نگاهی بر فرصت طلبی فرانسه

پارسینه: امانوئل ماکرون، رئیسجمهوری فرانسه در جریان ملاقات با دونالد ترامپ در حاشیه مراسم هفتادوپنجمین سالگرد ورود نیروهای متفقین در بندر نورماندی با مواضع دونالد ترامپ در قبال جمهوری اسلامی ایران اعلام همسویی کرد. رئیسجمهوری فرانسه با این موضعگیری نشان داد که فرانسه نیز میخواهد از تأثیر فشارها و تحریمهای امریکا علیه جمهوری اسلامی ایران در نقش یک پلیس خوب بهرهبرداری کند.
آن زمان گفته میشد که فرانسه در نقش پلیس بد به دنبال گرفتن امتیازات بیشتر در برجام است. اما پس از امضای توافقنامه برجام لوران فابیوس وزیر خارجه وقت فرانسه در رأس هیأت بلند پایه تجاری به تهران سفر کرد و نشان داد که فرانسه به دنبال همکاریهای گسترده تجاری با ایران است. در یک سال گذشته که امریکا از برجام خارج شده است مقامات فرانسه همواره بر پایبندی و حفظ برجام تاکید کردهاند. هرچند در مواردی برای گفتگوهای جامعتر به خصوص درباره برنامه موشکی ایران و نفوذ منطقهای تهران نیز سخن گفتند.
اما اکنون ماکرون به صراحت از همسویی با ترامپ سخن میگوید. رئیسجمهوری فرانسه در عین حال بر این نکته تاکید میکند که در دستیابی به اهداف مطرح شده با ترامپ با امریکا اختلاف نظر دارد. این اظهارات در شرایطی مطرح میشود که تحرکات سیاسی برای میانجیگری و کاهش تنش میان امریکا و جمهوری اسلامی ایران افزایش یافته است. در جدیدترین این تحرکات قرار است شینزو آبه نخستوزیر ژاپن و هایکو ماس وزیر خارجه آلمان به تهران سفر کنند.
همچنین پر فیشر مدیر اینستکس نیز قرار است به ایران بیاید. اگر چه تغییراتی در مواضع دونالد ترامپ و مایک پمپئو مشاهده میشود، ولی این تغییر مواضع دوپهلو و مبهم است. در واقع تغییر در لحن و نه در عمل است و ترامپ همچنان امیدوار است در نتیجه فشارهای اقتصادی و تحریم بدون جنگ با جمهوری اسلامی ایران به اهدافش دست یابد. به نظر نمیرسد تحرکات سیاسی اخیر به مذاکره امریکا با جمهوری اسلامی ایران بینجامد. یک هدف تحرکات سیاسی اخیر و مواضع اخیر ماکرون با هدف کاهش تنش میان امریکا و ایران و آغاز دور جدیدی از مذاکرات با اروپا و متحدان نزدیک امریکا، چون ژاپن است.
سیاست خارجی ژاپن بعد از جنگ جهانی دوم تحت تأثیر سیاست خارجی امریکا بوده است. در واقع میتوان رابطه ژاپن با ایران را در چهار دهه گذشته را رابطهای محافظهکارانه دانست که به دنبال چالش با امریکا در روابط با ایران نبوده است. ترامپ میکوشد اگر نتوانست متحدانش در اروپا و شرق آسیا را در خروج از برجام همسو و همراه خود کند، از ابزارهای دیپلماتیک برای همسویی و همراهی با امریکا برای آغاز دور جدیدی از مذاکرات با ایران استفاده کند. حال باید دید استراتژی جمهوری اسلامی ایران در شرایط جدید چیست و چگونه میخواهد از این شرایط استفاده کند. در یادداشت جداگانهای در این باره سخن خواهیم گفت.
ارسال نظر