بهانه‌جویی آمریکا درباره نفتکش‌های ایرانی

وزارت‌امور خارجه آمریکا به صنایع کشتیرانی و بیمه در روز هفتم نوامبر هشدار داد که به عنوان بخشی از «کمپین فشار حداکثری واشنگتن بر ایران برای وادار کردن ایران به تغییر عملکر خود»، بیمه کردن نفت‌کش‌های ایرانی به موجب تحریم‌های اعمال شده در این هفته مجازاتی را به دنبال خواهد داشت.

برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا درباره ایران در این‌باره گفت: همگام با آن که بیمه‌گران بزرگ پوشش بیمه خود را از کشتی‌های ایرانی برمی‌دارند، ایران احتمالا به شرکت‌های بیمه داخلی روی‌خواهد آورد که این شرکت‌ها توان جبران خسارت ناوگان دریایی در حوادث را که ممکن است به میلیارد‌ها دلار برسد نخواهند داشت.

هوک همچننی به خبرنگاران گفت: حالا دیگر کشتی‌های ایرانی از کانال سوئز تا تنگه مالاکا و تمامی نقاط دیگری که در این میان قرار گرفته‌اند خطری شناور به حساب می‌آیند.

وی افزود:کشورها، بنادر، متصدیان کانال‌ها و شرکت‌های خصوصی باید بدانند که احتمالا برای هزینه‌های ناشی از حوادثی که ممکن است برای یک کشتی تحت بیمه خود ایران رخ دهد، مسئول هستند.

این مقام آمریکایی در این‌باره به ادعا‌هایی درباره سانچی اشاره کرد و افزود: ایالات متحده‌آمریکا واقعا امیدوار است که حادثه‌ای رخ ندهد.

وی مدعی شد: وزارت‌امور خارجه آمریکا مدرکی دارد که نشان می‌دهد کشتی‌های ایرانی در تلاش‌اند تا با از از کار انداختن فرستنده‌های تعیین محل که برای جلوگیری از تصادف مورد استفاده قرار می‌گیرند، تحریم‌های آمریکا را دور بزنند. این یک تحدید امنیتی ناوگان دریایی به حساب می‌آید. این فرستنده‌ها برای به حداکثر رساندن میدان دید در دریا طراحی شده‌اند و خاموش کردن آن‌ها فقط خطر بروز تصادف و صدمه دیدن را زیاد می‌کند. این نفت‌کش‌های تحت بیمه ایران که عملکردی ناامن دارند با ذخیره داشتن چندین تن نفت خام، خطرات زیست‌محیطی و اقتصادی به‌همراه دارند.

با خروج ترامپ از برجام و اعمال تحریم‌های نفتی آمریکا علیه ایران طی چند ماه گذشته چشم جهان به بشکه‌های نفت ایران دوخته شد و با این‌که صادرات نفت ایران طبق خواسته ترامپ به صفر و حتی به نصف هم نرسید، بلکه قیمت نفت تحت تاثیر تنش‌های سیاسی و مباحثی مبنی بر حذف نفت ایران تا مرز ۸۵ دلار هم افزایش یافت.

اسحاق جهانگیری - معاون اول ریاست جمهوری، چندی پیش از ادامه فروش نفت ایران با تصمیمات راهگشا خبر داد و اعلام کرد که ایران مشتریان جدیدی برای فروش نفت یافته؛ ضمن این‌که با خریداران سنتی نیز برای یافتن راهکار‌های جدید همکاری در حال مذاکره است. جهانگیری بر این نکته که آمریکایی‌ها با این‌که ادعا کرده‌اند می‌خواهند صادرات نفت ایران را به صفر برسانند، نمی‌توانند این کار را انجام دهند، زیرا روش‌های مختلفی برای این کار پیدا شده است تاکید و اعلام کرد که فعالان بخش خصوصی و شرکت‌های داخلی به میدان آمده‌اند.

با خروج امریکا از برجام، نفت به عنوان پاشنه آشیل ایران ابزاری شد تا آمریکا سعی کند از این طریق عرصه را بر ایران تنگ‌تر کند. بر این اساس ترامپ از مشتریان ایران درخواست کرد تا واردات نفت از ایران را تا نوامبر به طور کامل متوقف کنند در غیر این صورت با تحریم‌های قدرتمند آمریکا مواجه خواهند شد.

این درحالی بود که دولت اوباما در دوران تحریم‌های قبلی از خریداران خواسته بود واردات نفت ایران را هر ۱۸۰ روز به میزان ۲۰ درصد کاهش دهند؛ اما وزارت خارجه آمریکا این بار تاکید کرد خریداران نفت ایران باید خریدشان را با هدف رساندن به صفر تا چهارم نوامبر (۱۳ آبان) کاهش دهند. آمریکا حتی اعلام کرد که این مهلت ۱۸۰ روزه داده شده تا خریداران نفت ایران، واردات خود را به طور کلی متوقف کنند.

با گذشت حدود سه ماه از درخواست آمریکا، هرچند میزان صادرات نفت ایران کاهش یافته است، اما بررسی شرایط نشان می‌دهد که صادرات نفت ایران به طور کامل و بنا به درخواست آمریکا صفر نخواهد شد.

بر این اساس، تحلیلگران به بلومبرگ اظهار کردند که ایران برای کاهش تاثیر تحریم‌های آمریکا روی صادرات نفت خود ممکن است به راه‌های مختلفی شامل صادرات پنهانی نفت بدون ردیاب در نفتکش‌ها، مبادلات تهاتری، تخفیف و مدت اعتبار طولانی‌تر برای فروش نفت متوسل شود. در دور قبلی تحریم‌ها، ایران ردیاب نفتکش‌های خود را غیرفعال کرده بود که در نتیجه میلیون‌ها بشکه صادرات نفت این کشور به حساب نیامد. به گفته رابین میلز - مدیرعامل شرکت مشاوره "قمر انرژی" در دوبی، حدود ۲۰۰ هزار بشکه در روز صادرات نفت ایران ممکن است پنهان بماند. این حجم صادرات تاثیر قابل توجهی روی بازار نفت جهانی نخواهد داشت، اما به ایران کمک می‌کند تاثیر تحریم‌های آمریکا را که اوایل نوامبر آغاز خواهد شد، جبران کند.