‌ها رفتار شود اعتماد به نفس مناسبی نیز دارند.

او گفت: اما اگر به شکل صحیحی با آن‌ها برخورد نشود و آموزش صحیح به آن‌ها داده نشود، می‌تواند در آینده برای آنها مشکلات ارتباطی را به وجودآورد.

راه‌های کنترل پر حرفی کودکان

او بیان کرد: برای مقابله با پر حرفی کودکان از توبیخ، تنبیه بدنی، سرزنش پرهیز کنید. تقویت رفتارهای مثبت مانند سنجیده سخن گفتن ، به موقع حرف زدن، رعایت نوبت هنگام صحبت کردن از روش های مهم برای اصلاح پرحرفی است.

این مشاور و درمانگر کودک گفت: کودک خود را به رفتارهای مبتکرانه تشویق کنید. برای این منظور می توانید او را در کلاس های ورزش های فکری از قبیل شطرنج و بازی های فکری ثبت نام کنید. شرکت در این کلاس ها مهارت های فکری مثل تمرکز، دقت، خلاقیت و موقعیت شناسی برای صحبت کردن در کودکان را تقویت می کند.

او بیان کرد: گاهی اوقات، ممکن است شما ناآگاهانه باعث الگوبرداری فرزندان خود از چند رفتار ناسالم شوید. حتی وقتی فکر می‌کنید که فرزند شما متوجه رفتارتان نیست، لازم است که رفتاری مثبت و کنترل شده، نزد فرزندتان بروز دهید چرا که بهترین الگوی رفتاری کودکان، والدینشان هستند.

او گفت: اگر پرحرفی فرزندتان در مدرسه مشکل ایجاد کرده است، به او ایده نوشتن را بدهید. معمولا کودک به این دلیل در کلاس پرحرفی می‌کند که می ترسد بعد از کلاس موضوع را فراموش کند. از او بخواهید هر بار که در کلاس به فکر چیزی افتاد و می خواهد آن را برای دوستش تعریف کند، در گوشه ای از دفترش یک کلیدواژه از آن بنویسد تا فراموش نکند و در زمان استراحت با دوستش حرف بزند. از این ایده می توانید برای زمانی که در خانه مشغول کاری هستید نیز استفاده کنید.

این روانشناس در پایان یادآوری کرد: برای داشتن راهکارهای مناسب می توانید با کسی که در زمینه کودک اطلاعات کافی دارد، مشورت کنید تا با اجرای روش های پیشنهادی او ، اقدام به برطرف کردن پرحرفی کودکان کنید.