توپ جمع‌آوری قلیان‌ها در زمین پلیس یا وزارت؟

موضوع کشیدن قلیان در قهوه‌خانه‌ها و اماکن عمومی سالهاست که مورد بحث است. براساس قانون جامع کنترل دخانیات مصوب پاییز 85، قرار بود استفاده از قلیان در اماکن عمومی محدود و ممنوع شود و هیئت دولت دو سال پیش در مصوبه‌ای که به پیشنهاد وزارت بهداشت آن را اصلاح کرد، ارائه قلیان را در قهوه‌خانه‌ها بلامانع کرد. اما این مصوبه با اعتراض دیوان عدالت‌اداری روبرو شد. چرا که پیش از آن اصلاحیه، دیوان، رای به ممنوعیت ارائه و استعمال قلیان در کلیه اماکن عمومی داده بود. دولت به پیشنهاد وزارت بهداشت، قهوه‌خانه‌ها را از شمول اماکن عمومی مستثنا دانست و بر این اساس، قهوه‌خانه‌ها مجاز به ارائه قلیان چه «با اسانس» و چه «بی‌اسانس» شدند.

تاکید بر اسانس‌دار بودن یا نبودن قلیان از آنجا نشات گرفت که وزارت کشور در سال 86 در نامه‌ای به نیروی انتظامی متذکر شد؛ استفاده از قلیان در قهوه‎خانه‎ها مجاز است و فرماندهی انتظامی فقط از ارائه قلیان با تنباکو‌های اسانس‌دار در قهوه‌خانه‌ها جلوگیری کند. اما پس از مدتی رای ابطال شد و براین امر تاکید شد که قهوه‎خانه‎ها در زمره اماکن عمومی قلمداد شده و در قانون و آیین‎نامه اجرایی هم بین توتون و تنباکوی اسانس‌دار و فاقد اسانس تفاوت و تفکیکی لحاظ نشده است و سرانجام عرضه قلیان در قهوه‌خانه‌ها ممنوع اعلام شد.

در میان بلاتکلیفی این موضوع که بالاخره با این قلیان‌های قدبلند چه برخوردی می‌شود، نیروی انتظامی هم گاه مامور به جمع‌آوری قلیان می‌شد و گاه هم مامور به عدم‌برخورد!

در این میان بود، سردار اسماعیل احمدی‌مقدم، فرمانده ناجا در اردیبهشت سال گذشته، در مورد برنامه پلیس برای برخورد و جمع‌آوری قلیان‌ها حرف جدیدی به میان آورد و تکلیف مامورانش را مشخص کرد و گفت: هر صنفی تابع نظام صنفی مربوطه است و اصناف باید نظارت داشته باشند و در بحث برخورد با دخانیات وزارت بهداشت ماموریت دارد.

وزارت بهداشت، متولی برخورد با قلیان

فرمانده ناجا با بیان اینکه در این گونه موارد اگر تذکر و اخطار صنفی موثر واقع نشد، طبیعا پلیس وارد می‌شود به ایسنا گفت: فعلا دستوری در مورد برخورد با قلیان به ناجا داده نشده است.

وی درباره ارائه سرویس قلیان به افراد زیر 18 سال در برخی از سفره‌خانه‌ها که مطابق قانون ممنوع است، گفت: قراردادن قلیان در دایره جرایم، کار سختی است، اینکه قلیان را با حشیش، هروئین و... ملحق و ممنوع کنیم، کار سخت و نشدنی است.

فرمانده ناجا وی با اشاره به اقدامات صنفی موثر در برخورد با سفره‌خانه‌های متخلف به ایسنا گفت: اگر صنف مربوطه اخطار دهد، فعالیت این‌گونه واحدها را ممنوع و جواز آنها را باطل و صنف مربوطه را برابر اختیارات جریمه کند این نیاز به ورود پلیس ندارد.

احمدی‌مقدم هم در ادامه این مصاحبه خود عنوان داشت که این اتفاق خوبی نیست که هر سازمانی کم‌کاری و مشکلات خود را به گردن ناجا بیندازد و پلیس هم صحیح نیست در هر حوزه‌ای مداخله کند.

فرمانده ناجا درباره جمع‌آوری قلیان‌ها از سطح اماکن عمومی گفت: متولی برخورد با قلیان، وزارت بهداشت است که باید با قلیان در اماکن عمومی برخورد کند. نیروی انتظامی آمادگی کامل دارد که در این مقوله وارد شود، اما نیروی انتظامی نخستین دستگاهی نیست که باید با قلیان برخورد کند.

بحث و جدل در مورد ممنوع یا آزاد بودن استعمال قلیان آن‌قدر ادامه داشت تا اینکه شایعاتی در جامعه منتشر که «چه نشسته‌اید که پلیس مجوز تاسیس قهوه‌خانه نمی‌دهد»، اما این بار سرهنگ هلالی، رییس پلیس نظارت بر اماکن نیروی انتظامی سخن گفت و با رد هرگونه ادعای توقف صدور مجوز تاسیس قهوه‌خانه، اظهارکرد: تعیین سقف صنفی بر عهده نیروی انتظامی نیست و تعداد قهوه‌خانه‌ها در هر شهرستان توسط کمیسیون نظارت بر سازمان‌های صنفی آن شهرستان تعیین می‌شود و ربطی به پلیس ندارد.

با اینکه فرمانده نیروی انتظامی به عنوان مرد اول ناجا تکلیف پلیس را در این رابطه مشخص کرد؛ اما هنوز هم هنگامی که مسئولان در مورد مضرات و معایب قلیان صحبت می‌کنند بازهم از کوتاهی پلیس سخن می‌گویند و اصطلاحا توپ را داخل زمین ناجا می‌اندازند که این یگان تکالیف و وظایف خود را در این راستا انجام نداده است و این در حالی است که احمدی‌مقدم در مصاحبه‌ای اعلام کرد که متولی برخورد با قلیان، وزارت بهداشت است.

براساس اظهارنظر احمدی‌مقدم متولی برخورد با قلیان، وزارت بهداشت است اما باید پذیرفت که در چند سال گذشته مسئولان نتوانستند به راه حل منسجم و قطعی برسند و به نظر می‌رسد که سودآوری مصرف قلیان برای یک صنف، یکی از مهمترین موانع برای جمع‌آوری آن باشد.