حجامت چه فواید و زیانهایی دارد؟

پارسینه: حجامت نیز همچون هر درمان مکمل دیگری اگر تحت نظر متخصص حاذق و مجرب انجام نگیرد، میتواند عوارض و زیانهایی را به همراه داشته باشد. ضمن این که متخصص باید لزوم حجامت عضو درگیر را تجویز کرده باشد، در غیر این صورت بر شدت بیماری افزوده میشود.
حجامت را نزد متخصص حاذق انجام دهید
شاید تا به حال از زبان پدر یا مادربزرگ هایتان شنیده باشید که در زمانهای گذشته در فصل بهار، افراد خانواده از کوچک گرفته تا کهنسال باید خود را برای حجامت آماده میکردند. فردی به خانه شان میرفت و هالههایی کبودرنگ با چند خراش ناشی از تیغ روی بدنشان به یادگار میگذاشت. شاید برای کوچک ترها خاطره خوشی نداشت، اما بزرگ ترها به دلیل آن که میدانستند با حجامت سبک شده و مواد زاید از بدنشان خارج میشود، براحتی تن به این کار میدادند.
اما سوالی که این روزها اغلب نسل جوان میپرسند این که:
حجامت چه فواید و زیانهایی دارد و چه کسانی میتوانند حجامت کنند؟
دکتر محمدعلی زارعیان، پزشک و پژوهشگر طب سنتی ایران در این خصوص میگوید: حجامت در طب سنتی ایران ارزش بسیار زیادی دارد و یکی از روشهای پیشگیری و درمان بیماریهای ناشی از پرخونی به حساب میآید. با این روش میتوان با پاکسازی و دفع مواد زاید بدن، سبب التیام و بهبود برخی از انواع بیماریها شد.
در کتب طب سنتی ایرانی، حجامت برای کودکان زیر دو سال و افراد بالای ۶۰ سال توصیه نشده است
البته حجامت نیز همانند هر درمان مکمل دیگری اگر تحت نظر متخصص حاذق و مجرب انجام نگیرد، میتواند عوارض و زیانهایی را به همراه داشته باشد. ضمن این که متخصص باید لزوم حجامت عضو درگیر را تجویز کرده باشد، در غیر این صورت بر شدت بیماری افزوده میشود.
حجامت در اصل به معنای ایجاد حجم است. شخص حجامت کننده به وسیله مکش و ایجاد خلأ در یک ظرف مخصوص در سطح پوست بدن ایجاد حجم میکند. حجامت دو نوعتر و خشک دارد که نوعتر آن همان حجامتی است که هم اکنون در کشور مرسوم شده و بسیاری از پزشکان آشنا به آن هستند. در این نوع حجامت پس از بادکش عضو مورد نظر، با یک تیغ یکبار مصرف استریل جراحی، چند خراش سطحی به صورت مایل به پوست وارد میشود و مجدد لیوان حجامت روی موضع قرار میگیرد و در اثر کشش و بادکش لیوان بسته به نوع مزاج، بیماری فرد و نظر پزشک مقداری خون خارج میشود و معمولا درد کمی دارد.
هدف از حجامت چیست؟
مهمترین کاری که با حجامت انجام میشود این که از موضع مورد نظر خلط ناشی از خون و صفرا را خارج میکنیم. این عمل باعث پاکسازی موضع میشود و بر خلاف باور عامه مردم باعث خروج مواد مغذی بدن نمیشود. حجامت، بدن را سبک میکند و بر خلاف خون دادن، قوت بدن را نمیگیرد، اما موضع حجامت تا زمان التیام کمی ضعیف میشود.
وقتی لیوان حجامت روی پوست قرار میگیرد، مقداری کشش روی پوست ایجاد میکند و در اثر آن عوامل دفاعی ساکن در دیواره عروق و اعضا را فعال کرده و باعث میشود این عوامل، دفاع خونی را چند برابر کنند و به تقویت سیستم ایمنی عضو مورد نظر و سپس کل بدن کمک کنند.
چه کسانی میتوانند حجامت کنند؟
حجامت برای افراد تنومند و دارای خون غلیظ فایدهای ندارد، چون از این طریق نمیتوان به سهولت خون غلیظ و مواد زاید را از بدن آنان خارج کرد و تنها این روش سبب خروج خون رقیق فرد میشود که بر این اساس، احتمال افزایش غلظت و کم حجم شدن خون زیادتر خواهد شد.
مگر آن که افراد با خون غلیظ یک ساعت قبل از حجامت حمام بروند تا خون غلیظ کمی رقت پیدا کرده و به سطح بدن نزدیک شود. اما افرادی که خونشان رقیق است، از دوازده ساعت قبل از حجامت، نباید استحمام کنند.
بهترین زمان برای حجامت
بهترین فصول برای حجامت به ترتیب شامل بهار، پاییز، تابستان و زمستان است که حجامت در دو فصل تابستان و زمستان فقط در مواقع ضرورت انجام میگیرد. دکتر زارعیان میافزاید:
بهترین وقت حجامت در فصول گرم، طی روز و دو ساعت بعد از صبحانه (۸.۵ تا ۹ صبح) و در فصول سرد سال، سه تا چهار ساعت بعد از صبحانه (۹ تا ۱۱ قبل از ظهر) که تا ناهار یک تا دو ساعت فاصله داشته باشد. در این ساعات حجم خونی بدن رقیق و خروج آن سهلتر است.
بعد از حجامت نیز بهتر است تا یک ساعت غذا میل نشود. در روایات و طب اسلامی آمده است، بهترین زمان حجامت اوایل روز یا زمان نزدیک به غروب آفتاب است، بخصوص این که در اواسط ماه قمری باشد و قبل از حجامت، خواندن آیت الکرسی و صدقه دادن نیز توصیه شده است.
حجامت برای چه کسانی منع شده است؟
در کتب طب سنتی ایرانی، حجامت برای کودکان زیر دو سال و افراد بالای ۶۰ سال توصیه نشده است، چرا که استقامت اعضا در کودکان کمتر بوده و حجم خون کم است و در سالمندان، چون اغلب خونشان غلیظ و پوست و گوشت خشکی دارند و تنها با حجامت، خون رقیق شان خارج میشود، احتمال افزایش غلظت خون و خشکی بیشتر مزاج در این گروه سنی زیاد است.
همچنین کسانی که سابقه ابتلا به بیماری هموفیلی، کم خونی، صرع و سکته قلبی دارند، یا در گروه سردمزاجان بوده و خونشان رقیق و کم فشار است و مدام دچار سرگیجه و سردرد میشوند یا از داروهای شیمیایی وارفارین و هپارین استفاده میکنند، نمیتوانند حجامت کنند.
در زمان حجامت باید به نوع تغذیه توجه کرد
حجامت با شکم خالی بخصوص صبح قبل از مصرف صبحانه باعث ایجاد ضعف در قوای بدن میشود و حجامت بلافاصله پس از صرف غذا سبب نقصان هضم و جذب ماده غذایی میشود.
حجامت را باید تحت نظر پزشک متخصص این کار و با رعایت اصول بهداشتی و در اماکن تائید شده انجام دهید.
اما این را بدانید که از یک ساعت قبل و بعد از حجامت نباید شکم پر و غذایی خورده شود. برای دفع بهتر مواد زاید از بدن از سه روز قبل از حجامت آش آلو، خاکشیر با آب گرم، سوپ جو، آب انار و آب زرشک مصرف کنید و از خوردن غذاهایی، چون جگر، ماهی، پنیر و تخم مرغ بپرهیزید و بعد از حجامت شربت عسل، سکنجبین و عرق کاسنی بنوشید.
حجامت را در ایامی که روزه هستید و بسیار بی خواب بوده اید و یا در حال مصرف داروهای آنتی بیوتیک هستید یا کوهنوردی یا مقاربت جنسی داشته اید، انجام ندهید.
ضمن این که خانمها نباید پنج روز قبل و بعد از عادت ماهانه و در دوران بارداری حجامت کنید.
معمولا چه قسمتهایی از بدن حجامت میشود؟
حجامت مختص ناحیه خاصی از بدن نیست و نقاط مختلف بدن را بنا بر نظر پزشک مربوطه برای التیام برخی از مشکلات میتوان حجامت کرد. مثلا ذکر شده حجامت سر که از میان دو ابرو تا وسط سر انجام میشود به التیام خارش و سنگینی سر، رفع سرگیجه و مشکلات چشم کمک میکند، اما اگر حجامت توسط متخصص ماهری انجام نشود، گاهی با عوارضی، چون کم فهمی، کم حافظگی و فراموشکاری همراه خواهد بود.
حجامت پس سر، سنگینی پلک ها، سر و پیشانی، بوی بد دهان و درد گوش را بهبود میدهد. با حجامت زیر چانه، درد لثه و دندان، درد گلو و جوشهای چانه بهتر خواهد شد.
البته لازم است بدانید حجامت در نواحی مختلف سر میتواند عوارضی در عملکردهای مغزی بر جای گذارد که در روایات نیز اشاره شده است. بر این اساس ضروری است بدون نیاز حقیقی از این کار پرهیز شود.
همچنین ذکر شده که حجامت کبد برای کاهش گرمی و حرارت کبد و دفع سموم مفید است. حجامت کلیه به دفع سنگ کلیه کمک میکند و حجامت انتهای گودی کمر بیماریهای مقعد، ورم بیضه، رحم و بواسیر را التیام میدهد، اما از عوارض آن میتوان به کاهش قوت و قدرت جنسی مردان اشاره کرد.
این را هم بدانید از عوارض حجامتهای غیر لازم بروز شوک و غش بوده و احتمال پارگی شریان و ورید در زمان خراش دادن پوست از سوی افراد ناوارد و غیرمتخصص بسیار زیاد است.
در نتیجه حجامت را باید تحت نظر پزشک متخصص این کار و با رعایت اصول بهداشتی و در اماکن تائید شده انجام دهید.
منبع:زندگی آنلاین
ارسال نظر