پشت‌پرده تعویق مذاکرات هسته‌ای ایران و آمریکا چه بود؟

به گزارش پارسینه؛ دور چهارم مذاکرات هسته ای ایران و آمریکا با میانجی‌گری عمان که قرار بود در رُم پایتخت ایتالیا برگزار شود، لغو شد. در عین حال، نشریه آمریکایی وال استریت ژورنال هم مدعی شده که ادامه مذاکرات که قرار بود چهارشنبه هفته جاری برگزار شود نیز لغو شده است.

موضوعی که با بازتابهای مختلفی همراه شده است و البته مقام های ارشد وزارت امور خارجه ایران و مقام های آمریکایی بر تداوم دیپلماسی و گفتگوها تاکید کرده اند و از تعیین یک زمان جدید برای ازسرگیری مذاکرات هم خبر داده اند. با این همه، لغو شدن مذاکرات رُم که زمان آن از پیش تعیین شده بود آن هم پس از جو مثبت دورهای پیشین مذاکراتی، می‌تواند حامل پالس های معناداری باشد. از دور سوم مذاکرات برخی منابع آگاه تاکید کردند که ایران و آمریکا وارد بحث های ریز‌تر و کارشناسی شده اند و درست به همین دلیل، اختلافات نیز خود را صریح تر به نمایش می گذارند.

درست به همین دلیل برخی مدعی هستند که هیچ بعید نیست دلیل لغو مذاکرات، بزرگ شدن همین اختلاف میان تهران-واشینگتن باشد. با این همه، هنوز امیدها در مورد تداوم مذاکره زنده هستند و الته که هم تهران و هم واشینگتن، انگیزه‌های جدی را برای ادامه دادن به مسیر دیپلماتیک دارند. در این رابطه، به طور خاص 2 سناریو محوری در مورد دلایل لغو مذاکرات برنامه‌ریزی شده رُم میان ایران و آمریکا(به عنوان دور چهارم مذاکرات میان دو طرف) جایِ طرح دارد.

اول اینکه برخی به طور خاص این مساله را مطرح می کنند که احتمالا رافائل گروسی مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که پیشتر در جریان مذاکرات ایران و آمریکا در رُم خود را به پایتخت ایتالیا رسانده بود، از طریق برخی رایزنی ها با مقام‌های آمریکایی، به دنبال خرابکاری در فضای مذاکره بوده است. حامیان این سناریو معتقدند که گروسی مسائلی را در مورد پرونده اتمی کشورمان به طرف آمریکایی منتقل می کند که سعی دارند این گزاره را القا کنند که روند فعالیت های هسته ای ایران آنطور که تهران می گوید نیست و در حقیقت، وی به دنبال سخت‌گیریِ بیشتر بر ایران در فضای مذاکره است.

در پیشبرد این دستورکار، قدرت های اروپایی و البته رژیم اشغالگر قدس نیز از گروسی حمایت و حتی وی را شانتاژ می‌کنند. بازیگرانی که هرکدام به سهم خود منافع جدی را در زمینه سخت‌گیری علیه ایران و به شکست کشاندن روند مثبت گفتگوها میان تهران-واشینگتن دارند. پیش از این نیز آن ها بارها و بارها در مقام خرابکار در روند مذکرات هسته ای ایران ظاهر شده‌اند و این مساله به هیچ عنوان عجیب نیست.

سناریوی دوم که در مورد تعویق احتمالی مذاکرات و اوج گیری برخی اختلافات میان تهران-.واشینگتن مطرح می شود این است که هیچ بعید نیست تقسیم کارِ سنتی پلیس خوب-پلیس بد از سوی قدرت های غربی در حال اجرا است و از این رهگذر، طرف های مقابل با ایران سعی دارند از رهگذر تشدید فشارها به تهران، این کشور را در ریل و مسیری قرار دهند که مطلوب خودشان است.

در این رابطه، دولت ترامپ نیز منافع جدی دارد و اساسا تشدید فشارها علیه تهران را در راستای منافع خود می بیند. از یاد نبریم که ادارک دولت ترامپ این است که باید توافقی گسترده‌تر با محدودیت های بیشتر در مقایسه با برجام را به ایران تحمیل کند. این چیزی نیست که ایران قرار باشد زیر بار آن برود.

از این رو، رئیس جمهور آمریکا در حال متوسل شدن به هر حربه ای است تا بتواند بسترهای مساعد برای تحقق این سناریو را فراهم سازد. این موضوع محقق نمی شود مگر اینکه ایران مجبور به تزلزل در مواضع خود شود. معادله ای که تهران با آن آشنا است و البته بارها هشدار داده که به هیچ عنوان قصد عدول از خط قرمزهای خود را ندارد و برای هر سناریویی نیز آمادگی کافی را دارد.