نبود استانداردهای جهانی درجاتی را قربانی کرد

پارسینه- مجید سلطانی: دیروز یکی از بدترین روزها برای جامعه خبرنگاران بود. حمید درجاتی عکاس نام آشنای ورزشی در پیست غیر استاندارد آزادی جانش پیستی که به اذعان بسیاری از کارشناسان شبیه یک خیابان است تا محلی برای رقابت علاقمندان به ورزش اتوموبیلرانی.

شاید فوت همکارمان دلیلی شد تا وزیر ورزش و جامعه ورزش سری به این سمت بچرخانند و نگاهی به وضعیت اسفناک پیست آزادی کنند اما ایکاش این نگاه های دلسوزانه و دقیق خیلی قبل تر از این اتفاقات می افتاد.

پیست مسابقه قلب تپنده و روح ورزش‌های موتوری است. جایی‌ست که سرعت، مهارت و آدرنالین در هم می‌آمیزند و هم رانندگان و هم تماشاگران را مجذوب خود می‌کنند. با این حال، همه پیست‌ها یکسان نیستند. یک پیست خوب دارای ویژگی‌هایی کلیدی است که تجربه مسابقه را ارتقا می‌دهد.

چنین پیستی اولویت را به ایمنی می‌دهد و محیطی ایده‌آل برای نمایش استعدادهای شرکت‌کنندگان فراهم می‌کند. پیست خوب ترکیبی از هنر طراحی و مهندسی است که صحنه‌ای برای شکوفایی ورزش‌های موتوری فراهم می‌سازد. این پیست دارای چیدمان عالی است که در مرحله طراحی با دقت بررسی شده است.

همچنین از فناوری‌های پیشرفته بهره می‌برد. هر یک از این عناصر، به خلق یک تجربه مسابقه‌ای استثنایی کمک می‌کنند.

کیفیت سطح پیست ، چیدمان و طول مناسب، تغییرات ارتفاع، تدابیر ایمنی، امکانات برای تماشاگران،طراحی مناسب لاین پیت و منطقه پدوک، به‌کارگیری فناوری‌های پیشرفته تمامی این موارد از مهمترین قسمت های برگزاری مسابقات اتوموبیلرانی در یک کشور است.

اما برای این نکته اینجا نیستیم بحث ما درخصوص اتفاق تلخ دیروز است که همکارمان را از ما گرفت تمام تمرکز ما امروز بر روی ایمنی است. آیا پیست آزادی موارد اصلی ایمنی را داشته است؟ و اصلا چه نکاتی مهم بود که رعایت شد یا نشد.

در دنیای پُرسرعت و هیجان‌انگیز مسابقات اتومبیل‌رانی، ایمنی نه تنها یک اولویت بلکه یک الزام حیاتی است. در واقع، حتی بهترین طراحی و جذاب‌ترین مسیر اگر فاقد تدابیر ایمنی باشد، می‌تواند به فجایع منجر شود. یک پیست ایمن باید هم از جان و سلامت رانندگان محافظت کند و هم ایمنی تماشاگران، کادر فنی و داوران را تضمین نماید.

۱. موانع ایمنی (Safety Barriers)

موانع ایمنی اولین خط دفاع در برابر حوادث هستند. این موانع معمولاً در اطراف مسیر قرار دارند و وظیفه دارند که در صورت خروج خودرو از پیست، ضربه را جذب کرده و از شدت آن بکاهند.

    دیواره‌های تایری (Tire Barriers): چندین ردیف تایرهای کهنه که با سیم یا بند بسته شده‌اند تا انرژی ضربه را جذب کنند.

    دیواره‌های بتنی (Concrete Barriers): برای نقاطی که خودرو نباید به هیچ وجه از آن عبور کند (مثلاً نزدیک سکوها)، استفاده می‌شوند. بسیار مقاوم اما باید با ضربه‌گیر ترکیب شوند.

    TecPro و SAFER Barriers: فناوری‌های مدرن برای جذب انرژی ضربه با کمترین آسیب به راننده و خودرو.

۲. مناطق فرار (Run-off Areas)

نواحی باز در خارج از پیچ‌ها هستند که با مصالح مخصوص مثل شن، آسفالت زبر یا چمن مصنوعی پوشیده شده‌اند. اگر راننده کنترل خودرو را از دست بدهد، این فضاها به او کمک می‌کنند تا سرعت را کم کند و بدون برخورد توقف کند.

    شن‌گیر (Gravel Traps): برای کاهش سرعت خودروهای منحرف‌شده بسیار مؤثر است.

    آسفالت زبر: باعث کاهش لغزش و افزایش کنترل در لحظه‌های بحرانی می‌شود.

۳. فنس‌های محافظ (Catch Fences)

این فنس‌ها به‌خصوص برای محافظت از تماشاگران تعبیه می‌شوند و از پرتاب شدن قطعات خودرو یا خود خودرو به سمت سکوها جلوگیری می‌کنند.

۴. مسیر پیت ایمن (Safe Pit Lane)

لاین پیت باید کاملاً از مسیر اصلی مسابقه جدا باشد، با محدودیت سرعت مشخص، و دارای نشانه‌گذاری دقیق برای جلوگیری از برخورد خودروها با تیم‌های فنی.

۵. تجهیزات اضطراری و امدادی

هر پیست حرفه‌ای باید مجهز به امکانات پزشکی و امدادی باشد:

    آمبولانس در محل و آماده‌باش کامل

    تیم‌های آتش‌نشانی با تجهیزات مخصوص خودروهای مسابقه

    پزشکان و تیم‌های اورژانس با تجربه در حوادث ورزشی

    بالگرد امداد (در مسابقات بین‌المللی)

۶. کنترل و نظارت تصویری

تمام نقاط پیست باید تحت پوشش دوربین‌های مداربسته با کیفیت بالا باشند تا هم در لحظه حادثه و هم برای بررسی پس از آن، اطلاعات دقیق موجود باشد. سیستم‌های اتوماسیون و هشدار نیز باید برقرار باشد.

۷. رعایت استانداردهای بین‌المللی

فدراسیون بین‌المللی اتومبیل‌رانی (FIA) استانداردهای خاصی برای ایمنی پیست‌ها تعریف کرده که هر پیست باید برای میزبانی مسابقات رسمی، آن‌ها را رعایت کند.

حالا تصور کنید پیست آزادی کدام از این موارد را داشته است؟ یک پیست به شدت معمولی که خودروهای خیابانی در آن جا حرکات نمایشی انجام می دهند. چرا باید هزینه رعایت نکردن و اشتباه مسئولین را خبرنگاران و مردم علاقمند بپردازند؟ امروز قرار شد با دستور وزیر ورزش تیمی تمام موارد را بررسی کند و از همه حقیقت مطلع شود.