فیزیوتراپی دست چیست

فیزیوتراپی دست چیست

فیزیوتراپی دست در منزل نوعی توانبخشی غیر جراحی است که توسط فیزیوتراپیست های فیزیکی و حرفه‌ ای برای کنترل و مهار اختلالات دست به کار گرفته می ‌شود.

فیزیوتراپی دست شامل استفاده از روش های مختلف فیزیکی از جمله ورزش، مراقبت از جراحات و استفاده از اسپلینت است.

این تکنیک توانبخشی برای دست و سایر اندام های فوقانی مثل بازو، شانه، کمر، ساعد و آرنج اجرا می شود.

چرا فیزیوتراپی دست مفید است

فیزیوتراپی دست در منزل تکنیکی است که به بیماران کمک می کند بازگشتی سریع تر به سبک زندگی و فعالیت های نرمال خود داشته باشند.

بیمارانی که باید فیزیوتراپی دست انجام دهند آن هایی هستند که طی تصادف، زخم و جراحات تاندون، عصب های آسیب دیده، سوختگی، شکستگی یا حتی بریدگی کامل دست یا انگشت داشته اند.

بیمارانی که از بیماری هایی همچون آرتروز، آرنج تنیس باز، سندروم تونل کارپال و بیماری های نورولوژیکی مثل سکته رنج می ‌برند هم مستعد انجام فیزیوتراپی هستند.

فیزیوتراپی دست نقش مهمی در بهبود جراحات دست و مچ دارد بدون این که جراحی نیاز شود اما فیزیوتراپی برای بعد از جراحی هم مناسب است و هرگونه درد جدید یا طولانی مدت را از بین می برد.

علاوه بر آن، فیزیوتراپی دست به بیماران کمک می ‌کند بر آسیب های عصبی غلبه کرده و یاد بگیرند چگونه دوباره حس داشته ‌باشند.

تنها این نیست. فیزیوتراپی دست حساسیتی را که با مشکلات عصبی همراه هستند کاهش می دهد.

محوریت تراپی دست، ورزش است و به افراد در حرکت دادن دست و قوی کردن مچ و سایر اندام های فوقانی کمک می‌ کند.

اسپلینت هم بخشی از فیزیوتراپی دست بوده و در حذف سفتی بسیار موثر است. با این درمان ‌ها بیمار می تواند به آسانی فعالیت ‌های هر روزه ‌اش را انجام دهد.

بعد از تراپی دست، بیماران درد کمتری را تجربه خواهند کرد. در موارد ورم، به کمک فیزیوتراپی، بیماران متوجه کاهش ورم می شوند.

همچنین فیزیوتراپی دست در منزل و یا کلینیک با استفاده از تکنیک های تخصصی، هر گونه زخم و جراحت را کنترل و درمان می کند.

بعد از جلسات تراپی، بیماران توان حرکتی بیشتری به دست آورده و در دست ‌ها، مچ و انگشتان بهبود حرکتی مشاهده می ‌شود.

همه این نتایج بعد از تراپی دست قابل مشاهده اند چون هدف آن، قوی سازی عضلات و بازیابی عملکرد نرمال دست هاست.

تکنیک های فیزیوتراپی دست در منزل و کلینیک فیزیوتراپی

فیزیوتراپی دست در منزل و یا کلینیک فیزیوتراپی از تکنیک ‌های مختلفی تشکیل شده است از جمله:

اسپلینت

اسپلینت ها پارچه هایی از جنس نئوپرین ( لاستیک مصنوعی مقاوم در برابر گرما و نور) ترموپلاستیک یا پلاستر هستند.

اسپلینت سبب تسریع بهبودی می‌ شود و همچنین در کاهش درد مفاصل، تقویت حرکات، پیشگیری از دفرمگی و بازیابی وضعیت عملکردی دست موثر است.

فیزیوتراپیست های دست همیشه به بیماران توصیه های مرتبط کرده و اسپلینت را در زمان مناسب برای فرد تجویز می کنند.

ورزش

ورزش برای پروسه توانبخشی بعد از آسیب و بعد از عمل جراحی بسیار مهم است.

ورزش هایی که در آنها دست ‌ها و انگشتان در بازیابی توان حرکتی کامل و قدرت دست ها و سایر قسمت ها مثل شانه دخیل اند.

برخی از رایج ترین ورزش ها برای افرادی که در حال نقاهت هستند عبارتند از:

تایت فیست

این ورزش دست با خم کردن انگشتان مثل گرفتن چیزی به صورت کاملا محکم است. بعد از چند ثانیه نگه داشتن، بیمار باید انگشت را کاملاً صاف کند.

این ورزش می ‌تواند با در دست گرفتن یک توپ یا مچاله کردن کاغذ هم انجام شود.

خم کردن انگشت

در فیزیوتراپی دست، هدف این ورزش بهبود قدرت عضلات و افزایش حرکات است. این ورزش شامل خم کردن انگشت ها در بندهای انگشت و سپس صاف کردن و تکرار این پروسه است.

ورزش انگشت به انگشت

با این ورزش، از انگشت شست و انگشت اشاره برای شکل دادن حرف o انگلیسی استفاده خواهید کرد. این حرکت را با تمامی انگشتان و انگشت شست یک به یک انجام دهید.

خم کردن انگشت شست

در این حرکت انگشتان را صاف کرده و به هم نزدیک کنید و انگشت شست را به انگشت کوچک نزدیک کرده و انتهای آن را با شست لمس کنید.

ضربه انگشت

در این ورزش از همه انگشتان برای ضربه به یک صفحه صاف استفاده می شود. با شست شروع کنید و برای سایر انگشتان تکرار کنید.

مراقبت از جراحت

در فرآیند فیزیوتراپی دست، متخصص های درمانی ای هستند که در مراقبت از جراحات، حرفه ‌ای هستند.

هدف این تکنیک، کاهش شدت درد ایجاد شده به علت جراحات و زخم ها است.

همچنین شامل تمیز کردن، عفونت زدایی، باندپیچی، کشیدن بخیه، توصیه های حرفه ای در مورد کنترل و نگهداری از زخم و ماساژ محل زخم شده برای نرم نگه داشتن بافت است.

نگهداری از زخم در پروسه بهبودی بیمار بسیار مهم است چون باعث کاهش ریسک عفونت و درمان هر چه سریع تر می شود.

منوال تراپی

هدف منوال تراپی افزایش توان حرکتی، کاهش ورم و تقویت عملکرد کلی دست هاست.

همچنین کنترل اِدِم هم از اهداف منوال تراپی است و ورم دست ها را بعد از جراحی کنترل می ‌کند.

با کنترل و مهار صحیح، بیمار بر مشکلات حرکتی غلبه کرده و توان عملکردی فرد هم افزایش می یابد.

توصیه ها و کمک ‌های حرفه ‌ای

آسیب های وارد شده به دست و سایر اندام ‌های فوقانی روی فعالیت های هر روزه مثل انجام وظایف و فعالیت های تفریحی تاثیر می گذارد.

همچنین فیزیوتراپی دست شامل توصیه هایی از جانب تراپیست در مورد نحوه بازگشت به چنین وظایفی در دوران نقاهت است.

بعد از جلسات فیزیوتراپی دست، متخصص به بیمار توصیه هایی درباره دور ماندن از یک سری از فعالیت های خاص (بسته به شدت جراحت دارد) می کند.

کنترل زخم

درمان طبیعی و خود به خودی زخم منجر به بروز بافت التیامی و بد شکلی می شود. جای زخم باعث ایجاد درد، از دست دادن حس و کاهش عملکردش می شود.

فیزیوتراپی دست نقشی حیاتی در کاهش دردی دارد که فرد به علت زخم تجربه می ‌کند و علاوه بر آن، فیزیوتراپیست های دست، زخم های بیمار را بررسی کرده و توصیه‌ هایی درباره نحوه مراقبت از زخم می کنند.

سایر تکنیک های فیزیوتراپی دست شامل طب سوزنی و هیدروتراپی می ‌شود که در آن ورزش هایی خاص در آب گرم برای ریلکس کردن مفاصل و عضلات صورت می‌ گیرد.

۱۰ ورزش فیزیوتراپی دست و انگشت در منزل

مشت کردن

ورزش های مخصوص دست و انگشت به قوی تر کردن دست و انگشت ها کمک می کند. دامنه حرکتی را افزایش داده و باعث از بین رفتن درد می شود.

دست را کامل باز کنید تا جایی که احساس کشیدگی کنید. نباید احساس درد به وجود بیاید. با این حرکت ساده کششی آغاز کنید:

• دست را به آرامی مشت کنید و انگشت شست خود را روی سایر انگشت ها بیاورید.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارید سپس مشت را باز کرده و انگشتان را کاملاً بکشید.
• با هر دو دست انجام دهید و حداقل چهار بار تکرار کنید.

کشش انگشت

از این کشش برای رهایی از درد و بهبود دامنه حرکتی دست ها استفاده کنید:

• کف دست را روی میز بگذارید.
• به آرامی انگشت ها را صاف کنید بدون اینکه نیرویی به مفاصل وارد شود.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه داشته و رها کنید.
• با هر دست حداقل چهار بار انجام دهید.

کشش پنجه

این حرکت کششی به بهبود دامنه حرکتی انگشتان کمک می کند.

• کف دست را روبروی خود قرار دهید.
• انگشتان را خم کرده و نوک انگشت ها را به انتهای هر انگشت برسانید جوری که شبیه چنگال شود.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه داشته و رها کنید.
• برای هر دست ۴ بار انجام دهید.

قوی کننده پنجه

این ورزش باعث می شود راحت تر بتوانید دستگیره ‌در را بگیرید و وسایل را بدون افتادن از دست نگه دارید.

• یک توپ نرم را در دست نگه داشته و تا جایی که می ‌توانید آن را فشار دهید.
• چند ثانیه نگه دارید و بعد رها کنید.
• برای هر دست ۱۰ تا ۱۵ بار تکرار کنید.
• این ورزش را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید اما بین هر جلسه ۴۸ ساعت به دست استراحت دهید. اگر مفصل شست آسیب ‌دیده، این ورزش را انجام ندهید.

قوی کننده پنجه

این ورزش به قوی کردن عضلات انگشتان و شست کمک می ‌کند. همچنین به فرد در بازکردن در با کلید، باز کردن بسته بندی غذا ها (مثل بسته چیپس) کمک می‌ کند .

• یک توپ فومی نرم را نیشگون بگیرید یعنی بین انگشت اشاره و شست قرار دهید.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارید.
• ۱۰ تا ۱۵ بار برای هر دو دست تکرار کنید.
• این ورزش را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید اما بین هر جلسه درمانی ۴۸ ساعت به خود استراحت دهید. اگر مفصل شست آسیب‌ دیده این ورزش را انجام ندهید.

بلند کردن انگشت

از این ورزش برای افزایش دامنه حرکتی و انعطاف انگشتان استفاده کنید.

• دست خود را باز کرده کف دست را روی میز یا سطح صاف دیگری بگذارید.
• به آرامی یک انگشت را بلند کرده و بعد دوباره پایین بگذارید.
• همچنین می توانید تمام انگشت ها را به یک باره بلند کرده سپس پایین بیاورید.
• ۸ تا ۱۲ بار برای هر دست تکرار کنید.

کشش انگشت شست

قوی کردن عضلات انگشت شست به فرد کمک می ‌کند وسایل سنگین را گرفته و بلند کند مثل قوطی ها یا بطری ها.

• کف دست خود را صاف روی میز بگذارید.یک نوار کشی دور دست و انتهای مفصل انگشتان بیندازید.
• به آرامی انگشت شست را از بقیه انگشت ها تا جایی که می توانید دور کنید.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه داشته و آزاد کنید.
• ۱۰ تا ۱۵ بار با هر دست تکرار کنید. این ورزش را ۲ تا ۳ بار در هفته انجام دهید اما بین هر جلسه ورزش ۴۸ ساعت به خود استراحت دهید.

فلکس انگشت شست

این ورزش باعث افزایش دامنه حرکتی شست می ‌شود.

• دست را مقابل خود صاف نگه دارید.
• انگشت شست را از بقیه انگشت ها دورتر کرده سپس آن را خم کنید و سر شست را به انتهای انگشت کوچک بزنید.
• ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارید. حداقل ۴ بار برای هر دست تکرار کنید.

لمس انگشت شست

این ورزش دامنه حرکتی شست را افزایش داده که فرد را در فعالیت هایی همچون برداشتن مسواک، کارد و چنگال و مداد کمک می کند.

• دست را صاف در مقابل خود قرار دهید.
• به آرامی نوک انگشت شست را به نوک تک تک انگشت ها بزنید و شکل o انگلیسی بسازید.
• هر حرکت را ۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارید و برای هر دست حداقل چهار بار انجام دهید.

حرکت کششی انگشت شست

از این دو حرکت کششی برای مفصل شست استفاده کنید:

• کف دست را مقابل خود قرار دهید. به آرامی انگشت شست را خم کرده و نوک آن را به انتهای انگشت اشاره برسانید.

۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه داشته بعد رها کنید و چهار بار انجام دهید.

• کف دست را مقابل خود قرار دهید. انگشت شست را به آرامی به طرف دیگر و نزدیک انگشت کوچک برسانید طوری که فقط مفصل پایینی شست حرکت داده شود.

۳۰ تا ۶۰ ثانیه نگه دارید. چهار بار تکرار کنید.

نکته ای درباره ورزش ها

اگر در دست و انگشتان احساس درد و سفتی وجود دارد سعی کنید قبل از شروع ورزش دست خود را گرم کنید.

این امر باعث می ‌شود حرکت دادن و کشش آسان تر شود. از یک پد گرمازا استفاده کرده یا این که انگشتان را در آب داغ برای ۵ تا ۱۰ دقیقه نگه دارید.

برای گرما دهی عمیق تر، قدری روغن به دست بمالید و دستکش لاستیکی بپوشید و سپس دست را در آب گرم برای چند دقیقه بگذارید.

خمیر بازی

بازی کردن با خمیر یا گل رس راهی عالی برای افزایش دامنه حرکتی دستان و انگشت ها و قوی کردن آنهاست.

این کار اصلاً مثل ورزش نیست. درست مثل بچه ها انجام دهید. خمیر را به شکل توپ در بیاورید.

با کف دست رول کنید و آن را به شکل ماری دراز در آورده یا اینکه با نوک انگشتان خمیر را نیشگون بگیرید.

نتیجه گیری

فیزیوتراپی دست در بازیابی عملکرد نرمال دست و سایر بخش‌ های مرتبط، حیاتی است. اخیراً فیزیوتراپی دست بعد از جراحی انجام شده و ثابت کرده که در بهبودی حاصل از آسیب موثر است.

با تمامی تکنیک های مطرح شده فیزیوتراپی دست، بیماران می ‌توانند روی این پروسه توانبخشی برای بهبود آسیب ها تکیه کنند.

شما می توانید برای دریافت مشاوره و نوبت حضوری جهت درمان و فیزیوتراپی دست در منزل و یا کلینیک و یا فیزیوتراپی انگشتان با کلینیک فیزیوتراپی دایان تماس بگیرید.

شماره تماس های کلینیک : ۰۲۱۲۲۷۶۴۵۵۵ - ۰۲۱۲۲۷۸۶۰۴۹ - ۰۹۱۲۸۳۴۰۵۳۶

کلینیک فیزیوتراپی در قیطریه