چند نکته مهم درباره غنا

پارسینه: شیاطین، چون نتوانسته اند مستقیماً در مقابل فرامانهای الهی بایستند و معاصی را نزد اهل دین جایز و حلال شمارند، همیشه در تلاش بوده اند که بتوانند با توجیهاتی محرمات را حلال و حتی واجب نمایند.
چند نکته درباره غنا
۱- دسیسههای شیطانی در ترویج غنا
شیاطین، چون نتوانسته اند مستقیماً در مقابل فرامانهای الهی بایستند و معاصی را نزد اهل دین جایز و حلال شمارند، همیشه در تلاش بوده اند که بتوانند با توجیهاتی محرمات را حلال و حتی واجب نمایند.
غنا و موسیقی از این دایره جدا نیست، و حتی در عصر ائمه علیهم السلام احادیثی جعل نموده اند تا این معصیت ترویج یابد، توجه کنید.
«عبد العلی» میگوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: برخی خیال میکنند رسول خدا ترانه «جئناکمْ جئناکم حیونا حیونا نحیکم»، را جایز شمرده است، امام صادق علیه السلام در پاسخ وی میفرمایند: آنها دروغ گفتند.
«کذَّبُوا»
و سپس آیاتی در مذمت غنا تلاوت فرمود. [۱]«یونس» از اصحاب امام هشتم میگوید: از امام رضا علیه السلام پرسیدم: عباسی میگوید شما غنا را جایز شمرده اید؟
امام در پاسخ وی میفرمایند:
«کذَّبَ الزِّنْدیقُ ما هکذا قُلْتُ لَهُ، سَألَنی عَنِ الغِناءِ، فَقُلْتُ انّ رَجُلًا اتی ابا جَعْفَرٍ فَسَألَهُ عَنِ الْغِناءِ فَقال: یا فُلانُ اذا مَیزَ اللَّهُ بَینَ الْحَقِّ وَ الْباطِلِ فَاینَ یکونُ الغِناءُ؟ قالَ مَعَ الْباطِلِ، فَقال: قَدْ حَکمْتَ» [۲]کافر دروغ گفته، من چنین نگفتم، او از غنا پرسید، من گفتم: کسی نزد امام باقر علیه السلام آمد و از وی همین مسأله را پرسش نمود، حضرت فرمود: اگر خداوند بین حقّ و باطل جدائی اندازد، غنا با کدامیک خواهد بود؟ سائل گفت: با باطل خواهد بود، امام فرمود: جواب مطابق حکمت دادی.
۲- حکم تعلیم غنا
تعلیم و ترویج هر فعل حرامی معصیت میباشد و تعلیم غنا نیز از این قانون کلی مستثنی نیست.
قال الصادق علیه السلام:
«لایحِلُّ بَیعُ الْغِناءِ وَ لا شِرائُهُ، وَ اسْتماعُهُ نِفاقٌ وَ تَعَلُّمُهُ کفْرٌ» [۳]خرید و فروش ترانه (کنیزی که ترانه خواند) حرام و شنیدن ترانه نفاق و یاد دادن آن کفر است.
۳- حرمت اجرت ترانه خوانها
اعطا و مزد و اجرت به زن و مرد ترانه خوان حرام میباشد و استفاده از آن اجرت برای آنان و غیر آنها نیز حرام است.
قال الصادق علیه السلام:
«المُغَنِیةُ مَلْعُونَةٌ، مَلْعُونٌ مَنْ اکلَ کسْبَها» [۴]ترانه خوان مورد لعن بوده و آنکه از اجرت کسب وی بخورد مطرود رحمت الهی است.
صدوق رحمة اللَّه علیه در من لایحضره الفقیه آورده است:
«اجْرُ الْمُغَنِّی وَ الْمَغَنِیةُ سُحْتٌ» [۵]اجرت و مزد مرد و زن ترانه خوان باطل و حرام است.
۴- غنا در عروسی
غنا در مجلس عروسی با حفظ شئونات دیگر اسلام، چون عدم اختلاط مرد و زن، عدم استماع مردان، استفاده نکردن از آلات موسیقی، دروغ و افتراء در اشعار، پرهیز از صدابرداری و فیلم برداری برای استماع و رویت نامحرم، مشروع میباشد واحادیثی نیز بر حلیت آن و استثناء این قسم از غنای حرام وارد شده است.
قال الصادق علیه السلام:
«اجْرُ الْمُغَنِیةِ الَّتی تَزِفُّ الْعَرائِسَ لَیسَ بِهِ بَأسٌ» [۶]اجرت خوانندهای که در مجالس عروسی میخواند (با حفظ شروط برگرفته از روایات دیگر) اشکالی ندارد. ولی بهرحال به واسطه مخالفت برخی فقهاء در جواز غنا مجالس عروسی و بیان دلیلها قابل توجّه، احتیاط در این زمینه برای کسانی که میخواهند خود را از شبهات بازدارند، قابل سفارش است.
۵- پیشگوئی آخرالزمان
متأسفانه بسیاری از معاصی و از جمله غنا و موسیقی به صورتی گسترده در جامعه منتشر گشته است و با تأسف بیشتر، توجیهات واهی و سست برخی بدون توجه به عواقب مخرّب آن، موجب ترویج هرچه بیشتر آن شده است.
شیرینی تمام برنامههای صدا و سیمای کشورهای اسلامی موسیقی و ترانه است به طوری که گوئی امروزه این دو بدون آنها نمیتوانند حیات داشته باشند؛ و البته اینها همه سند صداقت و حقانیت سخنان پیامبر مکرم صلی الله علیه و آله در بیان پیشگوئی آینده میباشد.
قال رسول اللَّه صلی الله علیه و آله:
«یظْهَرُ فی امَّتی الْخَسْفُ وَ الْقَذْفُ، قالُوا: مَتی ذلِک؟ قال: اذا ظَهَرَتِ الْمَعازِفُ وَ القَیناتُ وَ شُرْبُ الْخُمُورِ» [۷]در امت من فرو رفتن در زمین و سنگ باران ظاهر میگردد، اصحاب عرض کردند: چه وقتی محقق میشود؟ حضرت فرمودند: وقتی آلات موسیقی و زنان خواننده آشکار و مشروبات نوشیده شود.
آن وجود نازنین صلی الله علیه و آله در مورد شیوه قرائت قرآن فرموده است: زمانهای میرسد که قرآن را به شیوه غنا میخوانند:
«اقْرَئُوا الْقُرْآنَ بِالْحانِ الْعَرَبِ وَ اصْواتِهُا، وَ ایاکمْ وَ لُحُونَ اهْلِ الْفِسْقِ وَ اهْلِ الْکبائِرِ، فَانَّهُ سَیجی ءُ مِنْ بَعْدی اقْوامٌ یرَجِّعُونَ الْقُرْآنَ تَرْجیعَ الْغِناءِ وَ النَّوحِ الرَّهْبانِیةِ، لا یجُوزُ تَراقِیهُمْ، قُلُوبُهُمْ مَقْلُوبَةٌ وَ قُلُوبُ مَنْ یعْجِبُهُ شَأنُهُمْ» [۸]قرآن را با لحن و صوت عربی بخوانید، و از لحن اهل گناه و کبائر بپرهیزید. زیرا بعد از من قومی میآیند که آن را، چون ترانه و صدای زنان نوحه گر و رهبانان در گلو میچرخانند، قرآن از حلقوم آنان فراتر نرفته و قلوب آنها و هرکسی که کارشان را میپسندد و عملشان او را شگفت زده میکند، واژگون است.
۶- پاداش ترک
خداوند سبحان برای کسی که از لذّت استماع غنا چشم بپوشد و آن را برای خدا و فقط برای او و اطاعت امرش ترک گوید نعمتی چنین در نظر گرفته است.
«یاسر» خادم امام رضا علیه السلام از آن حضرت نقل میکند:
«مَنْ نَزَّهَ نَفْسَهُ عَنِ الْغِناءِ فَانَّ فِی الجَنَّةِ شَجَرَةً یأمُرُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ الرِّیاحَ انْ تُحَرِّکها، فَیسْمَعُ مِنْها صَوْتاً لَمْ یسْمَعْ مِثْلَهُ، وَ مَنْ لَمْ یتَنَزَّهْ عَنْهُ لَمْ یسْمَعْهُ» [۹]کسی که از شنیدن ترانه بپرهیزد، در بهشت درختی است که خدای عزّ و جّل به باد امر میکند تا آن را حرکت دهد، پس آن شخص از درخت صدائی میشنود که تاکنون نشنیده است؛ و البته کسی که خود را در دنیا از صدای حرام باز ندارد، در بهشت آن صدا را نمیشنود.
---------------------------------------
پی نوشتها
[۱]وسایل الشیعه- جلد ۱۲- صفحه ۲۲۸.
[۲]وسایل الشیعه- جلد ۱۲- ۲۲۷.
[۳]مستدرک الوسایل- جلد ۱۳- صفحه ۲۲۱.
[۴]فروع کافى- جلد ۵- صفحه ۱۲۰.
[۵]وسایل الشیعه- جلد ۱۲- صفحه ۲۲۸.
[۶]فروع کافى- جلد ۵- صفحه ۱۲۰.
[۷]وسایل الشیعه- جلد ۱۲- صفحه ۲۳۱.
[۸]وسایل الشیعه- جلد ۴- صفحه ۸۵۸.
[۹]وسایل الشیعه- جلد ۱۲- صفحه ۲۳۶.
منبع:
کتاب اخلاق در قرآن و سنت حاوی یکصد مبحث اخلاقی
hawzah.net
ارسال نظر