پسته ۲ میلیونی شد؛ جهش قیمت انار و هندوانه شب یلدا

آمارها تکان‌دهنده‌اند:

 انار ۶۷ درصد گران‌تر از پارسال

 هندوانه ۸۵ درصد افزایش قیمت

 کیوی و سیب بیش از ۵۰ درصد

این دیگر گرانی مقطعی نیست؛ حمله مستقیم تورم به فرهنگ و هویت ایرانی است.وقتی یک خانواده کارگری یا حتی طبقه متوسط، توان خرید چند قلم میوه ساده برای یک شب سنتی را ندارد، یعنی اقتصاد فقط سفره‌ها را کوچک نکرده، بلکه فرهنگ را هم نشانه گرفته است. یلدا که روزی متعلق به همه بود، حالا آرام‌آرام به جشنی طبقاتی تبدیل می‌شود؛ جشنی برای «توانستن»، نه «خواستن».

مسئله فقط انار و آجیل نیست. مسئله این است که تورم افسارگسیخته، شادی‌های کوچک مردم را هم بلعیده است. وقتی سنت‌ها به کالای لوکس تبدیل می‌شوند، زنگ خطر برای انسجام اجتماعی و هویت فرهنگی به صدا درمی‌آید. کودکانی که یلدا را فقط در عکس‌ها و شبکه‌های اجتماعی می‌بینند، فردا چه نسبتی با این فرهنگ خواهند داشت؟

اقتصاد بیمار، فرهنگ را قربانی می‌کند.

بی‌توجهی به معیشت مردم، یعنی بی‌توجهی به ریشه‌های اجتماعی. نمی‌شود از حفظ فرهنگ گفت، اما مردم را زیر بار گرانی له کرد. نمی‌شود از «هویت ایرانی» سخن گفت، اما اجرای ساده‌ترین آیین‌های آن را ناممکن ساخت.

با این حال، اگرچه سیاست‌گذاران در خوابند، مردم هنوز بیدارند. یلدا را می‌شود زنده نگه داشت؛ نه با سفره‌های پرزرق‌وبرق، بلکه با معنا. با یک انار ساده، یک قاچ هندوانه، حافظ‌خوانی، قصه‌گویی، خنده و کنار هم بودن. یلدا را از بازار پس بگیریم و به خانه‌ها برگردانیم.

اما این خلاقیت مردمی، جای مسئولیت اقتصادی را پر نمی‌کند. تورم اگر مهار نشود، فردا نوبت کدام آیین است؟ نوروز؟ چهارشنبه‌سوری شد؟