نبرد «حدیده»؛ حملات بی‌سابقه ائتلاف سعودی پس از ضرب‌الاجل پومپئو

به گزارش خبرنگار «پارسینه» به نقل از الوقت، طی سه روز گذشته حملات ائتلاف عربی و نیرو‌های مزدور وابسته به منصور هادی به بندر حدیده یمن شدت گرفته است. طبق برخی گزارشات این حملات جدید ۱۵۰ کشته در پی داشته است. در روز نخست حمله گزارش‌ها حاکی از حدود سی حمله هوایی بود. طبق آخرین گزارشات تعداد این حملات هوایی تا ۲۰۰ حمله گزارش شده است. دور جدید حملات ائتلاف ابتدا در پنج شنبه اول نوامبر (۱۰آبان) صورت گرفت، یعنی دقیقا یک روز پس از سخنرانی «مایک پومپئو» وزیر خارجه آمریکا که اعلام کرده بود مذاکرات صلح یمن باید از ماه آینده شروع شود. پس از فشار نهاد‌های بین المللی و افکار عمومی که مخالف درگیری در یمن هستند، اقدام اخیر نیرو‌های ائتلاف این سوالات را ایجاد میکند که این حملات مجدد به چه انگیزه‌ای شروع شد و چرا شدت گرفت؟ انتخاب بندر حدیده چه اهمیتی برای نیرو‌های ائتلاف دارد؟ نقش آمریکا در شدت و ضعف حملات نیرو‌های ائتلاف چیست؟

درگیری‌های ممتد بندر حدیده یمن

امارات و عربستان از خرداد ماه سال ۹۷ برخلاف میانجی گری‌های سازمان ملل حملات خود را به بندر حدیده آغاز کردند. در این حملات علی رغم پیش بینی‌های آنها، نیرو‌های انصارالله یک ناو اماراتی حامل نیرو‌ها وتجهیزات را منهدم کردند و ناو دوم نیز ناچار به فرار به بندر زقر شد. حضور ناو‌های آمریکا و انگلیس در سواحل غربی یمن در حملات نیرو‌های ائتلاف به نقاط استراتژیک و کمک‌های اطلاعاتی و سایر اقدامات لجستیکی در تشدید حملات امارات و عربستان تاثیر زیادی داشته است. اما باوجود این نیرو‌های مردمی و انصارالله با مقاومت خود باعث شدند پس از یکماه درگیری نیرو‌های متجاوز و دولت مستعفی نتوانند به اهداف اصلی خود دست پیدا کنند.

بندر حدیده در ۱۵۰ کیلومتری صنعا پایتخت یمن قرار دارد و جمعیت آن حدود ۶۰۰ هزار نفراست. بیش از ۷۰ درصد نیاز‌های مردم یمن و همچنین کمک‌های انسان دوستانه از طریق این بندر انجام می‌شود؛ بنابراین نیرو‌های ائتلاف تلاش زیادی برای بدست گرفتن این بندر انجام می‌دهند به صورتی که در ماه اول حمله به حدیده و ناتوانی امارات و عربستان برای دستیابی به اهداف راهبردی خود، آمریکا تصمیم گرفت به صورت مستقیم در بخش‌هایی از یمن واحد‌های نظامی خود را پیاده کند؛ بنابراین پس از هر بار ناکامی به دلیل مشکلاتی که نیرو‌های ائتلاف در تصرف این بندر با آن مواجه بودند، دوباره سعی در انجام حملات غافلگیرانه نمودند طوری که در شهریور ماه نیز این حملات تکرارشد؛ بنابراین این سوال محوری حائز اهمیت است که اهداف عربستان و امارات و نیرو‌های تحت حمایت آن‌ها از حمله به بندر حدیده به خصوص حمله اخیر چیست؟

۱- اولین هدف از حمله اخیر گرفتن امتیاز از انصارالله یمن در مذاکرات احتمالی صلح است. تجربه حملات متعدد ثابت نموده که غلبه بر این شهر برای نیرو‌های ائتلاف دشوار است حتی اگر بخش‌هایی از بندر را بدست گیرند نگه داشتن آن برای طولانی مدت ناممکن است بنابراین هدف اصلی از این حملات دستاورد‌های سیاسی آن است. با توجه به اینکه آمریکا تحت فشار شدید افکار عمومی و بین المللی قرار دارد و نهاد‌های بین المللی بار‌ها به این حملات و اثرات غیر انسانی آن هشدار داده بودند. سنای امریکا در اکتبر سال ۹۵ طرحی مصوب کردکه بر اساس آن باید حمایت هوایی آمریکا از ائتلاف عربی و سوخت رسانی به جنگنده‌های این ائتلاف پایان بپذیرد.

این فشار‌ها تا امروز نیز ادامه داشته تا جایی که به گزارش الجزیره در روز گذشته «تاد یانک» سناتور ایالت ایندیانا و «جین شاهین» سناتور نیوهمشایر خواستار ارسال پیامی روشن و جدی برای عربستان به منظور جنگ در یمن شدند؛ بنابراین تعجبی ندارد که عربستان و امارات با وجود تلاش‌های «مارتین گریفییتس» نماینده سازمان ملل در یمن و گزارش های متعدد سازمان بهداشت جهانی بیماری‌هایی که جمعیت زیادی از یمن را تهدید می‌کند، دستپاچه‌تر از گذشته به یکباره پس از سخنرانی پمپئو به این بندر استراتژیک حمله می‌کنند تا آخرین تلاش‌های خود را برای گرفتن امتیاز‌های سیاسی انجام دهند.

۲- دومین هدف این حملات تنگ نمودن حلقه محاصره یمن و تحت فشار قرار دادن نیرو‌های مردمی و انصارالله است. با توجه به وضعیت خاص جغرافیایی این شهر و نزدیک بودن آن به پایتخت و همیچنین حجم کالا‌های ضروری که از این گلوگاه به یمن میرسد یا این حملات قصد محاصره دریایی و هوایی این گلوگاه مهم را دارند، چون در جنگ خیابانی خارج از حاشیه بندر حدیده موفق به غلبه بر نیرو‌های انصارالله و نیرو‌های مقاومت مردمی نمی‌شوند بنابراین تلاش می‌کنند حلقه محاصره و فشار را در این بندر تنگ‌تر کنند.

۳- هدف سوم ائتلاف پیاده کردن طرح فدرالی عربستان برای یمن است. ترکیب نیرو‌هایی که به این بندر حمله نموده‌اند شامل عربستان، امارات، نیرو‌های وابسته به منصور هادی و برخی نیرو‌هایی که قبلا وابسته به «علی عبدالله صالح» بودند. همچنین برخی گروه‌های نزدیک به امارات در بین مهاجین وجود دارد، این نیرو‌های اخیر عمدتا در جنگ زمینی شرکت دارند با این فرض هر کدام در آینده مدعی قسمتی از نقاط استراتژیک خواهند بود. البته امارات و عربستان در برخی مناطق حساس یمن دچار اختلاف هستند به خصوص در جنوب یمن؛ لذا حمله به حدیده بیشتر با هزینه عربستان و به سود امارات است. علاوه بر هزینه‌ها و تلفات جنگی، عربستان هزینه‌های روانی و اعتباری زیادی دراین شرایط به نفع امارات در این قسمت داده است همچنین بین عربستان و امارات بر سر منصور هادی نیز اختلاف وجود دارد، زیرا منصور هادی منافعی از ادامه جنگ می‌برد که این منافع فقط هزینه‌های امارات را زیاد می‌کند درصورتی که منصور هادی که مسبب فردی این جنگ بود جایگاه و اعتباری در میان مردم یمن و افکار عمومی منطقه ندارد.

حملات به چه سمتی حرکت می‌کند؟

سازمان بهداشت جهانی در گزارش خود اعلام کرده بود ۱۰ میلیون کودک یمنی نیازمند مراقبت‌های بهداشتی هستند. روزانه تعداد زیادی کودک براثر بیماری‌های کشنده جان خود را ازدست میدهند. وب سایت رورنامه «لوموند» فرانسه در گزارشی اعلام کرد ۶۲ سازمان غیر دولتی حقوق بشر درنامه‌ای به اعضای دائم سازمان ملل در باره کشتارغیر نظامیان در حمله نیرو‌های عربستان به یمن و گسترش وبا و قحطی ناشی از این حملات هشدار داده بودند. آن‌ها حمله به بیمارستان‌ها و مدارس و بازار‌ها توسط عربستان را جنایت جنگی نامیده و محکوم کرده بودند. این فشار‌ها بویژه از سوی افکار عمومی جهانی به شدت به ائتلاف عربی و دولت آمریکا برای پایان جنگ در یمن فشار می‌آورد. «جیمز متیس» وزیر دفاع آمریکا در تازه‌ترین سخنرانی خود اعلام کرده بود، طی سی روز آینده مذاکرات یمنی‌ها برای رسیدن به صلح باید شروع شود. «برنی سندرز» سناتور ایالت ورمونت در انتقاد ازدولت آمریکا گفت، آمریکا عمیقا درگیر جنگ شده است.

پس از شدت گرفتن حملات در بندر حدیده، عده‌ای از فعالان و طرفداران حقوق بشر از گروه‌های مختلف، روز پنج شنبه ۱۷ آبان در نیویورک تجمع کردند و اقدامات عربستان را محکوم نموند. همچنین توجه به فشار سنا که از یک سال ونیم پیش شروع شده است، دولت آمریکا بیش از این نمی‌تواند جنگ یمن را هدایت کند و ناچار است تصمیم جدی برای پایان دادن به جنگی که مستقیم و غیر مستقیم در آن نقش داشت، اقدام کند.