سیارهای سرگردان با رشد حیرتانگیز؛ جذب ۶ میلیارد تُن گاز و غبار در هر ثانیه+ تصاویر

دانشمندان از مشاهده رشد بیسابقه یک سیاره سرگردان در فاصله ۶۲۰ سال نوری از زمین شگفتزده شدهاند. این سیاره که با نام رسمی Cha 1107-7626 شناخته میشود، در صورت فلکی «آفتابپرست» (Chamaeleon) قرار دارد و برخلاف زمین که به دور خورشید میگردد، بهتنهایی در فضا شناور است و به هیچ ستارهای وابسته نیست.
به گزارش پارسینه و به نقل از dailymail، در ماههای اخیر، این سیاره در یک دوره تغذیهای شدید، هر ثانیه حدود ۶ میلیارد تُن گاز و غبار را جذب کرده است سریعترین نرخ رشد ثبتشده در یک جرم سیارهای.
این فرآیند که «جذب ماده» یا accretion نام دارد، زمانی رخ میدهد که سیاره در میان مارپیچی از گاز و غبار قرار گرفته و بهطور مداوم ماده جدیدی را برای رشد خود جذب میکند. با این حال، پژوهشگران معتقدند که این مرحله، آخرین موج رشد این سیاره بوده است.
دکتر الکساندر شولز، اخترشناس دانشگاه سنتاندروز، میگوید: «این سیاره تقریباً رشد خود را به پایان رسانده است. رشدهای شدیدتر در مراحل اولیه و زمانی رخ دادهاند که سیاره هنوز در میان غبار و گاز پنهان بوده و برای ما قابل مشاهده نبوده است.»
با وجود اینکه اندازه Cha 1107-7626 اکنون بین پنج تا ده برابر سیاره مشتری است، هنوز در مراحل ابتدایی شکلگیری خود قرار دارد. در این دوره، سیارات سرگردان گاهی وارد فازهای رشد سریع میشوند که معمولاً در نخستین لحظات شکلگیری و در شرایطی رخ میدهد که تلسکوپها قادر به دیدن آنها نیستند.
اما این بار، دانشمندان با استفاده از تلسکوپ بسیار بزرگ رصدخانه جنوبی اروپا موفق شدند این سیاره را در حین یکی از همین رشدهای سریع مشاهده کنند. نرخ جذب ماده در این سیاره طی چند هفته حدود هشت برابر افزایش یافت و در ماه اوت به اوج رسید و برای چند ماه در همان سطح باقی ماند.
دکتر ویکتور آلمندروس-آباد، پژوهشگر مؤسسه ملی اخترفیزیک ایتالیا، میگوید: «این قویترین دوره جذب مادهای است که تاکنون در یک جرم سیارهای ثبت شده است. مردم معمولاً سیارات را اجسام آرام و پایدار تصور میکنند، اما این کشف نشان میدهد که سیارات سرگردان میتوانند بسیار هیجانانگیز باشند.»
با وجود این، دانشمندان هنوز دقیقاً نمیدانند چه چیزی باعث چنین انفجارهای ناگهانی در جذب ماده میشود. برخی نظریهها به وجود اجسام همراه در نزدیکی سیاره اشاره دارند که ممکن است باعث ایجاد «بهمن» در دیسک جذب شوند، در حالی که نظریههای دیگر بیثباتیهای موجود در سحابی اطراف را عامل این پدیده میدانند.
با بررسی نور منتشرشده از سیاره قبل و بعد از این رشد، پژوهشگران توانستند جزئیات جدیدی از فرآیند جذب ماده را کشف کنند. با استفاده از تلسکوپ فضایی جیمز وب، آنها دریافتند که بخار آب در دیسک اطراف سیاره ظاهر شده چیزی که پیشتر وجود نداشت.
همچنین مشخص شد که میدان مغناطیسی سیاره نقش مهمی در هدایت ماده از لبه داخلی دیسک به سمت سیاره ایفا میکند فرآیندی مشابه با نحوه تغذیه ستارگان در مراحل اولیه زندگیشان.
این کشف مرز میان سیارات و ستارگان را بیش از پیش کمرنگ کرده است. به نظر میرسد سیارات گازی بزرگ مانند ستارگان از طریق جذب ماده از ابرهای غبار شکل میگیرند و حتی ممکن است از مواد باقیمانده در دیسک، سیارات کوچکتری را به وجود آورند نوعی منظومه سیارهای بدون خورشید.
دکتر آملیا بایو، اخترشناس رصدخانه جنوبی اروپا، میگوید: «اینکه یک جرم سیارهای بتواند مانند یک ستاره رفتار کند، شگفتانگیز است و ما را به تأمل درباره دنیایهایی فراتر از زمین در مراحل ابتدایی شکلگیریشان دعوت میکند.»
ارسال نظر