رژیم‌های کم‌کربوهیدرات؛ لاغری سریع با بهای سنگین برای قلب

به گزارش پارسینه ؛ طبق این بررسی، تقریباً تمام انواع رژیم‌های کم‌کربوهیدرات باعث کاهش وزن، کم شدن چربی بدن (به‌ویژه چربی شکمی)، کاهش شاخص توده بدنی، کاهش تری‌گلیسرید، افزایش کلسترول خوب (HDL)، کاهش فشار خون، کاهش التهاب و کاهش خطر ۱۰ ساله سکته قلبی و مغزی شدند. این نتایج معمولاً طی چند هفته تا چند ماه ظاهر شد.

با این حال، یک نکته منفی مهم هم مشاهده شد: در اغلب این رژیم‌ها، میزان کلسترول بد (LDL) کمی افزایش یافت و مقدار اندکی از توده عضلانی بدن کاهش پیدا کرد. علت اصلی این موضوع بالا بودن میزان مصرف چربی، به‌ویژه چربی‌های اشباع مانند کره، پنیرهای چرب و گوشت‌های پرچرب است که می‌تواند باعث افزایش LDL شود.

در این پژوهش، انواع مختلف رژیم‌های کم‌کربوهیدرات با هم مقایسه شدند:

رژیم کتوژنیک (کتو) که مصرف کربوهیدرات را به ۲۰ تا ۵۰ گرم در روز محدود می‌کند، بیشترین کاهش وزن، کاهش چربی بدن، کاهش تری‌گلیسرید و افزایش HDL را داشت، اما در عین حال بیشترین افزایش کلسترول بد نیز در این گروه دیده شد. این رژیم بسیار محدودکننده است و بسیاری از مواد غذایی مانند نان، برنج، حبوبات، میوه‌ها و شیرینی‌ها در آن حذف می‌شوند.

رژیم‌های کم‌کربوهیدرات معمولی که ۵۰ تا ۱۳۰ گرم کربوهیدرات در روز دارند، باعث بهبود وزن، فشار خون، التهاب و چربی خون شدند، اما افزایش LDL در آن‌ها کمتر از رژیم کتو بود.

رژیم‌های با کربوهیدرات متوسط مانند رژیم مدیترانه‌ای، متعادل‌ترین نتایج را نشان دادند: بهبود چربی خون، فشار خون و التهاب بدون افزایش قابل توجه کلسترول بد. به همین دلیل این نوع رژیم‌ها برای سلامت قلب ایمن‌تر تلقی می‌شوند.

بررسی‌ها نشان داد بهترین نتایج زمانی به دست می‌آید که کاهش کربوهیدرات با ترکیبی از پروتئین و چربی‌های سالم جایگزین شود، نه فقط چربی اشباع. این ترکیب باعث بهبود عملکرد رگ‌ها، کاهش التهاب، کنترل بهتر فشار خون، حفظ بهتر عضلات و بهبود ترکیب بدن می‌شود.

برخی گروه‌ها سود بیشتری از رژیم‌های کم‌کربوهیدرات بردند. زنان نسبت به مردان بهبود بیشتری در شاخص‌های سلامت قلب نشان دادند. همچنین افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ کاهش وزن، کاهش دور کمر، بهبود تری‌گلیسرید و افزایش HDL بیشتری داشتند، بدون اینکه افزایش قابل توجهی در LDL تجربه کنند.

در عین حال، رژیم‌های کم‌کربوهیدرات می‌توانند عوارضی مانند کاهش عضله، کمبودهای تغذیه‌ای، مشکلات گوارشی، تغییرات منفی در باکتری‌های روده، افزایش اسید اوریک (که خطر نقرس و سنگ کلیه را بالا می‌برد) و حتی آسیب به استخوان‌ها داشته باشند. به همین دلیل توصیه شده است که رژیم‌های بسیار سخت مانند کتو فقط با نظارت پزشک یا متخصص تغذیه انجام شوند.

برخی متخصصان نیز به این پژوهش انتقاد دارند، زیرا کیفیت مواد غذایی مصرف‌شده بررسی نشده است؛ در حالی که ارزش تغذیه‌ای غذاها فقط به مقدار کربوهیدرات، چربی یا پروتئین بستگی ندارد. همچنین میزان پایبندی افراد به رژیم غذایی هم مشخص نبوده، در حالی که ماندگاری فواید رژیم به تداوم آن وابسته است.

رژیم‌های کم‌کربوهیدرات می‌توانند به کاهش وزن و بهبود برخی شاخص‌های قلبی کمک کنند، اما اگر به‌درستی اجرا نشوند، ممکن است باعث افزایش کلسترول بد و بروز آسیب‌های جانبی شوند. برای بیشتر افراد، رژیم‌های متعادل مانند رژیم مدیترانه‌ای انتخابی ایمن‌تر و پایدارتر برای کاهش وزن و حفظ سلامت قلب محسوب می‌شوند.