۳ دلیل اصلی زیاندهی دو غول خودروساز

پارسینه: با اعلام گزارش ۶ ماهه ایران خودرو و سایپا مشخص شد این دو غول خودروساز زیانده شده اند که ناشی از ۳ دلیل اصلی بوده و راهکار خروج از این وضعیت آزاد سازی قیمتها و استفاده از افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی است.
به گزارش پایگاه خبری بورس پرس، در جریان انتشار گزارش عملکرد ۶ ماهه شرکتهای بورسی وفرابورسی، بسیاری از گروهها نتوانستند انتظار فعالان را برآورده کنند و برخی شرکتها مانند ایران خودرو و سایپا با تحقق زیان، از سپری شدن شرایطی سخت حکایت کردند.
ایران خودرو ۱.۵۳ هزار میلیارد تومانی، در نیمه اول سال قبل قادر به تحقق سود ۴۳ ریالی هر سهم شد، اما در سال جاری برای هر سهم هزار و ۶۷۸ ریال زیان محقق کرده که عمدتا" ناشی از کاهش ۱۵ درصدی فروش و از طرفی افزایش ۲۹ درصدی هزینههای مالی است. سایپا هم ۴۳۷ ریال زیان محقق کرد که نسبت مدت مشابه سال قبل ۳۲۰ درصد افزایش زیان نشان میدهد که ناشی از رشد ۱۹ درصدی بهای تمام شده فروش و افزایش ۴۷ درصدی هزینههای مالی و ۳۵۳.۷ میلیارد تومانی سایر هزینههای غیرعملیاتی (اقلام متفرقه) است.
اما با نگاهی به واقعیتهای این دو شرکت و صنعت خودرو مشخص میشود عدم افزایش قیمت محصولات به رغم رشد دو سه برابری دلار و مواد اولیه به همراه آثار تحریمها و خروج شرکای خارجی، نقش مهمی در زیانده شدن این دو خودرو ساز دارد.
نقش مهم افزایش دو سه برابری ارز
براساس این گزارش، تصمیمات لحظهای متولیان امر در تامین و تخصیص ارز درحالی منجربه مراجعه ایران خودرو و دیگر همگروهها به سامانه نیما و خرید ارز برای واردات مواد اولیه و قطعات شده که درحال حاضر ارز مورد نیاز قطعه سازان و خودروسازان از طریق سامانه نیما حدود دو برابر دلار ۴۲۰۰ تومانی تهیه میشود که به معنی دوبرابر شدن نرخ نهادههای تولید است.
این درحالی است که به رغم افزایش دو سه برابری قیمت قطعات و مواد اولیه و همچنین دلار و یورو، قیمت فروش خودروها تغییری نداشته و همچنان با روشهای گذشته صورت میگیرد و دولت با تاکید بر حفظ قیمتها، مانع از واقعی شدن قیمت فروش محصولات شده است. به طوریکه در برابر دلار ۳۸۰۰ تومانی سال گذشته، قیمت ارز مورد نیاز قطعه سازان و خودرو سازان با ارز نیما حدود ۸۵۰۰ تا ۸۹۰۰ تومان تامین میشود.
به عبارت دیگر در حالی متوسط ارزبری خودروهای ساخت داخل ۲۵۰۰ دلار است که متوسط قیمت سال گذشته دلار ۳ هزار و ۳۳۰ تومان و در پنج ماهه سال جاری ۴۳۰۰ تومان و از ۱۴ مرداد به این سو با حداقل قیمت ۸۵۰۰ تومانی بوده که در صورت ضرب در ۲۵۰۰ دلار متوسط ارزبری هر خودرو، عدد ۹.۵ میلیون تومان به بیش از ۲۱.۵ میلیون تومان افزایش یافته است.
اثر بازدارنده قیمت گذاری دستوری.
اما از آن مهمتر، اثر قیمتگذاری دستوری در زیانده شدن شرکتهای خودروساز و ... است که بزرگترین ضربه را به اقتصاد وارد میکند. چرا که تولیدکننده با توجه به هزینههای سنگین، مجبور به عرضه محصولات با قیمتی کمتر از واقعیت شده و در نتیجه زیانهای انباشته به تعطیلی واحدهای تولیدی میانجامد و راه را برای عدهای سودجو باز میکند.
این درحالی است که در دنیا از نظام دستوری قیمتگذاری نتیجه مثبتی گرفته نشده و هیچ جای دیگری قیمت گذاری دولتی و یا دستوری وجود ندارد و قیمتها براساس عرضه و تقاضا تعیین میشود و مطالبات برای افزایش کیفیت محقق.
در این میان خودرو سازان اقدام به تولید محصول با دلار ۸۵۰۰ تومانی تولید میکنند، اما مجبور به فروش با دلار ۴۲۰۰ تومانی هستند که همین یک عامل، باید هم منجر به زیاندهی شود.
تجربه قیمتگذاریهای دستوری همواره با تلخی همراه بوده است. زمانی که قیمت خودرو دستوری تعیین شد، بسیاری از دلالها و مافیای بازار از این اختلاف نرخ سود بردند. به طوری که واسطهها طی یک سال، میلیاردها تومان از اختلاف قیمت درب کارخانه و قیمت بازار آزاد آن، استفاده کردند.
افزایش قیمت نهادیهای تولید
علاوه بر این دو عامل فوق، رشد قیمت نهادها هم در زیاندهی خودروسازان نقش داشته و جزییاتی از این متغیر نشان میدهد که چرا قیمت بهای تمام شده محصولات، حداقل دو برابر شده است.
ورق سرد (با متوسط مصرف هزار یا یک هزار و ۱۰۰ کیلو گرم) در سال گذشته ۲۳ هزار تومان در سال جاری ۴۸ هزار تومان
فولاد آلیاژی (متوسط مصرف در هر خودرو ۷۰ کیلوگرم) در سال گذشته ۳ هزار و ۲۹۴ تومان در سال جاری ۶ هزارو ۲۹۴ تومان
آلومینیوم (متوسط مصرف در هرخودرو ۶۵ کیلو گرم) در سال گذشته، ۷ هزار و ۹۴۰ تومان و در سال جاری ۲۳ هزار تومان
مس (متوسط مصرف در هر خودرو ۱۲ کیلو گرم) در سال گذشته ۲۲ هزار و ۶۰۰ تومان و در سال ۵۲ هزار تومان
سرب (متوسط مصرف در هر خودرو ۱۴ کیلو گرم) در سال گذشته ۸۱۰۰ تومان و در سال جاری ۲۸ هزار تومان
پلیمیرهای پلاستیکی (متوسط مصرف درهر خودرو ۴۲ کیلو گرم) در سال گذشته ۴ هزار و ۹۷۰ تومان و در سال جاری ۱۴ هزار و ۳۰۰ تومان
کائو چو مصنوعی (متوسط مصرف درهر خودرو ۸ کیلو گرم) در سال گذشته ۵ هزار و ۴۵۰ تومان و سال جاری ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان
کائو چو طبیعی (متوسط مصرف درهر خودرو ۱۰ کیلو گرم) در سال گذشته ۵ هزار و ۴۵۰ تومان و در سال جاری ۱۳ هزار و ۷۰۰ تومان
این درحالی است که در قیمت تمام شده هر خودرو ساخت داخل، ۳۵ درصد وابسته به قیمت مواد اولیه و ۳۳ درصد وابسته به نرخ ارز و مابقی دستمزد، هزینههای عمومی، سازندگان و.. است.
دریچه امید شرکت و سهامداران
با این همه در شرایطی، خودروسازان با وضعیت سختی روبرو شده و منتظر تصمیمات مسئولان هستند که سهامداران صنعت خودرو انتظار دارند به منظور جلوگیری از افزایش زیان خودروسازان و توجیه پذیر بودن فعالیت ها، قیمت فروش محصولات بر اساس این واقعیتها و آزاد شود که صد البته باید به همان کیفیت محصولات ارتقا یابد.
علاوه بر این هر چند زیانده شدن ایران خودرو و سایپا با تبعات منفی در بازار سهام روبرو شده و گلایههای مدیران را منجر، اما در همین شرایط ناخوشایند هم میتوان دریچه امید دیگری را دید. چرا که طبق قانون، شرکتهای زیانده و مشمول ماده ۱۴۱، میتوانند نسبت به افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی داراییها اقدام کنند.
ارسال نظر