.svg)
پس از گم کردن یا سرقت چک چه کنیم؟
پارسینه: گاهی به خاطر عدم آگاهی، بی مبالاتی و سهل انگاری طرفین، ممکن است چک با قرار گرفتن در دست افراد سودجو ایجاد مشکلاتی کند و یا با اتفاقاتی خارج از اراده، یکی از طرفین ضرری متحمل شود که قانون در برخورد با این مشکلات چاره اندیشی نموده است.
ممکن است برای هر کس این اتفاق پیش آید که دسته چک یا برگه چک خود را گم کند و یا از او دزدیده شود که در این صورت قانون راه‌کار‌هایی برای حل این مشکل پیش بینی کرده است. این سوال پیش می‌آید که مگر یک برگه چک دارای ارزش مالی است که در صورت گم شدن یا سرقت از آن سوءاستفاده شود؟ باید بگوییم اگر برگه چک مفقود شده یا سرقت شده نوشته و امضا شده و یا فقط امضا شده باشد مانند اسکناس است و نسبت به مبلغ چک دارای ارزش است در صورتی که چک نوشته شده باشد و اگر فقط با امضا باشد چک سفید امضا تلقی و هر کس آن را بیابد یا سرقت کند می‌تواند با تکمیل کردن جا‌های خالی آن را به سند کامل چک تبدیل کرده و وجه آن را وصول کند. در این مورد صادر کننده چک باید سریعا ظرف یک هفته به بانک اعلام کند و دستور عدم پرداخت بدهد. (اصطلاحا جلوی چک را ببندد.)
چه کسانی می‌توانند جلوی چک را ببندند یا دستور عدم پرداخت دهند؟
چگونه می‌توان جلوی چک را بست؟ تمام کسانی که به نوعی نسبت به سند چک حقی دارند اعم از صادر کننده، کسی که چک در وجه او نوشته شده یا کسانی که پشت چک را امضا کرده‌اند، از آن‌جا که هر اتفاقی، اعم از مفقودی یا سرقت برای چک بیفتد به ضرر آنان است می‌توانند دستور عدم پرداخت وجه را به بانک بدهند. این اشخاص با اعلام اینکه چک گم شده، دزدیده شده و یا این که چک با عناوینی مثل جعل کردن چک، کلاهبرداری، خیانت در امانت و یا از سایر طرق غیر قانونی به دست آمده و برای وصول به بانک ارائه شده به طور کتبی و در ورقه‌های مخصوص دستور عدم پرداخت، جلوی پرداخت چک را بگیرد. تقاضاکننده باید مشخصات چک مثل شماره چک، تاریخ و مبلغ آن را به بانک اعلام کند و در ورقه درخواست خود نیز بنویسد.
اگر صادرکننده با ارائه دلایل دروغ جلوی وصول چک را گرفته باشد و برای بانک اثبات شود که ادعایش بی‌اساس بوده و قصد ندادن طلب خود را دارد علاوه بر پرداخت وجه چک و مجازات کیفری باید کلیه خسارات دارنده چک را نیز بپردازد (طبق قانون صدور چک مصوب ۱۳۸۲).
سرنوشت چک پس از فوت صاحب چک (صادرکننده) چه می‌شود؟
چکی صادر شده و در دست دارنده یا طلبکار است و هنوز نقد نشده است و در همین حین صادر کننده آن فوت می‌شود، حال تکلیف طلبکاری که برگ چک در دست اوست چه خواهد شد؟
از آن جایی که شخص در هنگام صدور چک زنده بوده و با اختیار کامل چک را برای آن شخص نوشته است، بنابراین بانک می‌تواند قبل از حصر وراثت و تعیین ورثه و بررسی اموال فوت شده، وجه چک را به کسی که چک در دست اوست بپردازد. این موضوع در مواردی هم که چک مدت دار است و تاریخ سررسید آن بعد از فوت صادرکننده است صادق است. اما اگر متوفی در بانک موجودی نداشت تا زمانی که تکلیف اموال متوفی معین نشده دارنده چک جزء طلبکاران او محسوب می‌شود و بعد از تعیین دارایی متوفی ابتدا دیون او پرداخت می‌شود که طلب دارنده چک هم جزء همان دیون است.
چه کسانی می‌توانند جلوی چک را ببندند یا دستور عدم پرداخت دهند؟
چگونه می‌توان جلوی چک را بست؟ تمام کسانی که به نوعی نسبت به سند چک حقی دارند اعم از صادر کننده، کسی که چک در وجه او نوشته شده یا کسانی که پشت چک را امضا کرده‌اند، از آن‌جا که هر اتفاقی، اعم از مفقودی یا سرقت برای چک بیفتد به ضرر آنان است می‌توانند دستور عدم پرداخت وجه را به بانک بدهند. این اشخاص با اعلام اینکه چک گم شده، دزدیده شده و یا این که چک با عناوینی مثل جعل کردن چک، کلاهبرداری، خیانت در امانت و یا از سایر طرق غیر قانونی به دست آمده و برای وصول به بانک ارائه شده به طور کتبی و در ورقه‌های مخصوص دستور عدم پرداخت، جلوی پرداخت چک را بگیرد. تقاضاکننده باید مشخصات چک مثل شماره چک، تاریخ و مبلغ آن را به بانک اعلام کند و در ورقه درخواست خود نیز بنویسد.
اگر صادرکننده با ارائه دلایل دروغ جلوی وصول چک را گرفته باشد و برای بانک اثبات شود که ادعایش بی‌اساس بوده و قصد ندادن طلب خود را دارد علاوه بر پرداخت وجه چک و مجازات کیفری باید کلیه خسارات دارنده چک را نیز بپردازد (طبق قانون صدور چک مصوب ۱۳۸۲).
سرنوشت چک پس از فوت صاحب چک (صادرکننده) چه می‌شود؟
چکی صادر شده و در دست دارنده یا طلبکار است و هنوز نقد نشده است و در همین حین صادر کننده آن فوت می‌شود، حال تکلیف طلبکاری که برگ چک در دست اوست چه خواهد شد؟
از آن جایی که شخص در هنگام صدور چک زنده بوده و با اختیار کامل چک را برای آن شخص نوشته است، بنابراین بانک می‌تواند قبل از حصر وراثت و تعیین ورثه و بررسی اموال فوت شده، وجه چک را به کسی که چک در دست اوست بپردازد. این موضوع در مواردی هم که چک مدت دار است و تاریخ سررسید آن بعد از فوت صادرکننده است صادق است. اما اگر متوفی در بانک موجودی نداشت تا زمانی که تکلیف اموال متوفی معین نشده دارنده چک جزء طلبکاران او محسوب می‌شود و بعد از تعیین دارایی متوفی ابتدا دیون او پرداخت می‌شود که طلب دارنده چک هم جزء همان دیون است.
منبع: ستاره
ارسال نظر