در آستانه جشن پوریم؛ عروسک به دار آویخته شده زنان ایرانی بر خانه های اسرائیلی

هر موقع حامیان اسرائیل، بلندگوهای اسرائیل و سیاستمداران اسراییلی درباره زن، زندگی و آزادی در ایران سخن گفتند، این عکس را نشان شان دهید. 

به گزارش پارسینه، پوریم (به عبری: פורים) (از کلمه پور، تفسیر شده در کتاب استر به معنی قرعه، همچنین به معنی پورو در زبان اکدی) جشنی است که برای نجات یهودیان ایران در زمان خشایارشا از دست هامان برگزار می‌شود. هامان قرعه (پور) انداخت تا تاریخ مرگ یهودیان را تعیین کند (استر ۳:۷). جشن در ۱۴ آدار (در فوریه یا مارس) برگزار می‌شود و یهودیان شوش این روز را در ۱۵ آدار جشن گرفتند (۹:۱۸). که آن روز را «پوریم شوشان» نامیدند. در دوره تلمودی، جدای از احترام برای اورشلیم، جشن پوریم شوش در شهرهای محصور در اسرائیل از زمان یوشع بن نون به صورت قانون درآمده بود. علاوه بر این امروزه، بر طبق قانون یهودی، جشن در ۱۵ آدار در اورشلیم که از زمان یوشع بن نون شهری محصور بوده برگزار می‌شود، ولی در تل‌آویو که شهری غیر محصور است، برگزار نمی‌شود. در سال کبیسه عبری، که در آن دو ماه آدار وجود دارد، پوریم در دومین ماه آدار برگزار می‌شود.

در روایت تاریخی وقایع کتاب استر اختلاف نظرهایی وجود دارد. بعضی از پژوهشگران تأثیر جشن ایرانیان را در این جشن می‌بینند. بعضی دیگر شک خودشان را دربارهٔ برابر کردن خشایارشا با اخشورش بیان می‌دارند. منتقدان کتاب مقدس، متذکر شده‌اند که تشابهی بین نام‌های مردخای و استر با خدایان بابلی (مردوک و ایشتار) وجود دارد. از دریچه تاریخ تضادهایی با منابع دیگر تاریخی، و مساله‌های زیادی وجود دارد. هیچ ذکری از پوریم در منابع یهودی تا قرن اول پیش از میلاد وجود ندارد. همچنین هیج‌گونه اشاره‌ای در منابع به پادشاهی که یک همسر یهودی داشته، وجود ندارد. به علاوه، ادبیات کتاب استر نیز متاخر است.

بر پایه تلمود، جوامعی که از نابودی، شکنجه و کشتار رهایی یافتند، می‌بایستی جشنی همانند پوریم (معروف به پوریم کوچک) برگزار کنند. منابع سنتی گزارش می‌دهند که یهودیان شیراز علاوه بر پوریم معمولی، پوریم مخصوصی را در روز دوم حشوان (در اکتبر یا نوامبر) جشن می‌گرفتند. تاریخ این جشن‌ها به حدود ۳۰۰۰ سال قبل از اسلام برمی گردداما در مورد تاریخ دقیق این واقعه مورد بحث است و نظرات متفاوتی از قرن ۱۳ میلادی تا ۱۹ میلادی مطرح گشته‌است. از آنجایی که این جشن ریشه در ایران دارد، در بین یهودیان ایرانی این جشن خیلی محبوب است و جشن دوباره نزدیک به سال نو برگزار می‌شود. لباس‌های نو پوشیده شده و شیرینی بین کودکان توزیع می‌گردد و کتاب استر در نسخه اصلی و نسخه تفسیر آن خوانده می‌شود. همچنین کتاب اردشیرنامه که توسط شاعر ایرانی-یهودی شاهین (قرن ۱۴ میلادی)، سروده شده خوانده می‌شود. یهودیان همدان با گردهم‌آیی در مقبره استر و مردخای، (گاهی کل شب) جشن می‌گیرند. یهودیان از شهرهای دیگر هم به همدان می‌آیند تا پوریم را جشن بگیرند.

یهودیان پوریم را با اعمال زیر جشن می‌گیرند:

• تبادل هدایای غذا و نوشیدنی به نام میشلواخ مانوت
• دادن صدقه به نیازمندان به نام متانوت لا ایونیم
• میل کردن غذایی خاص به نام سعودات پوریم
• خواندن عمومی کتاب استر به نام کریات هامگیلاه که معمولاً در کنیسه انجام می‌شود.
• خواندن دعاهای خاصی به نام ال هانیسیم

سنتهای دیگر جشن پوریم عبارتند از نوشیدن شراب و سایر مشروبات الکلی، پوشیدن نقاب و ماسک و جشن عمومی.