۷ راهکار موثر که کودکانی منظم تربیت کنیم

کودکان با مهارت‌های اجتماعی به دنیا نمی‌آیند، بنابراین باید در کودکی رفتار‌های مناسب را بیاموزند. در این نوشتار بهترین روش‌ها را برای تربیت یک کودک نوپا خواهیم دید.

وقتی قابلیت پیش‌بینی و روال همیشگی وجود داشته باشد، کودکان احساس امنیت و آرامش بسیار بیشتر و رفتار درست‌تری خواهند داشت، زیرا می‌دانند که چه انتظاری باید داشته باشند. سعی کنید هر روز به برنامه یکسان خود ادامه دهید. این بدان معناست که زمان خواب، وعده‌های غذایی و همچنین زمان‌هایی که کودک آزاد است فقط بدود و لذت ببرد، مشخص و منظم باشد. اگر هم مجبور شدید تغییری ایجاد کنید، به کودک‌تان از قبل اطلاع دهید. در مورد نظم و انضباط نیز ثبات مهم است. وقتی اولین باری که کودک‌تان خواسته نامناسبی داشت، به او نه گفتید، باید بار دوم، سوم و چهارم هم «نه» بگویید! و البته در مقابل واکنش او خونسرد باشید.

تا زمانی که کودک شما به مرحله نوپایی برسد، شما وقت کافی را با او سپری کرده‌اید تا بدانید چه عواملی باعث واکنش او می‌شود. متداول‌ترین آن‌ها گرسنگی، خواب آلودگی و تغییر مکان است. با کمی برنامه‌ریزی قبلی از این سناریو‌های احتمالی خودداری کنید. شما باید پیش‌بینی کنید، این بدان معناست که در هنگام نیاز کودک به خواب نباید به خرید بروید. اگر بیرون هستید، در صورت حمله ناگهانی گرسنگی، همیشه غذا در دسترس داشته باشید. از قبل برنامه‌ریزی کنید تا دیگر عجله نکنید. با درگیر کردن فرزندتان در این روند، کارتان آسان‌تر می‌شود. این کار می‌تواند به سادگی تنظیم تایمر باشد، مثلا اینکه وقتی زنگ می‌خورد، زمان حمام یا لباس پوشیدن است. بکوشید با صدای بلند فکر کنید و پسر یا دخترتان را در مورد موارد بعدی در برنامه به روز کنید. کودکان نوپا می‌توانند خیلی بیشتر از آنچه که می‌توانند بیان کنند درک کنند.

کودکان نوپا در درک برخی از مواردی که ما عادی می‌دانیم مانند نحوه پیروی از دستورالعمل‌ها و رفتار مناسب مشکل دارند. دیدن سناریو از نقطه‌نظرِ یک کودک نوپا می‌تواند به جلوگیری از بروز خشم کمک کند. مثلا بگویید می‌دانم دوست نداری روی صندلی ماشین بنشینی، اما این کاری است که باید انجام دهیم. به این ترتیب به او کُد نمی‌دهید، بلکه احساساتش را تأیید می‌کنید. شما باید حد و مرز را تعیین کنید، اما این کار را به روشی انجام دهید که به کودک احترام گذاشته شود، و از آن به عنوان فرصتی برای کمک به آن‌ها برای یادگیری کنار آمدن با زندگی و رعایت قوانین استفاده کنید.

دامنه کوتاه مدت توجهِ کودک نوپای‌تان را به نفع خودتان استفاده کنید. هنگامی که کودک شما برای چندمین بار توپ را به سمت نامناسبی پرتاب می‌کند، بعد از اینکه دستور توقف این کار منصرفش نکرد خیلی ساده او را مشغول کار دیگری کنید. اگر آن‌ها کاری را که نباید، انجام بدهند، هدف این نیست که تنبیه‌شان کنید بلکه فعالیت دیگری را ادامه دهید و حواس‌شان را به سادگی پرت کنید.

زمانی که کودک‌تان کار اشتباهی می‌کند و حرف‌تان را گوش نمی‌دهد ممکن است به آسانی عصبانی شوید. روانشناسان می‌گویند در اینگونه مواقع برای خودتان کمی وقت بگذارید تا آرام شوید. در غیر این صورت، خشم‌تان را تخلیه و در نهایت احساس گناه می‌کنید؛ و این به درد فرزندتان نمی‌خورد. گاهی اوقات بهترین تاکتیک این است که کاملاً رفتار را نادیده بگیرید. وقتی کودک متوجه شود که جیغ زدنش شما را تسلیم نمی‌کند، سرانجام خسته می‌شود.

قوانین خاصی در مورد کودک نوپا غیرقابل بحث است. اما بسیاری از مسائل ارزش سردرد حاصل از یک بحث را ندارند. شما باید تصمیم بگیرید که آیا فلان موضوع ارزش جنگیدن دارد، و در بسیاری از موارد واقعا به کرسی نشاندن حرف‌تان آنقدر‌ها هم مهم نیست. مثلا اینکه فرزندتان با لباس ابرقهرمان مورد علاقه‌اش به فروشگاه بیاید، واقعا اشکالی ندارد. هنگامی که او به خواسته‌اش رسید، می‌توانید به تدریج او را به سمت دیگری سوق دهید: مثلا پوشیدن لباس مناسب‌تر یا انتخاب کتاب دیگری برای خواندن.

کودک نوپای‌تان باید پیامد‌های طبیعی رفتارش را یاد بگیرد. مثلا اگر با جیغ و فریاد اصرار دارد که لباس نامناسبی را برای خواب انتخاب کند، پس برنامه مطالعه قبل از خواب نیز حذف می‌شود. مطمئنا دفعه بعد، انتخاب مناسب‌تری خواهد داشت.