«منشی-مدیران»، محصول ساختار مدیریتی ناکارآمد

منشی - مدیر به مدیرانی اطلاق می‌شود که تمام ظرفیت‌های سازمان تحت امر را به جای بهره گیری در راستای تحقق اهداف سازمانی، در جهت حفظ و ارتقاءموقعیت و مراتب شغلی خود بکار بسته و مانند یک منشی، فرامین و خرده فرمایشات صاحبان قدرت و سیاستمداران را اجرا می‌کنند

اینگونه مدیران که در شرایط کنونی نظام اداری کشور به کرات شاهد بروز و ظهور آنان هستیم، مرکز ثقل نگاه خود به اجزای سازمان را بصورت عمودی از پایین به بالا و از بالا به پایین، در دو جهت مخالف و دو رویکرد متفاوت منطبق می‌نمایند.

۱- نگاه از پایین به بالا منشی مدارانه و بر اساس تامین مطامع و نیاز‌های مدیران بالادستی، سیاسیون و صاحبان قدرت تاثیرگذار بر موقعیت شغلی آنان است

۲- نگاه از بالا به پایین ویژه کارکنان تحت امر و بر اساس اعمال قدرت، تضییع حقوق انسانی و قطع امتیازات شغلی افراد غیر وابسته به سیاستمداران در جهت تامین خواسته‌های گروه اول است.

منشی - مدیران برای بقاءقدرت به هر فرومایگی تن داده و از این حیث بهترین گزینه ممکن برای متولیان قدرت از جمله استانداران، نمایندگان مجلس و صاحب منصبان قلمداد می‌شوند. به همین دلیل فرایند تغییر و جابجایی منشی - مدیران سخت و به کندی صورت می‌گیرد.

چند ویژگی مهم منشی - مدیران به شرح زیر است:

۱- هرگونه تصدی پست‌های سازمانی کارکنان را منوط به توصیه کارگزاران دولتی، نمایندگان و ... می‌دانند

۲- امتیازات درون سازمانی را به متولیان قدرت تفویض نموده و پاسخگوی نیاز‌ها و انتظارات کارکنان و تامین مطالبات آنان نیستند

۳- از ابتدای حضور در اداره تا آخر وقت مشغول صحبت با تلفن هستند

۴- یک سبد جملات تکراری همراه داشته و در هر محفلی ارائه می‌دهند. به همین دلیل آمادگی حضور در هرگونه جلسه‌ای بدون مطالعه کافی را دارند

۵- سلسله مراتب سازمانی را رعایت ننموده و ملاک حضورشان در جلسات منافع فردی و حفظ موقعیت مدیریتی می‌باشد

۶- برای فرمانبرداری از مقامات عالی و مسئولین بلندپایه پیشقدم بوده و هرگونه توصیه ریز و درشت آنان را یک فرصت معاشرت بیشتر با سیاسیون تلقی می‌کنند

۷- در پیدا کردن و برقراری ارتباط صمیمی با بستگان درجه یک مقامات عالی جهت اعطای امتیازات مربوط به سازمان تحت مدیریتشان و ایجاد کانال ارتباطی استاد هستند

۸- هرگونه مأموریت اداری مسئولین سازمان را بسته به جایگاه سازمانی و ضریب نفوذ با سوغاتی و هدایای درخور بدرقه می‌کنند

۹- از حضور در جلسات اداری مدیران عالی کشوری و استانی استقبال نموده و اصرار به ثبت تصویر در کادر عکس‌های همراه با مسئولان بلندپایه دارند

۱۰ - مانند یک منشی، هماهنگ کننده قوی جهت رفع نیاز‌ها، انتظارات و خرده فرمایشات سیاسیون هستند

۱۱- نسبت به زیردستان بدبین بوده و افراد دارای قدرت تحلیل، توانمندی و استراتژیست را از خود دور می‌کنند

۱۲- امورات منشی - مدیریتی خود را از چشم‌و گوش نزدیکترین رده‌های سازمان دور نموده و شخصا در به ثمر رساندن خرده فرمایشات مقامات اقدام می‌کنند

۱۳ - سازمان تحت مدیریت را ملک شخصی تلقی کرده و نسبت به حراج نمودن منافع و دستاورد‌های سازمان به کارکنان پاسخگو نیستند

۱۴- هیچگاه خود را در معرض ارزشیابی کمّی قرار نداده و از کمیت پذیر شدن عملکردشان واهمه دارند

۱۵- مقامات بلندپایه عمدتا پیگیر سنجش عملکرد کمی منشی - مدیران نبوده و رفع دغدغه‌ها و اعطای امتیازات سازمان به خود و بستگانشان را مهمترین ملاک شایستگی آنان برآورد می‌کنند

۱۶ - مدارک دانشگاهی خود را بصورت غیر علمی و صرفا جهت کسب عناوین (مهندس، دکتر) اخذ نموده اند

نبود فرآیند جامع کمیت پذیر در ارزیابی عملکرد مدیران و خلاءقانونی تعریف مدونی از تعهد و شایستگی، منجر به رویش این علف‌های هرز در ساختار مدیریتی کشور شده که ارائه راه حل قطعی درمان این پدیده زشت، به این سادگی‌ها نبوده و مستلزم ورود صاحبنظران حوزه‌های علوم نظری و داشتن قدرت مطلق اجرایی پیاده سازی یک مدل کمیت پذیر در ساختار مدیریت کشور است که صد البته به این نقطه هم رسیده ایم.

محمد بهادر