زگیل تناسلی؛ علائم و روش‌های درمان آن

زگیل تناسلی چیست و چرا اهمیت دارد؟

زگیل تناسلی، برجستگی‌هایی به رنگ صورتی، قهوه‌ای، همرنگ پوست یا کمی تیره‌تر هستند که در ناحیه‌ی تناسلی، زیرشکم و کشاله ران مشاهده می‌شوند. عامل ایجاد زگیل تناسلی، ویروس HPV است. این ویروس به دونوع پرخطر و کم خطر وجود دارد؛ که نوع پرخطر می‌تواند سرطان دهانه‌ی رحم، سرطان آلت تناسلی و سرطان حلق را بوجود آورد. با توجه به اینکه سرطان دهانه‌ی رحم، شایع‌ترین سرطان دستگاه تناسلی است، افزایش روز افزون زگیل تناسلی و انتشار فزاینده‌ی این ویروس به‌ویژه از نوع پرخطر، احتمال سرطان دهانه‌ی رحم را روز به روز افزایش می‌دهد؛ بنابراین با درمان زگیل تناسلی و کنترل ویروس HPV، می‌توان از بروز سرطان دهانه‌ی رحم جلوگیری کرد.

راه‌های انتقال زگیل تناسلی چیست؟

این بیماری اساساً از راه جنسی منتقل می‌شود. راه انتقال این بیماری از طریق تماس و فشار است، ممکن است که دخول کامل نیز اتفاق نیفتد و ویروس از راه تماس به فرد دیگر منتقل گردد. اگر ویروس در نواحی نظیر بیضه، زیر شکم، کشاله ران و... باشد، بدون دخول هم امکان انتقال هست و در این موارد استفاده از کاندوم هم کمکی به عدم انتقال آن نمی‌کند. ممکن است موارد نادری بدون تماس جنسی ویروس منتقل شود، ولی ازنظر علمی ثابت نشده است.


فرد مبتلا به زگیل تناسلی چه اقداماتی باید انجام دهد؟

برای تشخیص و درمان زگیل تناسلی، مراجعه به مطب پزشک متخصص مجرب و آشنا با این بیماری و عوارض آن اهمیت بسیار زیادی دارد. چرا که درمان مناسب با تشخیص صحیح صورت می‌گیرد. زگیل‌های تناسلی برجستگی‌هایی هستند که در ناحیه‌ی تناسلی و اطراف آن، روی بیضه، زیر شکم، کشاله‌ی ران و... مشاهده می‌شوند. ولی هر برجستگی در این ناحیه، زگیل نیست.

پزشک با تجربه قادر است این بیماری را از سایر بیماری‌ها نظیر خال، ملانوم، تبخال، غده چربی، آکنه، شانکر، بیماری‌های پوستی و... تشخیص دهد؛ بنابراین نه استرس بی دلیل به بیمار تحمیل می‌شود و نه تشخیص به تعویق می‌افتد.



گاهی به خاطر درمان‌های مختلفی که بیمار انجام داده یا به دلیل غیرعادی بودن فرم ضایعه، تشخیص در نگاه اول مشکل می‌شود. در اینجاست که دانش وتجربه‌ی پزشک، به کمک بیمار آمده، بهترین اقدام را برای بیمار انجام می‌دهد.

آزمایش‌های تکمیلی، نمونه برداری از ضایعه و ... از نمونه این موارد می‌باشد.

تاکید می‌کنم درمان زگیل تناسلی بدون اطمینان از وضعیت بافت شناسی سرویکس (دهانه‌ی رحم) درمانی ناقص و نادرست می‌باشد. بیمار با زگیل تناسلی باید حتما تحت بررسی پاپ اسمیر، HPV تایپینگ و کلپوسکوپی قرار گیرد. هدف از پیگیری زگیل تناسلی، پیگیری ردپای ویروس HPV پرخطر در دهانه‌ی رحم و اطمینان از عدم تغییرات سلولی پیش سرطانی و سرطانی است.

برداشتن زگیل تناسلی

برای برداشتن زگیل تناسلی، روش‌های متعددی وجود دارد. استفاده از نوعی اسید، پودوفیلین، برخی کرم‌های درمانی، کوتر، فریز ولیزر، از جمله روش‌های برداشت زگیل‌ها هستند.

با توجه به خاصیت عود ویروس، هیچکدام از این درمان‌ها روش قطعی محسوب نمی‌شوند. ولی دو روش فریز (کرایوتراپی) و لیزر با میزان عود کمتری همراه هست و بنابراین اولین انتخاب برای برداشتن زگیل‌ها محسوب می‌شود. بعلاوه این دو روش دارای کمترین عارضه بوده و حتی در دوران بارداری نیز قابل انجام است.

درمان شریک جنسی

بیماری زگیل تناسلی از طریق تماس و فشار، از پوست آلوده به ویروس، به پوست فرد دیگر منتقل می‌شود. بنابراین، بیماری منتقله از راه جنسی محسوب می‌شود. ولی ممکن است که دخول صورت نگرفته باشد، ولی انتقال انجام شده باشد. بعلاوه اگر ویروس در منطقه‌ی غیر از آلت تناسلی باشد که توسط کاندوم پوشیده نمی‌شود، نظیر بیضه، زیرشکم و... استفاده از کاندوم نیز برای پیشگیری از ابتلا کمک کننده نیست. برای درمان زگیل تناسلی، درمان شریک جنسی ضروری است. ممکن است فرد متوجه وجود زگیل تناسلی در شریک جنسی خود نشده باشد یا نتواند آن را تشخیص دهد بنابراین لازم است که شریک جنسی توسط پزشک معاینه گردد.


ممکن است حتی در معاینه توسط پزشک هم زگیل واضحی مشاهده نشود، ولی فرد می‌بایست در فواصلی که پزشک معین میکند مراجعه نماید و در صورت نیاز از ضایعات مشکوک نمونه برداری و بررسی ویروس شناسی انجام گیرد. لازم به تکرار است که ویروس HPV , عامل ایجاد سرطان دهانه‌ی رحم در خانم‌ها، سرطان آلت در آقایان و سرطان حلق در هر دو جنس (بعلت رابطه دهانی محافظت نشده) می‌باشد. با درمان مناسب، از این سرطان‌ها جلوگیری کنیم.

پاپ اسمیر چیست؟

یکی از راه‌های تشخیص زودرس سرطان دهانه‌ی رحم و واژن، پاپ اسمیر است. این روش بسیار ساده بوده، و حتی توسط یک ماما یا فردی که به خوبی دوره دیده باشد نیز قابل انجام است، درد ندارد و بنابراین نیاز به بی‌حسی نیز ندارد، از نظر هزینه بسیار ارزان است. درصورتی‌که خوب انجام شده باشد از نظر تشخیص زودرس سرطان دهانه‌ی رحم از درجه‌ی اختصاصی بودن بالایی برخوردار است.


سرطان دهانه‌ی رحم، شایعترین سرطان دستگاه تناسلی بانوان است و بنابراین میزان مرگ و میر و ناتوانی بالایی را در بین جامعه‌ی بانوان در کل دنیا سبب می‌شود. خوشبختانه دهانه‌ی رحم از مناطقی است که قابل دید و قابل دسترس بوده و با معاینه‌ی منظم و سلول برداری دقیق از این ناحیه، می‌توان در جهت تشخیص زودرس سرطان دهانه‌ی رحم گام بزرگی برداشت. با توجه به اهمیت این مسئله، سازمان بهداشت جهانی و انجمن سرطان شناسی آمریکا توصیه به انجام پاپ اسمیر نموده و در بسیاری از کشور‌ها از جمله کشور ما انجام پاپ اسمیر (به روش سنتی)، در مراکز بهداشتی درمانی به صورت رایگان انجام می‌پذیرد.

نحوه‌ی انجام پاپ اسمیر:

بیمار در وضعیت لیتوتومی (تخت معاینه‌ی زنان) قرار می‌گیرد و برای وی اسپکولوم (وسیله‌ی معاینه‌ی دستگاه تناسلی بانوان) قرار داده می‌شود. پزشک در نور کافی تمام ناحیه‌ی ولو و واژن و سرویکس را مورد بررسی قرار می‌دهد و از ناحیه‌ی سرویکس اقدام به نمونه برداری می‌کند. این نمونه برداری با نمونه برداری در زمان بیوپسی متفاوت است و سلول برداری سطحی‌تری انجام می‌شود. پزشک با وسایل مخصوصی (سایتوبراش، اسپاچولا و...) با حرکتی جارو مانند از ناحیه‌ی اندو سرویکس و اگزو سرویکس نمونه برداری سطحی به عمل می‌آورد؛ و نمونه جهت بررسی سلول شناسی به آزمایشگاه ارسال می‌شود.

با توجه به اینکه می‌دانیم ویروس HPV، عامل ایجاد سرطان دهانه‌ی رحم است، هنگام انجام پاپ اسمیر می‌توان درخواست HPV typing نمود و از این طریق میزان ریسک ابتلا به سرطان دهانه‌ی رحم را تاحدی معلوم کرد. یعنی آزمایشگاه تعیین می‌کند که ویروس HPV در ناحیه‌ی سرویکس یا دهانه‌ی رحم وحود دارد یا خیر و از چه نوعی. تشخیص این نکته در پیگیری‌های بعدی درمانی فرد، بخصوص زمانی که زگیل تناسلی یا سایر علائم مربوط به سرطان‌های دستگاه تناسلی را داراست، بسیار حائز اهمیت است.

نحوه‌ی برخورد با پاپ اسمیر غیرطبیعی:

آنچه که باید بدانیم این است که اگر چه مطالبی که در این مقالات نوشته می‌شود، براساس مطالب علمی تخصصی رشته‌ی جراحی زنان و زایمان می‌باشد، ولی سطح مطالب برای مخاطب غیر پزشک می‌باشد؛ و جزییات مطالب تخصصی وفوق تخصصی پزشکی در کتب مربوطه درج شده و د. راین مقاله نمی‌گنجد. جواب تست پاپ اسمیر علاوه بر بررسی سلول‌های سرطانی یا پیش سرطانی، از نظر عفونت‌ها و همچنین وضعیت هورمونی در سطح سلول نیز، نمونه را مورد بررسی قرار می‌دهد. بدیهی است درصورتی که عفونت گزارش شود، درمان عفونت و در صورتی که سلول‌های غیرطبیعی مشاهده شود، بررسی‌های کامل‌تری مورد نیاز است.

هر خانمی که در نمونه تایپینگ ویروسی که همزمان با پاپ اسمیر گرفته می‌شود، نمونه‌ی ویروس HPV پرخطر گزارش شود، یا تغییرات سلولی پیش سرطانی مشاهده گردد، می‌بایست حتما تحت کولپوسکوپی و بیوپسی قرار گیرد. لازم به ذکر است که ضرورت انجام کولپوسکوپی و بیوپسی به موارد فوق محدود نمی‌گردد و در موارد بسیاری انجام این عمل ضرورت دارد که در جای خود بدان خواهیم پرداخت.

انواع تست پاپ اسمیر:

پاپ اسمیر به دو روش سنتی و تعلیق در مایع انجام می‌گیرد. در اصل قسمت نمونه گیری توسط پزشک مشترک است، ولی نحوه‌ی انتقال نمونه در دو روش فوق متفاوت است. در روش سنتی نمونه روی لام شیشه‌ای منتقل شده و توسط الکل یا فیکساتور فیکس می‌شود، ولی در روش جدید نمونه به ظروفی که حاوی مایع مخصوص هستند، منتقل می‌شوند.

روش دوم به روش سنتی ترجیح داده می‌شود و میزان اختصاصی بودن در این روش بیشتر است و از موارد مثبت و منفی کاذب کمتری برخوردار است. همچنین امکان تایپینگ ویروس HPV در روش تعلیق در مایع وجود دارد. با این حال، درمناطقی که از امکانات کافی برخوردار نیستند، روش سنتی همچنان ویژگی‌های ارزشمند خود را داراست.

شرایط انجام پاپ اسمیر چیست؟

بهترین زمان برای انجام تست پاپ اسمیر روز‌های ۸ تا ۱۱ سیکل ماهانه است. به یاد داشته باشید که این روز‌ها از روز اول آخرین پریود محاسبه می‌شود. در حقیقت بهترین زمان، بلافاصله بعد از پاک شدن از پریود ماهانه است، هرچند که درتمامی رو‌ها می‌توان این نمونه برداری را انجام داد، ولی باید تاریخ LMP یعنی اولین روز آخرین پریود روی نمونه‌ی پاپ اسمیر نوشته شود تا پاتولوژیست بتواند تغییرات طبیعی سلولی متناسب با روز‌های مختلف سیکل ماهانه را در تشخیص گذاری خود لحاظ کند. فرد باید ۲۴ ساعت قبل از انجام پاپ اسمیر، نزدیکی نداشته باشد، سونوی واژینال انجام نداده باشد و ۴۸ ساعت قبل نیز از کرم‌های واژینال استفاده نکرده باشد. انجام پاپ اسمیر بدون درد و با هزینه‌ی بسیار اندک بوده و در برخی مراکز بهداشتی درمانی به طور رایگان انجام‌می شود. تست پاپ اسمیر در تمامی دنیا بعنوان تست غربالگری سرطان دهانه‌ی رحم مورد تایید قرار گرفته است.

هفت باور غلط در مورد خونریزی‌های بانوان

خون ریزی هر چقدر بیشتر، بهتر (چون خون کثیف از بدن خارج می‌شود).
خونریزی در بارداری طبیعی است.
خونریزی شدید دوران بلوغ ایرادی ندارد.
ما ارثی خونریزی نامرتب داریم (پس اشکالی ندارد).
خونریزی غیر عادی (حجیم و نامرتب) در میانسالی مربوط به یائسگی است و بی اهمیت است.
ادامه پریود‌ها سال‌ها تا بعد ار سن یائسگی نشانه جوانی ماست که بی مشکل است.
ما سادات هستیم و تا ۶۰ سالگی بدون مشکل پریود شویم.
به یاد داشته باشید: هیچ خانمی نباید خونریزی‌های غیر عادی داشته باشد!

کلپوسکوپی چیست؟

کلپوسکوپی یکی از روش‌های تشخیص زودرس سرطان‌های دستگاه تناسلی (ولو، واژن، سرویکس) است. روش غیرتهاجمی بوده و نیازبه بی حسی یا بیهوشی ندارد. کلپوسکوپی در واقع نوعی اندوسکوپی دستگاه تناسلی محسوب می‌شود. در این روش تحت بزرگنمایی (حتی تا ۴۰ برابر) دستگاه تناسلی مورد مطالعه قرار گرفته و در موارد مشکوک اقدامات تشخیصی ودرمانی انجام می‌پذیرد.

کلپوسکوپی مزیت جالب دیگری هم دارد و آن این است که بیمار می‌تواند همزمان با پزشک در مونیتور دستگاه و تحت بزرگنمایی داخل بدن خود را دیده، ضمن آشنایی با آناتومی بدن خویش در جریان تشخیص ودرمان قرار گیرد. با ما همراه باشید.

موارد ضروری برای انجام کولپوسکوپی:

هر گونه لکه بینی غیر عادی در سیکل ماهانه
لکه بینی یا خونریزی پس از تماس جنسی
ترشحات فراوات مقاوم به درمان
داشتن زگیل‌های تناسلی
زخم‌های مقاوم به درمان سرویکس (دهانه رحم)
هر گونه نمای غیر عادی سرویکس
پاپ اسمیر غیر عادی
قضاوت بالینی و صلاحدید پزشک
در زمان کلپوسکوپی می‌توان بیوپسی یا تکه برداری نیز انجام داد. بدین صورت که پس از زدن مواد مختلف و بررسی واکنش آن‌ها از نقاط مشکوک نمونه بافت شناسی برداشته شده و جهت بررسی به آزمایشگاه پاتولوژی ارسال می‌شود. انجام بیوپسی بدون درد بوده وعارضه‌ای ندارد. سرطان‌های زنان با تشخیص به موقع درمان مناسب دارند.

شرایط انجام کولپوسکوپی چیست؟

بهترین زمان برای انجام تست پاپ اسمیر روز‌های ۸ تا ۱۱ سیکل ماهانه است. به یاد داشته باشید که این روز‌ها از روز اول آخرین پریود محاسبه می‌شود. در حقیقت بهترین زمان، بلافاصله بعد از پاک شدن از پریود ماهانه است، هرچند که در تمامی رو‌ها می‌توان این نمونه برداری را انجام داد، ولی باید تاریخ LMP یعنی اولین روز آخرین پریود روی نمونه‌ی پاپ اسمیر نوشته شود تا پاتولوژیست بتواند تغییرات طبیعی سلولی متناسب با روز‌های مختلف سیکل ماهانه را در تشخیص گذاری خود لحاظ کند.

فرد باید ۲۴ ساعت قبل از انجام پاپ اسمیر، نزدیکی نداشته باشد، سونوی واژینال انجام نداده باشد و ۴۸ ساعت قبل نیز از کرم‌های واژینال استفاده نکرده باشد. انجام کولپوسکوپی و بیوپسی نیازبه بیهوشی و اتاق عمل نداردو برای کم کردن درد و قابل تحمل کردن پروسه‌ی درمانی از روش‌های بی حسی و بلوک‌های موضعی می‌توان استفاده کرد.

هزینه‌ی کولپوسکوپی چقدر است؟

با وجودی که دستگاه کولپوسکوپ دستگاه گران قیمتی است و مواد مصرفی مختلفی هم مورد استفاده قرار می‌گیرد و باتوجه به نقش مهم این روش در تشخیص زودرس سرطان‌های دهانه‌ی رحم، هنوز هم کولپوسکوپی عمل گران قیمتی محسوب نمی‌شود.

هزینه بستگی به این که وسعت ضایعه چقدر بوده، میزان نمونه برداری‌ها و میزان مواد مصرفی چقدر بوده، و... از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

منبع:برترین ها