.svg)
انواع زخم آلت تناسلی
پارسینه: در اولین برخورد با زخم‌های ناحیه تناسلی می‌بایست به بیماری‌های منتقله از راه جنسی مشکوک شد که مهمترین آن‌ها عبارتند از: سیفلیس، هرپس تناسلی، شانکروئید، لنفوگرانولوم ونروم و گرانولوم اینگوئینال می‌باشد.
زخم آلت تناسلی عارضه‌ای است که می‌تواند برای فرد ایجاد نگرانی و استرس کند. آشنایی با علل ایجاد کننده زخم و تشخیص و درمان به موقع می‌تواند باعث کاهش استرس و بهبود سریع‌تر زخم شود.
زخم آلت تناسلی ممکن است در افراد مختلف با اشکال و اندازه‌های متفاوت باشد:
- گاهی به بزرگی یک سکه و گاهی به کوچکی سر سوزن هستند.
- ممکن است پر از مایع یا خشک باشند.
- شاید تک یا به صورت خوشه باشند.
- در هر جای ناحیهٔ تناسلی، روی آلت تناسلی، روی پوست بیضه، یا بین دستگاه تناسلی و مقعد، دیده می‌شود.
- ممکن است این زخم‌ها همراه با درد یا بدون درد باشند.
• این ویژگی‌ها در تشخیص و درمان باید مورد توجه قرار گیرد.
عواملی که سبب ایجاد زخم آلت تناسلی می‌شود
در اولین برخورد با زخم‌های ناحیه تناسلی می‌بایست به بیماری‌های منتقله از راه جنسی مشکوک شد که مهمترین آن‌ها عبارتند از: سیفلیس، هرپس تناسلی، شانکروئید، لنفوگرانولوم ونروم و گرانولوم اینگوئینال می‌باشد.
هر کدام از این بیماری‌های می‌توانند باعث ایجاد زخم تناسلی شوند که با توجه به سایر علایم از یکدیگر افتراق داده می‌شوند. البته سایر علل از جمله مشکلات پوست آن ناحیه هم می‌توانند زخم ایجاد کنند، ولی با توجه به شیوع بالاتر بیماری‌های جنسی بهتر است حتما به پزشک مراجعه نمایند. زخم آلت تناسلی علل متفاوت عفونی یا غیرعفونی دارد که شامل موارد زیر است:
• عوامل غیر عفونی
از علل غیر عفونی که ممکن است باعث زخم تناسلی شوند عبارتند از:
- بیماری‌های خود ایمنی: از جمله‌ی این بیماری‌ها می‌توان به لوپوس، سندروم بهجت، آرتریت روماتوئید و پسوریازیس اشاره کرد. معمولا این بیماری‌ها زمینه خودایمنی یا منشا ژنتیکی دارند.
- اگزما: اگزما و درماتیت ضایعات التهابی پوست بوده که می‌تواند به علت خشکی پوست، تماس مالشی یا آلرژی ایجاد شود.
- فعالیت جنسی: تماس جنسی شدید، خشک و یا طولانی مدت، چه در ارتباط با شریک جنسی و چه بصورت خودارضایی می‌تواند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردد.
- دیابت: در موارد دیابت کنترل نشده یا مزمن و طولانی مدت ممکن است زخم تناسلی بروز کند.
- داروها: حساسیت به برخی داروها می‌تواند منجر به بروز زخم تناسلی شود که اصطلاحا به آن Fixed Drug Eruption می‌گویند. رنگ این ضایعات بنفش یا قرمز تیره هست و می‌تواند با تاول همراه باشند.
- ضایعات بدخیم یا پیش بدخیم: این ضایعات غالبا به رنگ قرمز بوده و معمولا رشد آهسته‌ای دارند و برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه برداری است.
- گزش حشرات: گاه گزش حشرات می‌تواند باعث قرمزی، تاول و در نهایت ایجاد زخم شود.
• عوامل عفونی
علل عفونی بوجود آورنده‌ی زخم ناحیه تناسلی غالبا از طریق رابطه‌ی جنسی غیر ایمن با فرد آلوده ایجاد می‌شوند. گاه عفونت در اثر اصلاح با تیغ آلوده یا شنا در آب آلوده رخ می‌دهد. برخی از اسامی این عفونت‌ها برای عامه مردم نا آشنا می‌باشد، ولی اطلاع اجمالی از آن‌ها باعث می‌شود تا بیمار برای تشخیص و درمان، سریع‌تر به پزشک ارولوژی مراجعه کند. عفونت‌هایی که ممکن است با زخم تناسلی همراه باشند عبارتند از:
- سیفلیس: زخم‌ها ۱۰ تا ۹۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده رخ می‌دهند و به آن شانکر گفته می‌شود. این زخم‌ها سفت و بدون درد بوده با اندازه‌ی بین ۵ تا ۱۵ میلی متر بوده و حاشیه واضحی دارد. اغلب موارد همراه با بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه کشاله ران می‌باشد.
- تبخال تناسلی (هرپس ژنیتال): در بیماری تبخال تناسلی، زخم‌ها ۲ تا ۱۲ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می‌کند و به شکل دونه‌های ریز یا تاول‌های کوچک در زمینه قرمز رنگ پدید می‌آیند و بعد از چند روز تاول‌ها ترکیده و زخم می‌شود و بعد از حداکثر یک دوره‌ی دو هفته‌ای بتدریج بهبود می‌یابند، ولی ممکن است مجدد عود کنند.
- زگیل تناسلی: زگیل تناسلی برجستگی قارچ مانند هستند که در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شوند. بهترین درمان زگیل تناسلی مردان و زنان استفاده از لیزر زگیل تناسلی است. اگر زگیل تناسلی در زنان درمان نشود، در نوع پیشرفته می‌تواند سبب ایجاد سرطان دهانه رحم شود.
- مولوسکوم: بصورت جوش‌های کوچک با مرکز فرو رفته دیده می‌شوند که بعد از مدتی زخم شده و بهبود می‌یابند.
- شانکروئید: زخم‌ها ۳ تا ۱۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می‌کند زخم‌ها چرکی، عمقی و با درد همراه هستند. ابتدا بصورت دونه‌های ریزی به نام پاپول بوده و بعد به زخم تبدیل می‌شوند. مردان ختنه شده کمتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند. بزرگی و التهاب غدد لنفاوی کشاله ران نیز در این بیماری دیده می‌شود.
- گرانولوم اینگوئینال: این بیماری نیز باعث زخم تناسلی می‌شود و بیشتر در کشور‌های آفریقایی و برزیل و هند دیده می‌شود. زخم‌ها ۵۰ روز بعد از تماس با فرد آلوده بروز می‌کنند. زخم‌ها بدون درد بوده و به آهستگی گسترش می‌یابند. علیرغم اسم آن، کشاله ران مبتلا نمی‌شود. زخم‌ها به رنگ قرمز گوشتی هستند. امکان درگیری دهان هم وجود دارد.
- لنفوگرانولوم ونروم: زخم‌ها ۵ تا ۲۱ روز بعد از تماس جنسی بروز می‌کنند و بدون درد بوده و خودبخود برطرف می‌شوند. غدد لنفاوی کشاله ران متورم و دردناک شده و در نهایت چرکی گشته و باعث زخم در ناحیه کشاله ران می‌شوند. معمولا همراه با تب و لرز هست.
- سل: در موارد نادری ممکن است در اثر برخورد خلط و آب دهان آلوده به باسیل کخ (عامل ایجاد بیماری سل) با ناحیه تناسلی منجر به زخم تناسلی شود.
- دیگر عفونت‌های قارچی و باکتریال: برخی از عفونت‌های قارچی و باکتریال نیز می‌توانند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردند.
تشخیص و درمان زخم آلت تناسلی
بررسی شکل ظاهری و علائم به همراه گرفتن آزمایش خون، تنها راه تشخیص زخم آلت تناسلی پزشک را گمراه نکنید.
• خود درمانی نکنید. بدترین کاری که می‌کنید خوددرمانی و استفاده از دارو‌های خانگی یا تجویز شده توسط دوستان است. این کار علائم را مخفی کرده و پزشک را در تشخیص علت زخم گمراه می‌کند. مصرف آنتی بیوتیک و دارو‌های دیگر بر آزمایش خون و بافت تأثیر گذاشته و نتایج آن‌ها را تغییر می‌دهد.
• تأخیر نکنید: هرچه دیرتر به پرشک مراجعه کنید، تشخیص و درمان علت زخم مشکل‌تر می‌شود. پس به محض دیدن زخم تناسلی نزد پزشک بروید.
• همسرتان را نیز برای معاینه نزد پزشک ببرید: استفاده از کاندوم فقط انتقال عفونت از ناحیهٔ پوشیده شده را مانع می‌شود و هنوز امکان انتقال آن از نواحی دیگر بدن وجود دارد. بنابر این احتمال اینکه همسر شما نیز به بیماری تان مبتلا شده باشد بالا است.
زخم آلت تناسلی ممکن است در افراد مختلف با اشکال و اندازه‌های متفاوت باشد:
- گاهی به بزرگی یک سکه و گاهی به کوچکی سر سوزن هستند.
- ممکن است پر از مایع یا خشک باشند.
- شاید تک یا به صورت خوشه باشند.
- در هر جای ناحیهٔ تناسلی، روی آلت تناسلی، روی پوست بیضه، یا بین دستگاه تناسلی و مقعد، دیده می‌شود.
- ممکن است این زخم‌ها همراه با درد یا بدون درد باشند.
• این ویژگی‌ها در تشخیص و درمان باید مورد توجه قرار گیرد.
عواملی که سبب ایجاد زخم آلت تناسلی می‌شود
در اولین برخورد با زخم‌های ناحیه تناسلی می‌بایست به بیماری‌های منتقله از راه جنسی مشکوک شد که مهمترین آن‌ها عبارتند از: سیفلیس، هرپس تناسلی، شانکروئید، لنفوگرانولوم ونروم و گرانولوم اینگوئینال می‌باشد.
هر کدام از این بیماری‌های می‌توانند باعث ایجاد زخم تناسلی شوند که با توجه به سایر علایم از یکدیگر افتراق داده می‌شوند. البته سایر علل از جمله مشکلات پوست آن ناحیه هم می‌توانند زخم ایجاد کنند، ولی با توجه به شیوع بالاتر بیماری‌های جنسی بهتر است حتما به پزشک مراجعه نمایند. زخم آلت تناسلی علل متفاوت عفونی یا غیرعفونی دارد که شامل موارد زیر است:
• عوامل غیر عفونی
از علل غیر عفونی که ممکن است باعث زخم تناسلی شوند عبارتند از:
- بیماری‌های خود ایمنی: از جمله‌ی این بیماری‌ها می‌توان به لوپوس، سندروم بهجت، آرتریت روماتوئید و پسوریازیس اشاره کرد. معمولا این بیماری‌ها زمینه خودایمنی یا منشا ژنتیکی دارند.
- اگزما: اگزما و درماتیت ضایعات التهابی پوست بوده که می‌تواند به علت خشکی پوست، تماس مالشی یا آلرژی ایجاد شود.
- فعالیت جنسی: تماس جنسی شدید، خشک و یا طولانی مدت، چه در ارتباط با شریک جنسی و چه بصورت خودارضایی می‌تواند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردد.
- دیابت: در موارد دیابت کنترل نشده یا مزمن و طولانی مدت ممکن است زخم تناسلی بروز کند.
- داروها: حساسیت به برخی داروها می‌تواند منجر به بروز زخم تناسلی شود که اصطلاحا به آن Fixed Drug Eruption می‌گویند. رنگ این ضایعات بنفش یا قرمز تیره هست و می‌تواند با تاول همراه باشند.
- ضایعات بدخیم یا پیش بدخیم: این ضایعات غالبا به رنگ قرمز بوده و معمولا رشد آهسته‌ای دارند و برای تشخیص قطعی نیاز به نمونه برداری است.
- گزش حشرات: گاه گزش حشرات می‌تواند باعث قرمزی، تاول و در نهایت ایجاد زخم شود.
• عوامل عفونی
علل عفونی بوجود آورنده‌ی زخم ناحیه تناسلی غالبا از طریق رابطه‌ی جنسی غیر ایمن با فرد آلوده ایجاد می‌شوند. گاه عفونت در اثر اصلاح با تیغ آلوده یا شنا در آب آلوده رخ می‌دهد. برخی از اسامی این عفونت‌ها برای عامه مردم نا آشنا می‌باشد، ولی اطلاع اجمالی از آن‌ها باعث می‌شود تا بیمار برای تشخیص و درمان، سریع‌تر به پزشک ارولوژی مراجعه کند. عفونت‌هایی که ممکن است با زخم تناسلی همراه باشند عبارتند از:
- سیفلیس: زخم‌ها ۱۰ تا ۹۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده رخ می‌دهند و به آن شانکر گفته می‌شود. این زخم‌ها سفت و بدون درد بوده با اندازه‌ی بین ۵ تا ۱۵ میلی متر بوده و حاشیه واضحی دارد. اغلب موارد همراه با بزرگ شدن غدد لنفاوی ناحیه کشاله ران می‌باشد.
- تبخال تناسلی (هرپس ژنیتال): در بیماری تبخال تناسلی، زخم‌ها ۲ تا ۱۲ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می‌کند و به شکل دونه‌های ریز یا تاول‌های کوچک در زمینه قرمز رنگ پدید می‌آیند و بعد از چند روز تاول‌ها ترکیده و زخم می‌شود و بعد از حداکثر یک دوره‌ی دو هفته‌ای بتدریج بهبود می‌یابند، ولی ممکن است مجدد عود کنند.
- زگیل تناسلی: زگیل تناسلی برجستگی قارچ مانند هستند که در ناحیه تناسلی ایجاد می‌شوند. بهترین درمان زگیل تناسلی مردان و زنان استفاده از لیزر زگیل تناسلی است. اگر زگیل تناسلی در زنان درمان نشود، در نوع پیشرفته می‌تواند سبب ایجاد سرطان دهانه رحم شود.
- مولوسکوم: بصورت جوش‌های کوچک با مرکز فرو رفته دیده می‌شوند که بعد از مدتی زخم شده و بهبود می‌یابند.
- شانکروئید: زخم‌ها ۳ تا ۱۰ روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده بروز می‌کند زخم‌ها چرکی، عمقی و با درد همراه هستند. ابتدا بصورت دونه‌های ریزی به نام پاپول بوده و بعد به زخم تبدیل می‌شوند. مردان ختنه شده کمتر در معرض ابتلا به این عفونت هستند. بزرگی و التهاب غدد لنفاوی کشاله ران نیز در این بیماری دیده می‌شود.
- گرانولوم اینگوئینال: این بیماری نیز باعث زخم تناسلی می‌شود و بیشتر در کشور‌های آفریقایی و برزیل و هند دیده می‌شود. زخم‌ها ۵۰ روز بعد از تماس با فرد آلوده بروز می‌کنند. زخم‌ها بدون درد بوده و به آهستگی گسترش می‌یابند. علیرغم اسم آن، کشاله ران مبتلا نمی‌شود. زخم‌ها به رنگ قرمز گوشتی هستند. امکان درگیری دهان هم وجود دارد.
- لنفوگرانولوم ونروم: زخم‌ها ۵ تا ۲۱ روز بعد از تماس جنسی بروز می‌کنند و بدون درد بوده و خودبخود برطرف می‌شوند. غدد لنفاوی کشاله ران متورم و دردناک شده و در نهایت چرکی گشته و باعث زخم در ناحیه کشاله ران می‌شوند. معمولا همراه با تب و لرز هست.
- سل: در موارد نادری ممکن است در اثر برخورد خلط و آب دهان آلوده به باسیل کخ (عامل ایجاد بیماری سل) با ناحیه تناسلی منجر به زخم تناسلی شود.
- دیگر عفونت‌های قارچی و باکتریال: برخی از عفونت‌های قارچی و باکتریال نیز می‌توانند باعث بروز زخم در ناحیه تناسلی گردند.
تشخیص و درمان زخم آلت تناسلی
بررسی شکل ظاهری و علائم به همراه گرفتن آزمایش خون، تنها راه تشخیص زخم آلت تناسلی پزشک را گمراه نکنید.
• خود درمانی نکنید. بدترین کاری که می‌کنید خوددرمانی و استفاده از دارو‌های خانگی یا تجویز شده توسط دوستان است. این کار علائم را مخفی کرده و پزشک را در تشخیص علت زخم گمراه می‌کند. مصرف آنتی بیوتیک و دارو‌های دیگر بر آزمایش خون و بافت تأثیر گذاشته و نتایج آن‌ها را تغییر می‌دهد.
• تأخیر نکنید: هرچه دیرتر به پرشک مراجعه کنید، تشخیص و درمان علت زخم مشکل‌تر می‌شود. پس به محض دیدن زخم تناسلی نزد پزشک بروید.
• همسرتان را نیز برای معاینه نزد پزشک ببرید: استفاده از کاندوم فقط انتقال عفونت از ناحیهٔ پوشیده شده را مانع می‌شود و هنوز امکان انتقال آن از نواحی دیگر بدن وجود دارد. بنابر این احتمال اینکه همسر شما نیز به بیماری تان مبتلا شده باشد بالا است.
منبع:ساعدنیوز
ارسال نظر