به گزارش
پارسینه و به نقل از timesofindia، طبق دادههای منتشرشده در پایگاه PubMed Central، بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) حدود یکسوم بزرگسالان و کودکان در هند را تحت تأثیر قرار میدهد. این بیماری یک بحران متابولیک خاموش است که اغلب بدون علائم ظاهر میشود و بسیاری از افراد بهطور تصادفی در چکاپهای معمول آن را کشف میکنند. اگر زود تشخیص داده شود، کبد چرب اغلب قابل برگشت است—بهصورت طبیعی و بدون نیاز به دارو.
توجه: نتایج ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد و توصیههای ارائهشده ممکن است برای همه مناسب نباشد.
NAFLD دقیقاً چیست؟
بهطور طبیعی، کبد مقدار کمی چربی دارد، اما اگر بیش از ۵ تا ۱۰ درصد وزن آن را چربی تشکیل دهد، به آن کبد چرب گفته میشود. بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) وضعیتی است که در آن چربی اضافی در کبد افرادی که الکل کم یا اصلاً مصرف نمیکنند، تجمع مییابد. این بیماری ناشی از مصرف الکل نیست، بلکه عوامل متابولیکی در آن نقش دارند.
NAFLD شامل دو مرحله است:
- کبد چرب ساده (استئاتوز): تجمع چربی بدون التهاب یا آسیب قابل توجه؛ این مرحله با تغییر سبک زندگی قابل برگشت است.
- استئاتوهپاتیت غیرالکلی (NASH): تجمع چربی همراه با التهاب و آسیب سلولهای کبدی که در صورت عدم درمان میتواند به فیبروز، سیروز یا حتی سرطان کبد منجر شود.
پزشکان معمولاً با ترکیبی از آزمایش خون و تصویربرداری، این بیماری را تشخیص میدهند. تشخیص زودهنگام بسیار مهم است، زیرا مرحله استئاتوز قابل درمان است.
۱. سه عامل مخرب کبد را حذف کنید
شکر افزوده و نوشیدنیهای شیرین
مصرف زیاد شکر، بهویژه فروکتوز، تولید چربی در کبد را افزایش داده و مقاومت به انسولین را تشدید میکند. مطالعات بالینی NIH نشان میدهد مصرف بالای شکر افزوده با افزایش چربی کبد و آنزیمهای کبدی مرتبط است و یکی از عوامل اصلی پیشرفت NAFLD محسوب میشود.
غذاهای فوقفرآوریشده و کربوهیدراتهای تصفیهشده
رژیمهای غذایی سرشار از غذاهای بستهبندیشده، فستفود سرخشده و غلات تصفیهشده با افزایش چربی کبد و خطر بالاتر ابتلا به NAFLD مرتبط هستند. مطالعهای با بیش از ۱۶۰۰۰ شرکتکننده نشان داد مصرف بیشتر UPF با ۱۸٪ افزایش خطر ابتلا به NAFLD همراه است.
الکل
اگرچه NAFLD بهعنوان «غیرالکلی» تعریف میشود، اما مصرف الکل میتواند فشار بیشتری به کبد وارد کند. حتی مصرف متوسط الکل در افراد مبتلا به NAFLD با پیشرفت سریعتر فیبروز و افزایش خطر عوارض کبدی همراه است.
۲. غذاهای حمایتکننده از کبد را به رژیم روزانه اضافه کنید
فیبر
رژیم غذایی سرشار از فیبر محلول و نامحلول—مانند سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل—میتواند چربی کبد را کاهش دهد، حساسیت به انسولین را بهبود بخشد و التهاب را کاهش دهد.
اسیدهای چرب امگا ۳
امگا ۳ زنجیره بلند که در ماهیهای چرب مانند سالمون، خالمخالی و ساردین یافت میشود، در کاهش چربی کبد و تریگلیسیرید مؤثر است. اسیدهای چرب چندغیراشباع طبق مطالعات NIH برای کاهش چربی کبد در بیماران NAFLD ایمن و مؤثر هستند.
پلیفنولها
این آنتیاکسیدانهای طبیعی که در چای سبز، قهوه، انواع توت، زردچوبه و شکلات تلخ فراواناند، به کاهش استرس اکسیداتیو و التهاب کبد کمک میکنند. رژیمهای غذایی غنی از پلیفنولها در پیشگیری و درمان NAFLD نقش دارند.
3 این عادات محافظتی را در سبک زندگی خود ایجاد کنید
۲ تا ۳ ساعت قبل از خواب غذا بخورید
مطالعات نشان میدهد زمانبندی وعدههای غذایی تأثیر زیادی بر سلامت کبد دارد. مطالعهای در سال ۲۰۲۵ با بیش از ۱۱ هزار بزرگسال آمریکایی نشان داد افرادی که سه وعده یا کمتر در روز غذا میخورند یا حداقل ۱۴ ساعت در شبانهروز روزهداری دارند، بیشتر در معرض ابتلا به NAFLD هستند.
نوشیدن آب ساده
نوشیدن آب کافی به عملکرد کبد کمک میکند، متابولیسم را بهبود میبخشد، سموم را دفع میکند و سلامت سلولی را حفظ میکند. شواهد جدید نشان میدهد مصرف بیشتر آب ساده با کاهش خطر مرگومیر در افراد مبتلا به NAFLD مرتبط است.
خواب منظم و کافی
خواب ناکافی یا نامنظم با افزایش خطر ابتلا به NAFLD و اختلالات متابولیکی مرتبط است. بررسیهای NIH نشان میدهد بزرگسالانی که کمتر از ۶ ساعت در شب میخوابند یا ریتم شبانهروزی مختل دارند، چربی کبد بیشتری، آنزیمهای کبدی بالاتر و مقاومت به انسولین بیشتری دارند. سعی کنید هر روز، حتی آخر هفتهها، در ساعت مشخصی بخوابید و بیدار شوید تا ریتم شبانهروزی تثبیت شود و بهبود کبد تسهیل گردد.
راه خود را به سمت کبدی سالمتر حرکت دهید
ترکیب تغییرات غذایی، مواد مغذی مفید برای کبد، عادات روزانه سالم و فعالیت بدنی منظم، تأثیر همافزایی قدرتمندی ایجاد میکند. مطالعات بالینی نشان میدهد افرادی که هم رژیم غذایی و هم ورزش را رعایت میکنند، بیشترین کاهش چربی کبد و بهبود شاخصهای متابولیک را تجربه میکنند. تغییرات کوچک و مداوم میتوانند در عرض ۹۰ روز سلامت کبد را متحول کنند.
توجه
اطلاعات ارائهشده در این مقاله صرفاً برای اهداف آموزشی و اطلاعرسانی است و جایگزین توصیه، تشخیص یا درمان پزشکی حرفهای نیست.
ارسال نظر