.svg)
استقرار موشکهای اُرشنیک در بلاروس؛ پیام قدرت روسیه در میانه مذاکرات صلح
استقرار سامانه موشکی هستهایقابلیت «اُرشنیک» در بلاروس، همزمان با مرحله حساس مذاکرات صلح اوکراین، موازنه قدرت را وارد فاز تازهای کرده است. روسیه با نمایش این توان نظامی تلاش دارد در گفتوگوهای صلح از موضع قدرت ظاهر شود، در حالی که اختلافات اساسی میان مسکو و کییف همچنان پابرجاست.
به گزارش پارسینه به نقل از Ap news، وزارت دفاع روسیه روز سهشنبه اعلام کرد که سامانه موشکی «اُرشنیک» با قابلیت حمل کلاهک هستهای وارد خدمت فعال در بلاروس شده است؛ همزمان با اینکه تلاشهای آمریکا برای دستیابی به توافقی جهت پایان دادن به جنگ نزدیک به چهار ساله اوکراین وارد مرحلهای حساس شده است.
این وزارتخانه ویدئویی منتشر کرد که در آن خودروهای رزمیِ متعلق به این سامانه موشکی بالستیک متحرک میانبُرد در حال عبور از جنگل و انجام تمرینات رزمی دیده میشوند. این اعلام پس از سخنان الکساندر لوکاشنکو، رئیسجمهور بلاروس، صورت گرفت که اوایل ماه جاری گفته بود سامانه اُرشنیک وارد کشور شده است. لوکاشنکو گفته بود که تا ۱۰ سامانه از این نوع در بلاروس مستقر خواهد شد.
ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، نیز اوایل ماه جاری گفته بود که اُرشنیک پیش از پایان سال وارد حالت آمادهباش رزمی خواهد شد. او این سخنان را در دیدار با فرماندهان ارشد نظامی روسیه مطرح کرد و هشدار داد که اگر کییف و متحدان غربیاش خواستههای کرملین در مذاکرات صلح را نپذیرند، مسکو به دنبال گسترش دستاوردهای خود در اوکراین خواهد بود.
این اعلام در زمانی حساس برای مذاکرات صلح روسیه و اوکراین مطرح میشود. دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا، روز یکشنبه میزبان ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در اقامتگاه خود در فلوریدا بود و تأکید کرد که کییف و مسکو «بیش از هر زمان دیگری» به توافق صلح نزدیک شدهاند.
با این حال، مسکو و کییف همچنان بر سر مسائل کلیدی اختلافات عمیقی دارند؛ از جمله اینکه نیروهای کدام طرف باید از کدام مناطق اوکراین عقبنشینی کنند و سرنوشت نیروگاه هستهای زاپوریژیا — یکی از ده نیروگاه بزرگ جهان — چه خواهد شد. ترامپ یادآور شد که مذاکرات چندماهه به رهبری آمریکا همچنان ممکن است فروبپاشد.
پوتین تلاش کرده است خود را در موضع قدرت در مذاکرات نشان دهد، در حالی که نیروهای اوکراینی برای مقابله با ارتش بزرگتر روسیه تحت فشار هستند.
روسیه نخستینبار نسخه متعارف موشک اُرشنیک — به معنای «درخت فندق» — را در نوامبر ۲۰۲۴ برای حمله به یک کارخانه اوکراینی آزمایش کرد. پوتین گفته بود که کلاهکهای متعدد این موشک با سرعتی تا ۱۰ ماخ فرود میآیند و قابل رهگیری نیستند و حتی چند موشک با کلاهک متعارف میتوانند به اندازه یک حمله هستهای ویرانگر باشند.
رئیسجمهور روسیه به غرب هشدار داده است که ممکن است از اُرشنیک علیه کشورهایی استفاده کند که به اوکراین اجازه دادهاند با موشکهای دوربرد خود به داخل خاک روسیه حمله کند.
وزارت دفاع بلاروس روز سهشنبه اعلام کرد که برد موشک اُرشنیک تا ۵۰۰۰ کیلومتر است.
رسانههای دولتی روسیه ادعا کردهاند که این موشک تنها ۱۱ دقیقه طول میکشد تا به یک پایگاه هوایی در لهستان برسد و ۱۷ دقیقه تا مقر ناتو در بروکسل. هیچ راهی برای تشخیص اینکه موشک حامل کلاهک هستهای است یا متعارف، پیش از برخورد وجود ندارد.
موشکهای میانبُرد میتوانند بین ۵۰۰ تا ۵۵۰۰ کیلومتر پرواز کنند. چنین سلاحهایی تحت یک معاهده دوران شوروی ممنوع شده بودند؛ معاهدهای که واشنگتن و مسکو در سال ۲۰۱۹ از آن خارج شدند.
روسیه پیشتر سلاحهای هستهای تاکتیکی را در خاک بلاروس مستقر کرده بود؛ کشوری که از قلمرو آن برای آغاز تهاجم گسترده به اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ استفاده کرد. لوکاشنکو گفته است که کشورش چندین ده سلاح هستهای تاکتیکی روسیه را در اختیار دارد.
پوتین هنگام امضای یک پیمان امنیتی با لوکاشنکو در دسامبر ۲۰۲۴ گفته بود که با وجود کنترل روسیه بر سامانههای اُرشنیک، مسکو به مینسک اجازه خواهد داد اهداف را انتخاب کند. او اشاره کرده بود که اگر این موشکها علیه اهداف نزدیکتر به بلاروس استفاده شوند، میتوانند محموله بسیار سنگینتری حمل کنند.
کرملین در سال ۲۰۲۴ دکترین هستهای بازنگریشدهای منتشر کرد که در آن آمده بود هر حمله متعارف علیه روسیه که با حمایت یک قدرت هستهای انجام شود، بهعنوان حمله مشترک علیه این کشور تلقی خواهد شد. این تهدید آشکارا با هدف بازداشتن غرب از اجازه دادن به اوکراین برای حمله به خاک روسیه با سلاحهای دوربرد مطرح شد و بهنظر میرسد آستانه استفاده احتمالی از زرادخانه هستهای روسیه را بهطور قابلتوجهی کاهش میدهد.
این دکترین جدید همچنین بلاروس را زیر چتر هستهای روسیه قرار داد.
لوکاشنکو بیش از سه دهه است که با مشت آهنین بر کشور ۹.۵ میلیون نفری خود حکومت میکند. دولت او بارها بهدلیل سرکوب حقوق بشر و اجازه دادن به روسیه برای استفاده از خاک بلاروس در حمله به اوکراین، از سوی غرب تحریم شده است. اسوتلانا تیخانوفسکایا، رهبر مخالفان بلاروس، گفته است که استقرار اُرشنیک در بلاروس وابستگی نظامی و سیاسی این کشور به روسیه را عمیقتر میکند.
ارسال نظر