نگرانی از تکرار ماجرای خاشقجی

حدود ۴۰ روز از حادثه قتل «جمال خاشقجی» روزنامه نگار و منتقدِ رژیم سعودی سپری می‌شود و افکار عمومی همچنان در بُهت جنایتی به سر می‌برند که سعودی‌ها در کمال تعجب در ساختمان کنسولگری خود در استانبول، مرتکب شدند.

شدت و حدت فشار‌های سیاسی و رسانه‌ای به مقامات عربستان سعودی موجب شد تا ریاض نتوانند بیش از این بر جنایت صورت گرفته در ساختمان کنسولگری خود سرپوش گذاشته و آن را انکار کنند. بدین ترتیب بود که ریاض با صدور بیانیه‌ای پس از گذشت سه هفته کشته شدن جمال خاشقجی در ساختمان کنسولگری خود را تأیید و نقش خود را تکذیب کرد. این درحالی است که تاکنون هیچکس حتی دوستان نزدیک ریاض هم حاضر به پذیرش روایت کودکانه آن از حادثه قتل فجیع خاشقجی نشده اند.

امروز آنچه که بیش از هر چیزی دیگری موجبات نگرانی افکار عمومی را فراهم آورده نه مرگ فجیع خاشقجی که عادت خاندان سعودی به سیاست ترور است؛ سیاستی که البته سعودی‌ها همچون متحدانشان یعنی صهیونیست‌ها در آن تبحر ندارند و پس از هر بار ارتکاب جنایت‌های آشکار، هدف سنگین‌ترین هجمه‌ها قرار می‌گیرند. افکار عمومی نگران آن هستند که سعودی‌ها دامنه این سیاست شوم خود را در سایه سکوت جامعه جهانی، بیش از پیش گسترش داده و موجبات ناامنی بیشتر را در سطح منطقه و جهان را فراهم آورند.

افکار عمومی در سطح منطقه و جهان هنوز اقدامات خصمانه ریاض در ارتکاب جنایت‌های عامدانه در طول سال‌های گذشته را فراموش نکرده اند. از جنگ یمن هم که ده‌ها هزار شهید و صد‌ها هزار زخمی و میلیون‌ها آواره و قحطی زده برجای گذاشته است، بگذریم بازهم کارنامه سرشار از سیاستِ ترور عربستان سعودی همچنان سیاه و تاریک است.

به عنوان نمونه می‌توان به مراسم حج مسلمانان در سه سال پیش اشاره کرد که عربستان سعودی بیش از ۴ هزار زائر بیت الله الحرام را به کام مرگ کشاند. در آن حادثه نیز «محمد بن سلمان» ولیعهد کنونی سعودی با تیم ده‌ها نفره راه زوار بیت الله الحرام را بستند و موجب به هم فشرده شدن صفوف مسلمانان شدند تا بدین ترتیب در نهایت آن فاجعه دردناک به وقوع بپیوندد.

اکنون که مسأله مرگ فجیع جمال خاشقجی در رسانه‌ها مطرح شده است، بیم آن می‌رود که عربستان سعودی باز هم از فرصت خود در موسم آتی حج برای پیشبرد سیاست‌های کینه توزانه‌اش علیه مسلمانان، فعالان سیاسی و اهالی رسانه منتقد ریاض، بهره برداری کند. این همان چیزی است که جهان اسلام را امروز به شدت نگران ساخته و سعودی‌ها هیچ واکنشی از خود در قبال این نگرانی نشان نمی‌دهند.

در ارتباط با مسأله قتل خاشقجی و تردید‌ها پیرامون نقش مخرب سعودی در موسم حج آتی، «نعمان کورتلموش» نائب رئیس حزب حاکم عدالت و توسعه ترکیه می‌گوید: «از ریاض می‌خواهیم تا دستوردهنده قتل وی را معرفی کند. مسلمانان نگران آن هستند که در جریان مراسم حج و عمره، دچار سرنوشت خاشقجی شوند». وی در ادامه سخنان خود همچنین می‌افزاید: «اگر مسلمانان به امنیت حج شک کنند، دیگر جایگاهی برای خادم حرمین شریفین باقی نخواهد ماند و مناسک حج با آرامش برگزار نخواهد شد».

عربستان سعودی به خوبی دریافته است که در صورت ارتکاب هرجنایتی در هر سطحی، از سوی متحدان غرب ـ. آمریکایی خود سرزنش و مجازات نخواهد شد؛ درست به همین دلیل است که این رژیم حتی برای ارتکاب جنایت‌هایی مشابه قتل خاشقجی در ظروف زمانی مختلف از جمله در خلال موسم حج، هیچ ابایی از پیامد‌های احتمالی آن ندارد. این همان مسأله‌ای است که موج نگرانی‌ها از پایبندی ریاض به «سیاست ترور» را در میان مسلمانان افزایش داده است.

اینجاست که لزوم اتحاد و همبستگی کشور‌های اسلامی برای گرفتن اداره حرمین شریفین از مقامات سعودی بیش از هر زمان دیگری احساس می‌شود؛ اقدامی که اگر انجام شود بدون شک می‌تواند سرمنشأ تحولات عظیمی در سطح بلاد اسلامی باشد. هرچند که واضح است مقامات سعودی به راحتی دست از حرمین شریفین نخواهند کشید و از هرآنچه که در چنته داشته باشند برای حفظ نقش کنونی خود بهره برداری می‌کنند، اما این مسأله به معنای سلب مسئولیت کشور‌های اسلامی در خلع ریاض از اداره حرمین شریفین، نیست.

امروز دیگر برهیچکس پوشیده نیست که عربستان سعودی از حرمین شریفین تنها به عنوان ابزاری دینی برای پیشبرد اهداف سیاسی خود در منطقه استفاده می‌کند و هیچ اعتقادی به اسلام و اسلامیت و حمایت از حقوق مسلمانان نداشته و ندارد. این بزرگترین دلیل است که می‌تواند حجت کشور‌های اسلامی برای خلع ریاض از مسئولیت اداره حرمین شریفین باشد.

در همین ارتباط باید گفت که محروم کردن دوره‌ای اتباع شماری از کشور‌ها از انجام فریضه حج از جمله زائران ایرانی، عراقی، قطری، یمنی و ... تنها بخش کوچکی از استفاده ابزاری مقامات سعودی از مظاهر اسلامی جهت محقق ساختن آمال و آرزو‌های سیاسی و عقده گشایی‌های کهنه، محسوب می‌شود.

در همین حال، بر سران کشور‌های جهان اسلامی نیز پوشیده نیست که سعودی‌ها به پشتوانه عوائد حاصل از روانه شدن سیل زوار به سمت حرمین شرفین، تسلیحات آمریکایی‌ها را می‌خرند و آن‌ها را بر روی سر مردم بی دفاع و بی گناه یمن فرو می‌ریزند و همچنین روز به روز همچون صهیونیست‌ها بر «سیاست ترور» اصرار می‌ورزند. در صورت سپرده شدن اداره حرمین شریفین به کشور‌های اسلامی، بدیهی است که عوائد حاصل از ورود زوار به عربستان سعودی، برای رفع مشکلات مسلمانان و کشور‌های اسلامی صرف خواهد شد.

بنابراین، واضح است که اگر امروز جهان اسلام از اراده جدی برای متوقف ساختن سیاست‌های سعودی در ترور شخصی یا دسته جمعی مشابه ماجرای خاشقجی و جنگ یمن، برخوردار است، راهی جز پس گرفتن اداره حرمین شریفین ندارد. تا از این طریق است که جهان اسلام تا مدت‌ها نفس راحتی از توقف بخش زیادی از شرارت‌های سعودی‌ها در منطقه خواهد کشید.

در هر صورت، ناگفته پیداست که تا زمان عدم مقابله جدی با جنایت‌های مقامات ارشد رژیم سعودی، آن‌ها به مسیر کنونی خود با قدرت بیشتری از گذشته ادامه خواهند داد و اصلا بعید نیست که حادثه و یا حتی حوادثی مشابه آنچه که برای خاشقجی اتفاق افتاد، برای دیگران نیز در خلال موسم حج، رخ دهد.