اما و اگرهای حذف یک صفر پول ملی

تحریریه پارسینه: اگرچه تغییر رسمی واحد پول ملی از «ریال» به «تومان» خیلی وقت است که در بین آحاد جامعه متداول و مرسوم است اما این اتفاق باید به صورت رسمی نیز به ثبت برسد، ضمن اینکه مصوبه دولت این تغییر در زمینه اقدامی برای تسهیل نسبی مبادلات اقتصادی آحاد جامعه، رسمیت بخشیدن به عرف مورد قبول مردم کشور و در انطباق با واقعیت‌های موجود کشور قابل تفسیر است.

هم اکنون واحد پول رسمی ایران همان ریال است اما در جریان بررسی لایحه در جلسه هیئت دولت در تاریخ ۱۷/۹/۱۳۹۵، موضوع تغییر واحد پول ایران از "ریال" به "تومان" بررسی و تصویب شده است. البته این لایحه پس از ارسال به مجلس شورای اسلامی مورد بررسی و تصمیم گیری نهایی نمایندگان قرار می‌گیرد.

در این میان رئیس کل بانک مرکزی تغییر رسمی واحد پول و حذف صفر را دو موضوع متفاوت دانسته و معتقد است که این دو موضوع باید از هم متمایز شود.

چندی پیش ولی اله سیف در کانال تلگرامی خود نوشت: اقدام اخیر هیات دولت در تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان را اقدامی غیر از رفرم و اصلاح پولی به معنای حذف چند صفر است. رفرم یا اصلاح پولی به معنای حذف چند صفر و تغییر واحد پول عند اللزوم، فرآیندی است که در اولویتهای بانک قرار دارد. در این زمینه مطالعات جامعی در بانک مرکزی و پژوهشکده پولی و بانکی صورت گرفته و پیش نیازهای آن به طور کامل شناسایی شده است. بنابر این مطالعات، اجرایی ساختن آن مستلزم دستیابی به شرایط مناسب اقتصادی از جمله تورم تک رقمی پایدار و ثبات اقتصادی است. بنابراین مصوبه اخیر با موضوع فوق (تغییر رسمی واحد پول) متمایز بوده و نباید با آن خلط شود.

تبدیل واحد پول ملی از ریال به تومان اگرچه در هیات دولت به تصویب رسیده اما برای به اجرا رسیدن آن، مجلس نیز باید آن را تایید کند. این تغییر آثار اقتصادی بسیاری را به همراه دارد. برخی کارشناسان معتقدند که این موضوع نه تنها نمی تواند اثر خاصی بر شاخص های کلان اقتصادی داشته باشد بلکه با مزیت هایی را با خود به ارمغان می‌آورد.

سید بهاء الدین حسینی هاشمی، کارشناس امور بانکی با اشاره به اینکه تبدیل ریال به تومان حذف اجزای پول ملی به شمار رفته و اقدامی عاقلانه محسوب می شود، گفت: با توجه به اینکه شرایط موجود اقتصادی مهیای ورود سیاستگذار پولی به حذف صفر از پول نیست، در کنار زمینه سازی برای چنین طرحی دست گذاشتن روی اجزای پول و ساماندهی آنها می تواند اقدام مثتبی باشد، که تغییر پول ملی به تومان از جمله آنهاست.

او با بیان اینکه مصوبه هیات دولت تاثیر خاصی بر شاخص های کلان اقتصادی نخواهد داشت و در واقع مروادات پولی را تسهیل می کند گفت: در این حالت محاسبات و درک از قیمت ها آسان تر می شود، حافظه یارانه ها از ارقام طولانی کمتر اشغال شده و دوگانگی در تشخیص اعداد حذف خواهد شد.

حسینی هاشمی تاکید دارد که آثار تبدیل ریال به تومان در حدی نیست که بتواند بر ارزش پول ملی اثر چندانی داشته و مبادلات بین المللی را نیز تحت الشعاع قرار دهد.

در وضعیت فعلی حذف صفرها اقدام مثبتی نیست

این کارشناس بانکی با تاکید بر اینکه فعلا نمی توان برای حذف چند صفر از پول ملی اقدام کرد گفت که تا زمانی که ثبات به اقتصاد برنگشته و شوک های قیمتی کنترل نشده باشد، حذف صفر از پول ملی اتفاق مثبتی نیست ودر صورت ناپایداری فضای اقتصادی، بار دیگر ارزش پول ملی با کاهش همراه شده و صفرهای حذف شده به پول بازمی‌گردد.

مجلس از حذف صفرها استقبال می‌کند

در همین زمینه محمدرضا پور ابراهیمی رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی با استقبال از تصمیم مجلس برای حذف صفر از پول ملی گفت: بهتر است سه تا چهار صفر از پول ملی حذف شود و فکر می کنیم ارزش پول در شرایط بهتری قرار گیرد. او همچنین درباره تصمیم دولت در تغییر واحد پول کشور از ریال به تومان افزود: این تصمیم دولت مربوط به بندی از لایحه اصلاح قانون بانک مرکزی است که قرار است به مجلس ارائه شود و به معنای مصوبه کشور نیست.

او گفت: سالها ما دچار تورم هستیم و موضوعاتی مانند شوک ارزی سال ۹۱ میزان برابری ارزش پول ما را در مقایسه با ارزهای خارجی کاهش داد؛ بنابراین در رویکرد ما به دنیا هم مشکلاتی پدیده آورده است. البته هم اکنون آنچه میان مردم رایج است تومان است نه ریال . رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: کاهش تعداد صفر در واحد پول کشور موجب بهبود شرایط نقل و انتقال و مبادلات در عرصه های اقتصادی است و ما فکر می‌کنیم اینگونه تصمیمات آثار مثبتی بر اقتصاد کشور داشته باشد.

در این میان، برخی کارشناسان معتقدند حذف صفرها باید در برنامه های دولت قرار گیرد و عده ای دیگر آن را مستلزم وجود زیر ساخت‌هایی می دانند که به واقعیت بدل نشده است و وضعیت اقتصادی هنوز آمادگی این اتفاق را ندارد.