پرواز ترکیه به سوی استقلال دفاعی با جنگنده بومی نسل پنجم Kaan

به گزارش پارسینه، ترکیه که در ابتدا عضو برنامه بین‌المللی جنگنده اف-۳۵ آمریکا بود، پس از تنش‌های سیاسی با واشنگتن به‌ویژه بر سر خرید سامانه دفاع هوایی اس-۴۰۰ روسی، در سال ۲۰۱۹ از این برنامه کنار گذاشته شد. این اقدام، آنکارا را با بحران تأمین جنگنده‌های پیشرفته مواجه کرد و به سرعت مسیر توسعه بومی را در پیش گرفت.

مقامات نظامی غربی معتقدند حذف ترکیه از پروژه اف-۳۵، نقطه عطفی در راهبرد دفاعی این کشور بود که باعث شد تمرکز بیشتری بر فناوری‌های داخلی داشته باشد. نتیجه این تصمیم، آغاز پروژه جنگنده نسل پنجم TF-X بود که بعداً به نام «Kaan» شناخته شد.

معرفی جنگنده Kaan

جنگنده Kaan که توسط شرکت TAI (Turkish Aerospace Industries) طراحی و توسعه یافته، اولین بار در ۲۱ فوریه ۲۰۲۴ در پایگاه هوایی آکینجی آنکارا با موفقیت پرواز کرد. این پرواز به مدت ۱۳ دقیقه و در ارتفاع ۸,۰۰۰ فوت انجام شد. تا سال ۲۰۲۸ از موتورهای آمریکایی F110 استفاده خواهد کرد، اما از اوایل دهه ۲۰۳۰ قرار است موتور بومی TF35000 جایگزین شود.

مشخصات فنی و طراحی ظاهری

* طراحی آیرودینامیک پیشرفته با سطح صاف و زوایای شکسته برای کاهش بازتاب راداری

* طول: ۲۱ متر، دهانه بال: ۱۴ متر، ارتفاع: ۶ متر

* دو موتور با رانش بالا

* استفاده از مواد مرکب سبک، آلیاژ آلومینیوم و تیتانیوم برای کاهش وزن و افزایش استحکام

* بدنه دارای ساختار پنهان‌کارانه (Stealth)

 

موتور بومی TF35000

این موتور که توسط شرکت TEI طراحی شده، از سال ۲۰۲۵ وارد مراحل آزمایش خواهد شد و قدرت رانش آن با پس‌سوز به ۳۵۰۰۰ پاوند می‌رسد. این موتور یکی از عناصر کلیدی برای کاهش وابستگی به فناوری خارجی و تضمین استقلال استراتژیک ترکیه در حوزه پیشران‌هاست.

 

رادار و سیستم‌های الکترونیکی

* رادار AESA ساخت شرکت Aselsan با نام MURAD با برد کشف ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلومتر

* سیستم‌های جنگ الکترونیک مجتمع (EW) شامل هشدار موشک، هشدار لیزری و سیستم اختلالگر دیجیتال

* سامانه IRST و EOTS برای کشف اهداف بدون رادار از فاصله بیش از ۸۰ کیلومتر

* سنسورهای هشداردهنده با پوشش ۳۶۰ درجه

* نمایشگر بزرگ درون کابین و نمایشگر روی کلاه خلبان (Helmet-Mounted Display)

* رایانه‌های پرسرعت ساخت TÜBİTAK BiLGEM

 

قابلیت حمل تسلیحات

تسلیحات هوا به هوا:

* موشک راداری دوربرد گوک‌هان با برد ۲۰۰ کیلومتر (در حال توسعه)

* موشک گوک‌دوغان مشابه AIM-120 با برد ۱۰۰ کیلومتر

* موشک فروسرخ بوزدوغان مشابه AIM-9X با برد ۲۰ کیلومتر

* پشتیبانی از موشک‌های خارجی مانند AIM-120 AMRAAM و AIM-9X Sidewinder

جنگنده Kaan می‌تواند در پیکربندی پنهان‌کارانه، چهار موشک راداری و چهار موشک فروسرخ را در داخل بدنه حمل کند.

تسلیحات هوا به سطح:

* موشک کروز SOM با برد ۲۵۰ کیلومتر

* موشک ضد رادار Akbaba (بر پایه موشک HARM آمریکایی)

* بمب‌های هدایت شونده HGK با کیت ماهواره‌ای برای بمب‌های سری Mark 82/83/84

* بمب‌های هدایت لیزری Tebber

* بمب‌های بالدار KGK با برد ۶۰ تا ۸۰ کیلومتر

تولید و صادرات

جنگنده Kaan اکنون وارد مرحله ساخت نمونه‌های عملیاتی شده است. ترکیه برای شروع، ۲۰ فروند از این جنگنده را برای استفاده داخلی سفارش داده و اندونزی نیز به عنوان اولین مشتری خارجی آن معرفی شده است.

هم‌زمان، مذاکرات با کشورهایی مانند پاکستان، آذربایجان، عربستان و امارات برای صادرات یا تولید مشترک این جنگنده در جریان است. تولید سری از سال ۲۰۲۸ آغاز خواهد شد و از اوایل دهه ۲۰۳۰ با موتور بومی ادامه می‌یابد.

جمع‌بندی

پروژه جنگنده نسل پنجم Kaan، نقطه عطفی در مسیر صنعتی و دفاعی ترکیه محسوب می‌شود. این جنگنده نه تنها گامی مهم برای خودکفایی نظامی و کاهش وابستگی به قدرت‌های خارجی است، بلکه می‌تواند جایگاه ترکیه را در میان صادرکنندگان فناوری نظامی پیشرفته تثبیت کند. ورود Kaan به مرحله تولید و صادرات، نماد ورود ترکیه به سطحی جدید از رقابت‌های فناوری و ژئوپلیتیکی در منطقه و جهان است.