سامانه‌های HQ شاه‌کلید بازدارندگی جدید ایران در برابر تهدیدات هوایی

به گزارش پارسینه،  در پی جنگ ۱۲ روزه ایران و اسرائیل و آتش‌بس اعلام‌شده در ۲۴ ژوئن، منابع داخلی و خارجی از تحولات مهمی در حوزه همکاری‌های نظامی ایران و چین خبر داده‌اند. این تحولات شامل خرید سامانه‌های پدافندی پیشرفته از چین است که به گفته تحلیلگران، می‌تواند موازنه قدرت در منطقه را به نفع ایران تغییر دهد.

بهترین خرید پدافندی ایران از چین پیش از جنگ: سامانه HQ-16

پیش از آغاز جنگ، ایران در حال مذاکره برای خرید سامانه پدافندی HQ-16 از چین بود. این سامانه که با نام صادراتی LY-80 نیز شناخته می‌شود، یک سیستم موشکی میان‌برد زمین به هواست که برای مقابله با جنگنده‌ها، موشک‌های کروز و پهپادها طراحی شده است.

ویژگی‌های کلیدی HQ-16:

- برد عملیاتی: 40 تا 70 کیلومتر (بسته به مدل)

- قابلیت رهگیری همزمان چند هدف

- پرتابگر عمودی با تحرک بالا

- رادار آرایه فازی با توان کشف اهداف در برد 140 کیلومتر

این سامانه شکاف میان سامانه‌های کوتاه‌برد داخلی مانند باور-373 و سامانه‌های دوربرد روسی مانند S-300 را پر می‌کند.

بهترین خرید پدافندی ایران پس از جنگ: سامانه‌های HQ-22 و HQ-9

پس از آتش‌بس، ایران به سرعت اقدام به بازسازی پدافند هوایی خود کرد. بر اساس گزارش منابع عربی و بین‌المللی، چین بلافاصله پس از جنگ، سامانه‌های موشکی زمین به هوای پیشرفته را به ایران تحویل داد.

 

FK‑3؛ مکمل هوشمند در لایه میانی

سامانه FK‑3 که نسخه صادراتی HQ‑22 چین است، برای پوشش لایه‌های میانی پدافند طراحی شده و بردی حدود ۱۰۰ تا ۱۷۰ کیلومتر دارد. این سامانه به دلیل معماری ساده‌تر و تحرک بالا، می‌تواند با HQ‑9B در یک ساختار پدافندی لایه‌ای هم‌افزایی ایجاد کند.

رادارهای راهبردی؛ افزایش دید فضایی

در کنار سامانه‌های موشکی، ایران از رادارهای برد بلند سری JY‑14 برای شناسایی زودهنگام تهدیدات هوایی بهره گرفته است. این رادارها با توان کشف اهداف در فاصله بیش از ۵۰۰ کیلومتر، نقش مهمی در تقویت ساختار پدافند یکپارچه ایفا می‌کنند.

گزینه‌های احتمالی تحویلی:

- HQ-22: نسخه ارتقاءیافته HQ-16 با برد تا 170 کیلومتر و توان مقابله با اهداف پنهان‌کار

- HQ-9: سامانه دوربرد مشابه S-300 با برد بیش از 200 کیلومتر و توان مقابله با موشک‌های بالستیک و هواپیماهای رادارگریز

 

این معامله دو سر برد پیامدهای راهبردی زیادی خواهد داشت که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد؛ 

- افزایش بازدارندگی ایران در برابر تهدیدات هوایی اسرائیل و متحدان منطقه‌ای

- تقویت روابط نظامی با چین و کاهش وابستگی به فناوری غربی

- تغییر موازنه قدرت منطقه‌ای به نفع تهران

 

پیش از جنگ، HQ-16 مهم‌ترین گزینه پدافندی ایران از چین بود. اما پس از جنگ، تحویل سامانه‌های پیشرفته‌تر مانند HQ-22 و HQ-9، نقطه عطفی در ارتقاء توان دفاع هوایی ایران محسوب می‌شود. این خریدها نه تنها جنبه نظامی دارند، بلکه پیام‌های ژئوپلیتیکی مهمی نیز به همراه دارند.

واکنش رسمی پکن

در حالی که برخی منابع غربی از تحویل تجهیزات پدافندی به ایران خبر داده‌اند، مقامات چینی در مواضع رسمی، این ادعاها را رد کرده و اعلام کرده‌اند که چین از فروش سلاح به کشورهای درگیر در منازعات نظامی خودداری می‌کند.