آیا هوای سرد باعث سرما خوردن می‌شود؟

اما اگر این یک افسانه است پس چرا بیشترین آمار سرماخوردگی و آنفولانزا در زمستان است؟ جواب این سوال پیچیده و شگفت انگیز است.

مقصران اصلی
در بیماری‌های عفونی، این میکروب‌ها هستند که ایجاد بیماری می‌کنند، نه هوای سرد. شما باید برای سرما خوردن در معرض رینوویروس‌ها و برای ابتلا به آنفولانزا در معرض ویروس‌های آنفولانزا قرار بگیرید.
اوج فعالیت رینوویروس‌ها در بهار و پاییز است و اوج فعالیت ویروس‌های آنفولانزا زمستان.
وقتی بین احساس سرما و سرماخوردگی رابطه‌ای وجود ندارد، پس احتمالا هوای سرد به شکل دیگری باعث بروز بیماری می‌گردد.

گرمایش مرکزی
هوای سرد شما را وادار به ماندن در خانه می‌کند، جایی که هوا گرم و مطبوع است. هوای خشکی که توسط سیستم گرمایش مرکزی در خانه ایجاد می‌شود، شرایط مناسبی برای ویروس سرماخوردگی و آنفولانزا فراهم می‌کند تا وارد مسیر خشک تنفسی شما شوند.
اما نقطه نظرات مختلفی وجود دارد که آیا این تئوری صحت دارد یا خیر.

رطوبت و تهویه داخل منزل
هوای خشک داخل خانه، باعث ایجاد بیماری نمی‌شود، اما نقش موثری در زنده ماندن قطرات آئروسل حاصل از عطسه دارد.
تحقیقاتی در دانشگاه تیانجین چین نشان داده است دانشجویانی که در اتاق‌هایی با تهویه ضعیف زندگی می‌کنند بیشتر دچار سرماخوردگی می‌شوند.
به علاوه پژوهش‌های ویرجینیا تک، نشان می‌دهد تهویه مناسب و رطوبت نسبی بالای فضای داخل، ویروس آنفولانزای A. را غیر فعال می‌کند.

فضای باز
هوای خشک بیرون که نسبت به رطوبت مطلق اندازه گیری شده است، ممکن است در شیوع آنفولانزا نقش مهمی ایفا کند.
تحقیقات موسسه ملی سلامت (NIH) نشان می‌دهد هوای خشک زمستان به ویروس آنفولانزا اجازه زنده ماندن و انتشار می‌دهد. همچنین پوشش ویروس آنفولانزا در دمای نزدیک به انجماد سخت‌تر شده و در نتیجه این ویروس فعال‌تر و مقاوم‌تر و انتقال آن راحت‌تر می‌شود.

چرا عطسه می‌کنید
به احتمال زیاد حضور در هوای سرد موجب می‌شود مخاط و مو‌های بینی نتوانند خوب عمل کرده و عوامل بیماری زا را به بیرون از بینی هدایت کنند. یعنی همان خدمتی که عطسه کردن به بدن می‌کند. وقتی به فضای داخل باز می‌گردید، در شرایطی که پنجره‌ها بسته است و افراد عطسه می‌کنند، احتمال اینکه در معرض میکروب‌ها قرار بگیرید بالا می‌رود.
به همین دلیل وقتی در پاییز افراد به دانشگاه، مدرسه، محل کار و بیمارستان می‌روند، حتی قبل از شروع فصل سرد، ویروس شرایط ایده آل خود را برای انتقال از فردی به فرد دیگر پیدا می‌کند.

خطرات هیپوترمی
هیپوترمی زمانی رخ می‌دهد که بدن، حرارت زیادی را از دست می‌دهد. این اتفاق می‌تواند در اثر قرار گرفتن در معرض هوا یا عناصر سرد بیفتد. این شرایط یک وضعیت اورژانس است و نیاز به امداد رسانی با فوریت‌های پزشکی دارد.
ممکن است حضور کوهنوردان، بی خانمان ها، کودکان و سالمندان در هوای سرد موجب لرز، گیجی یا حتی از دست دادن هوشیاری شود.
اگر شما در هوای سرد حضور دارید و در معرض هر کدام از این موارد قرار گرفتید، نیاز سریع به امداد رسانی پزشکی دارید:

قرار گرفتن در معرض باد یا باران زیاد
خیس عرق شدن
غوطه ور بودن در آب

اگر بدن شما حرارت زیادی را از دست داده است، خود را گرم کنید و به دنبال کمک باشید.

آسم و هوای سرد
اگر علاقه به دویدن دارید، اما سابقه آسم یا بیماری‌های دستگاه تنفسی فوقانی دارید، هوای سرد برای شما مشکل ساز است. قبل از ورود کامل به فضای باز، خود را تدریجا گرم نمایید و شال خود را جلوی دهان بیاورید تا هوای وارده به شش‌ها را گرم‌تر کنید.
همچنین مسیر خود را مشخص کنید تا از مکان‌هایی که به عنوان مثال بخارات شیمیایی یا دود حاصل از آتش زدن برگ‌ها از آن متصاعد است، دوری نمایید.

پیامد‌های باور غلط
افرادی که باور دارند که هوای سرد موجب بیماری‌های عفونی می‌شود ممکن است مکانیسم تاثیر میکروب‌ها روی بدن را ندانند. تحقیقات دانشگاه جورج واشنگتن نشان می‌دهد بیشتر بچه‌ها تصور می‌کنند که هوای سرد باعث بیماری می‌شود. این موضوع نشان می‌دهد که کودکان بهترین روش محافظت خود در برابر ابتلا به سرماخوردگی و آنفولانزا را نمی‌دانند. درحالیکه موثرترین روش پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های عفونی و ویروسی، رعایت بهداشت فردی بخصوص شستن دست هاست، به تصور اینکه عامل سرماخوردگی هوای سرد است، تنها به پوشیدن لباس گرم اکتفا کرده و مانعی در برابر عوامل میکروبی ایجاد نمی‌کنیم.

عادت‌های نادرستی که شما را زمستان بیمار می‌کند

عدم شستشوی صحیح دست‌ها: همان طور که می‌دانید ۸۰ درصد میکروب‌ها از طریق دست‌ها منتقل می‌شوند و به همین دلیل شستشوی صحیح و منظم دست‌ها اهمیت بالایی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها دارد. برای حفظ سلامتی توصیه می‌شود دست‌ها را به خوبی با آب و صابون حداقل ۴۰ ثانیه بشویید. این نکته را به خصوص قبل و بعد از صرف غذا، پس از دستشویی و پس از تماس دست با وسایلی مانند نرده‌های اتوبوس و مترو، دستگیره‌های در، رایانه‌های اداری و... که دیگران نیز استفاده کرده‌اند حتما رعایت نمایید.
تغذیه نادرست: گرچه بسیاری از عادات غذایی نادرست اصولا باعث بیماری نمی‌شوند، اما تا حد بالایی زمینه‌ساز خواهند بود. علاوه بر بیماری‌های جدی مانند دیابت، سرطان، ناراحتی‌های قلبی عروقی و... که عارضه طولانی‌مدت تغذیه نادرست هستند، بیماری‌های فصل سرما نیز جزو پیامد‌های این عادات هستند. برای پیشگیری از سرماخوردگی، آنفلوآنزا و دیگر بیماری‌های این فصل، برنامه غذایی متنوع و سالم با مصرف کافی میوه‌ها و سبزیجات، مواد پروتئینی، چربی‌های مفید (امگا ۳، ۶ و ۹)، سیر و پیازرا رعایت کنید. نوشیدن آب و مایعات فراوان را نیز به خاطر داشته باشید.
کم‌خوابی مفرط: بدن ما در طول خواب شبانه قوای تحلیل رفته را جبران می‌کند که خواب مطلوب نقش بسیار مثبتی در این باره دارد. در واقع برای اینکه بتوان با ویروس‌ها و عوامل بیماری زا مقابله کرد باید بدنی قوی و باانرژی داشت. مطالعات نشان می‌دهد افرادی که کمتر از ۷ ساعت در طول شب می‌خوابند سه برابر بیشتر از افرادی که حداقل از ۸ ساعت خواب شبانه بهره می‌برند، در معرض ابتلا به سرماخوردگی هستند.
استرس: کورتیزول هورمونی است که در پاسخ به شرایط استرس زا تولید می‌شود و متاسفانه سیستم ایمنی بدن را ضعیف می‌کند. در این صورت بدن زمینه بیشتری برای ابتلا به بیماری‌های خفیف و حاد و انواع سرطان پیدا می‌کند. همچنین ثابت شده افرادی که استرس زیادی را تحمل می‌کنند عموما مبتلا به سرماخوردگی هستند. پس برای حفظ سلامتی خود روش‌های کسب آرامش را انجام دهید و شرایط استرس زا را به خوبی مدیریت کنید.
بیرون نرفتن از منزل: بیشتر افراد عادت دارند در فصل زمستان دائم در منزل بمانند تا از سرما در امان باشند در حالی که اصلا عادت خوبی نیست. حتی در روز‌های سرد نیز لازم است دو بار پنجره‌ها را به مدت حداقل ۱۰ دقیقه باز کرد تا هوای منزل عوض شده و آلودگی‌ها و میکروب‌ها از بین بروند. همچنین با پوشیدن لباس‌های گرم از هوای تازه بیرون نیز بهره ببرید.

هفته نامه سلامت