آتلکتازی (به انگلیسی: Atelectasis) عبارت است از جمع شدن یک قسمت از یا تمامی یک ریه. این وضعیت باعث عدم جذب اکسیژن به مقدار کافی از ریه میشود. دیدن آتلکتازی در رادیوگرافی قفسه سینه شایع است .
آتلکتازی حاد اغلب به دنبال اعمال جراحی ( به خصوص جراحی قفسه سینه یا شکم ) و یا کمبود سورفاکتانت در نوزادان روی می دهد ( سندرم دیسترس تنفسی نوزادان ) . سایر علل آتلکتازی حاد عبارتند از صدمه به قفسه سینه یا شکستگی دندهها و زخم نافذ مثلا در تصادف رانندگی
اصولا انسداد برونشها و برونشیولها (مجاری هوایی کوچک یا بزرگ ریه) به هر علتی می تواند موجب آتلکتازی شود این علل عبارتند از :ترشحات مخاطی در اثر عفونت ریه، تومور داخل مجرا، تومور یا رگ فشارنده خارج مجرا، استنشاق جسم خارجی، فیبروزکیستیک و بزرگ شدن گرههای لنفاوی، فیبروز پرده جنب بر اثر بیماریهایی مانند آزبستوز، آتلکتازی جذبی و آمبولی ریه.
علایم شایع
سرفه، درد قفسة صدری، تنگی نفس و تند تند نفس کشیدن، تب، سیانوز، اکسیژن پایین خون، وجود مایع در فضای جنب ( اغلب اگزودا ) و ضربان قلب بالا .
تشخیص
در معاینه اگر ناحیه آتلکتازی وسیع باشد ما در آن ناحیه ماتیته در دق و کاهش صداهای تنفسی در سمع داریم . تشخیص بالینی با روشهای پاراکلینیک مانند رادیوگرافی قفسه سینه ( chest x-rays ) برونکوسکوپی و سی تی اسکن تایید میشود .
عوامل افزایش دهنده خطر
سیگار کشیدن، بیماری انسدادی مزمن ریه مثل برونشکتازی، سن بالا و مصرف داروهایی که باعث کاهش هوشیاری میشوند مثل خواب آورها، پاربیتوراتها و یا الکل .
درمان
درمان بر مداوای عامل زمینه (مانند عفونت) و بهبود علائم ( مانند مسکن و تب بر ) متمرکز است . از فیزیوتراپی تنفسی و دمیدن در دستکش نیز گاه استفاده می شود.
پیشگیری
تشویق بیمار به سرفه و تنفس عمیق به طور مرتب پس از عمل جراحی که حین آن از بیهوشی عمومی استفاده شده است. همچنین حتیالامکان بیمار باید در تخت جابجا شود و تغییر وضعیت دهد .
ارسال نظر