از تهران تا پیونگ یانگ؛ بیت کوین چگونه به دور زدن تحریم‌ کمک می‌کند؟

به گزارش «پارسینه»، از هک شدن صرافی‌های رمزارز‌ها توسط کره شمالی گرفته تا استخراج بیت کوین توسط ایران یا راه اندازی ارز‌های دیجیتالی توسط دولت‌های چین و روسیه، فراگیر شدن شکل‌های جدید پرداخت موجب شده است تا کشور‌های مختلف فرصت‌هایی برای دور زدن تحریم‌های اعمال شده از طرف قدرت‌های غربی پیدا کنند.

سلطه جهانی دلار و کنترل آمریکا بر بسیاری از اهرم‌های نظام مالی بین المللی در سال‌های گذشته، این کشور را قادر ساخته است تا دیگران را به پیروی از تحریم‌های اعمال شده علیه رقبا و دشمنانش وادار کند.

اما ظهور رمزارز‌های غیرقابل ردیابی و ارز‌های دیجیتالی که توسط بانک‌های مرکزی در حال توسعه اند، به کشور‌های قرار گرفته در فهرست سیاه آمریکا و شهروندانشان اجازه می‌دهد تا خارج از نظام مالی سنتی فعالیت کنند. « فورچون » در گزارشی به این موضوع پرداخته است.

پاییز سال گذشته، وزارت دادگستری ایالات متحده خطر رمزارز‌ها را با تهدید امنیت ملی مرتبط دانست.. گروه ویژه سایبر- دیجیتال وزارت دفاع آمریکا در گزارشی ۵۲ صفحه‌ای نوشت: «افراد، شرکت‌ها و رژیم‌های سرکش ممکن است از رمزارز‌ها شده استفاده کنند تا از تحریم‌های اقتصادی اعمال شده توسط ایالات متحده یا دیگر کشور‌های دارای حاکمیت قانون فرار کنند.»

کارشناسان می‌گویند کشور‌های غربی باید نسبت به این امر نگران باشند و هشدار می‌دهند که افزایش قیمت رمزارز‌ها موجب شده است تا جذابیتشان هم برای کشور‌های تحت تحریم بیشتر شود.

کارشناسان امنیت سایبری می‌گویند گروه‌هایی در روسیه و جمهوری‌های سابق شوروی، همچون بلاروس، با استفاده از «باج افزار» داده‌های شرکت‌ها را می‌دزدند و رمزگذاری می‌کنند و سپس برای ارائه کلید رمز، میلیون‌ها دلار رمزارز درخواست می‌کنند. البته آن‌ها تا کنون نشانه‌ای از دخالت دولت بلاروس در استفاده از رمزارز‌ها برای فرار از تحریم‌ها ندیده اند.

جسورترین کشور در استفاده از رمزارز‌ها کره شمالی است که به دلیل اعمال تحریم‌های مورد حمایت سازمان ملل، با کمبود منابع ارزی خارجی مواجه است.

یک کیفرخواست فدرال در ماه فوریه سه برنامه نویس کره شمالی را متهم کرد که در یک توطئه بزرگ برای سرقت یا اخاذی بیش از ۱.۳ میلیارد دلار پول و رمزارز از بانک‌ها و شرکت‌های دیگر شرکت داشته اند. دولت آمریکا ادعا می‌کند که این سه برنامه نویس به واحد‌های هک ارتش کره تعلق دارند.

این کیفرخواست همچنین هکر‌های کره شمالی را به سرقت حداقل ۱۰۰ میلیون دلار از شرکت‌های فعال در حوزه رمزارز‌ها و توسعه بدافزار‌های مرتبط متهم کرد.

ایالات متحده همچنین کره شمالی را به ایجاد باج افزار «واناکرای» ( WannaCry ) که سال ۲۰۱۷ باعث ایجاد اختلال در سراسر جهان شد، و همچنین هک ویرانگر شرکت «سونی پیکچرز» در سال ۲۰۱۴ که به تلافی فیلم به تصویر کشیدن ترور رهبر کره شمالی کیم جونگ اون صورت گرفت، متهم می‌کند.

گزارش سال ۲۰۱۹ هیئت کارشناسان سازمان ملل متحد هم حملات متعدد کره شمالی علیه شرکت‌های ارز دیجیتال را تایید می‌کرد و طبق برآورد آن پیونگ یانگ توانسته بود از این طریق تا ۲ میلیارد دلار کسب درآمد کند.

آمریکایی‌ها در سال ۲۰۱۸ دو ایرانی را به استفاده از باج افزار «سم سم» ( SamSam ) برای حمله به بیش از ۲۰۰ قربانی از جمله بیمارستان‌ها و آژانس‌های دولتی در ایالات متحده متهم کردند. این حمله توانست بیش از ۶ میلیون دلار بیت کوین کسب کند.

ایران، که تحت تحریم‌های شدید اقتصادی ایالات متحده قرار دارد، به یک بازیگر مهم در استخراج بیت کوین هم تبدیل شده است.

شرکت مدیریت ریسک دارایی رمزنگاری «الیپتیک» برآورد کرده است که ۴.۵ درصد از کل استخراج بیت کوین جهان در ایران انجام می‌شود و به این کشور اجازه می‌دهد تا صد‌ها میلیون دلار از مجموعه‌های رمزارز را کسب کند که برای واردات و دور زدن تحریم‌ها استفاده می‌شوند.

برای تأمین انرژی رایانه‌هایی که معادلات پیچیده ریاضی مربوط به استخراج بیت کوین را حل می‌کنند، مقدار زیادی برق مورد نیاز است و تهران که خود نگران فرار سرمایه از طریق رمزارزهاست، به دنبال قطع برق در برخی از شهرها، استخراج بیت کوین تا چهار ماه آینده ممنوع اعلام کرد .

تهدید احتمالی دیگر برای توانایی ایالات متحده در اعمال تحریم‌های بین المللی، ارز‌های دیجیتالی است که بسیاری از بانک‌های مرکزی قصد دارند در واکنش به محبوبیت روزافزون رمرزارز‌ها و روی آوردن به یک جامعه بدون پول، ارائه کنند. چین در ماه فوریه در یک طرح آزمایشی به ۵۰ هزار نفر از ساکنان پکن ۳۰ دلار ارز دیجیتال جدید داد و روسیه هم قصد دارد در سال ۲۰۲۳ « روبل دیجیتال » را عرضه کند.

به باور کارشناسان استفاده گسترده از ارز‌های دیجیتال بانک‌های مرکزی می‌تواند سلطه دلار و در نتیجه قدرت تحریم‌های آمریکا را تضعیف کند.

دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، در سال ۲۰۱۸ یک فرمان اجرایی را امضا کرد که به موجب آن استفاده شهروندان آمریکایی از رمزارز «پترو» که توسط ونزوئلا طراحی شده بود ممنوع می‌شد، چرا که این باور وجود داشت هدف از ساخت پترو دور زدن تحریم‌های آمریکاست.

واشنگتن از تهدید بیت کوین و رمزارز‌های پنهان کارتر همچون «مونرو»، «زدکش»، و «دش» برای نظام تحریم‌ها آگاه است و در تلاش است تا با آن مقابله کند.