داستان شکنجه در یک مرکز بهزیستی؛ مسئولیت نظارت با کیست؟+حواشی/ سریال ادامهدار بدرفتاری با معتادان در کمپهای ترک اعتیاد
پارسینه: سریال بدرفتاری با معتادان در کمپهای ترک اعتیاد همچنان ادامه دارد به نحوی که این بار در کمپی واقع در قلات شیراز شاهد بروز چنین تخلفی هستیم.
تحریریه پارسینه - گروه اجتماعی: چندی پیش، کلیپی در فضای مجازی از یک مرکز ترک اعتیاد در شیراز منتشر شد که از شکنجه معتادان در یک استخر آب یخ و رفتار نامناسب مسئولان با معتادانی حکایت داشت که در این مرکز برای ترک اعتیاد حضور داشتند.
اگرچه بدرفتاری با معتادان، کتک زدن، توهین و فحاشی و شکنجه آنها در کمپهای ترک اعتیاد، بارها جنجالساز و حتی منجر به شکایت برخی از خانواده ها از این گونه رفتارها به مراجع قضایی شده است اما سریال بدرفتاری با معتادان در کمپهای ترک اعتیاد همچنان ادامه دارد به نحوی که این بار در کمپی واقع در قلات شیراز شاهد بروز چنین تخلفی هستیم.
این ویدئو که با انتشار در فضای مجازی باعث جریحه دار شدن احساسات عمومی مردم هم شده بود، نشان از برخورد تند و زننده مسئولان این کمپ با معتادانی داشت که برای رسیدن به سلامت جسمی و روحی خود به آنجا پناه برده بودند، اما قربانی شکنجه شدند.
محمدصادق کشفی نژاد، مدیرکل بهزیستی فارس با اشاره به اینکه فیلم مربوط به ۲۴ دی ماه بوده است، از تشکیل جلسه فوق العاده خبر داد و گفت: پس از کسب اطلاع از این موضوع، بلافاصله تیم رسیدگی با همکاری دادستان و نیروی انتظامی به مرکز اعزام شده و پس از انجام بررسی لازم کمپ یاد شده به طور کامل تخلیه شد و معتادان به مراکز دیگری اعزام شدند، در این میان افراد خاطی دستگیر و کمپ نیز پلمب شد.
ورود نهادهای انتظامی و دستگیری متهمان
اگرچه این حادثه و اخبار پیرامون آن دردناک بود، اما نهادهای انتظامی به سرعت وارد شدند و متهمان را دستگیر کردند. مصطفی بحرینی، دادستان عمومی و انقلاب مرکز فارس درباره این پرونده عنوان کرد: ۵ نفر از مسئولان کمپ بازداشت شدند و کمپ مورد نظر با دستور قضایی پلمب شده و هرگونه اظهار نظر نهایی منوط به اعلام نظر پزشکی قانونی در خصوص علت فوت فرد یاد شده است.
بهدنبال انتشار این کلیپ که نشان میدهد مسئولان کمپ ترک اعتیاد در «قلات» معتادان در حال ترک را در استخر یخ زده میاندازند، اداره کل بهزیستی فارس نیز اعلام کرده بهصورت جدی پیگیر موضوع است.
بهزیستی با بیان اینکه این اعمال نادرست و رفتار غیر انسانی برخلاف دستورالعملهای اداره و مدیریت مراکز اقامتی صورت گرفته، دستور تخلیه و پلمب مرکز و بازداشت متهمان با دستور مقام قضایی، انتقال فوری بیماران مرکز متخلف به سایر مراکز اقامتی میان مدت، برگزاری جلسه اضطراری با حضور معاون دادستان و مسئولان کمپهای خصوصی برای ارائه تذکرات لازم مبنی بر لزوم رعایت جدی کلیه پروتکلهای درمانی در مراکز اقامتی و پیشگیری از بروز حوادث مشابه، برگزاری اضطراری کمیسیون نظارت ماده ۲۶ در راستای بررسی ومجازات مورد اخیر و پیشگیری از بروز موارد مشابه در آینده، تنظیم شکواییه حقوقی از سوی اداره کل بهزیستی استان فارس در خصوص رفتار نامناسب و غیرقانونی کمپ متخلف، پیگیری جدی برای برخورد قضایی با مسببان و اقدام کنندگان خاطی را صادر کرد.
چند مرکز ترک اعتیاد کشور بدون مجوز فعالیت میکنند؟
براساس اعلام سازمان بهزیستی کشور در حال حاضر یک هزار و ۸۲ مرکز اقامتی و کمپ ترک اعتیاد فعال در سطح کشور دارای مجوز از سازمان بهزیستی هستند، اما با این وجود مراکزی هم هستند که به صورت غیرمجاز در این زمینه فعالیت میکنند و آمار دقیقی از تعداد آنها در دست نیست.
فرید براتی سده، مدیرکل توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور درباره این خبر گفت: ۹ روز پیش از این اتفاق همکاران ما از این مرکز بازدید داشتهاند و گزارش آن موجود است که مواردی بوده که به آنها تذکر دادهاند، اما موردی که اتفاق افتاده، جزو تخلفات تکراری نبوده و موضوعی نبوده است که بگوییم همیشه در مرکز اتفاق میافتد.
براتی سده با بیان اینکه دستورالعمل بهزیستی برای کمپها، هیچ کدام از این رفتارها را تائید نمیکند و انداختن افراد در استخر در فصل سرد ممنوع است، افزود: ممکن است مرکزی دارای استخر باشد و افراد بخواهند در فصل تابستان آب تنی کنند، اما اینکه مددجویان را در آب سرد بیاندازند و سپس آنها را کتک بزنند رفتارهای خلاف است و با آن برخورد میشود. استخر به عنوان یکی از امکانات ورزشی در مراکز اقامتی تدارک دیده شده و در تابستانها با هدف تفریح و ورزش مورد استفاده قرار میگیرد و هیچ کاربرد دیگری برای آن در دستورالعمل منظور نشده است.
چه کسی ناظر است؟
به گفته مسئلان بهزیستی، نظارت سازمان بهزیستی بر روی مراکز ترک اعتیاد به صورت دورهای صورت میگیرد. براساس شاخصها، چک لیستها و بر مبنای دستورالعملهای موجود این نظارت صورت میگیرد. همکاران ما از مراکز بازدید و بر اساس آن چک لیست وضعیت مراکز را بررسی میکنند، با مددجویان صحبت و پرونده آنها، تعداد برنامهها و ویزیتها را نیز به طور رندم بررسی میکنند. همچنین شرایط تغذیه، کیفیت و نوع خدمات مددجویان مورد بررسی قرار میگیرد و در این زمینه نیز با مددجویان صحبت میشود.
بر این اساس، در هر مرکزی نیز دفتری تحت عنوان دفتر بازرسی وجود دارد و پس از بازرسی نقاط قوت و ضعف در آن درج میشود، سپس کلیه افرادی که برای نظارت و بازرسی به کمپ مراجعه کردهاند و همچنین مسئول مرکز باید آن دفتر را امضا کنند. در صورتی که طی بازدید و بررسی، همکاران ما با مشکل و ایرادی مواجه شوند، مهلتی برای رفع آن ایراد برای مرکز در نظر گرفته میشود و پس از پایان مهلت مجدداً همکاران ما از مرکز بازدید خواهند داشت؛ در صورت بر طرف نشدن ایراد، به مرکز اخطار کتبی داده میشود و در صورتی که مرکز بیش از دو بار اخطار دریافت کند، در اخطار سوم پرونده به کمیسیون ماده ۲۶ استان ارجاع میشود.
کمیسیون مذکور میتواند تا سه ماه موضوع تعطیل شدن مرکز را صادر کند. در صورتی که بعد از سه ماه مرکز برای رفع مشکل اقدام نکند پرونده مرکز به کمیسیون عالی صدور پروانهها ارسال و طی بررسی، در صورتی که کمیسیون این طور نتیجهگیری کند که مرکز باید تعطیل شود، مرکز تعطیل خواهد شد.
البته به گفته مدیرکل توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور، استثنائاتی وجود دارد که در صورت بروز این موارد مرکز متخلف به صورت مستقیم تعطیل میشود و این استثنائات شامل فوت یکی از مددجویان (فوتی که نشان از کمکاری یا اهمال مرکز صورت گرفته) و بدرفتاری با مددجویان است.
از سوی دیگر، نظارت بر این مراکز، توسط سازمان بهزیستی و یا کمیته نظارت استانی (متشکل از سازمان بهزیستی، شورای هماهنگی مبارزه با مواد مخدر استان، وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشکی استان و مسئولین قضائی استان و شهرستان) است.
نظارتها در برخی موارد به صورت رندم و سرزده صورت میگیرد. البته اگر بازدید با اعلام قبلی نیز صورت گیرد باز هم به نکاتی مانند نظر بیماران و بررسی پرونده توجه میکنیم. بازدیدها به صورت دورهای صورت میگیرد؛ چه بسا از یک مرکز ۵ الی ۶ بار بازدید شود و چه بسا از مرکز دیگری ۲ بار در سال بازدید شود. مراکز در اکثر مواقع رتبهبندی شدهاند و اغلب مراکز رتبه یک دارای مشکلات کمتری هستند. بنا بر اعلام براتی سده در سال ۱۳۹۸، ۷۰۰۰ مورد بازدید و نظارت از مراکز صورت گرفته است، همچنین حدود ۱۵۶ مرکز ترک اعتیاد سازمان بهزیستی نیز در دوره کرونا تعطیلی شدهاند که بخشی از این تعطیلی به دلیل تخلفات کرونایی و بخشی به دلیل شرایط اقتصادی بود.
با این حجم نظارتی که مسئولان بهزیستی از آن میگویند، عجیب است که چگونه هربار چنین حوادثی در این مراکز رخ میدهد؟ موضوع صرفا هم محدود به کمپهای ترک اعتیاد نیست. خبر حبس چند کودک در انباری یکی از مراکز بهزیستی و یا خودکشی یک دختر ۱۵ ساله در مرکزی دیگر، اخباری است که در همین ماههای گذشته رخ داده است.
منبع:
پارسینه
ارسال نظر