صدای معلولان را بشنویم/ معلولیت در سایه محدودیت نمایانتر است
پارسینه: در سال ۱۹۹۲ سرانجام صدای معلولان به گوش جهانیان رسید و روز ۳ دسامبر به نام معلولان نامگذاری شد؛ بدون شک هدف از نامگذاری این روز توجه بیشتر به این افراد بوده است.
در سال ۱۹۹۲ سرانجام صدای معلولان به گوش جهانیان رسید و روز ۳ دسامبر به نام معلولان نامگذاری شد، این روز هر ساله با شعارهایى عجین میشود یکی از این شعارها که جای سخن بسیار دارد شعار معلولیت؛ محدودیت نیست! که بر سر زبانهاست اما باید ببینیم این شعار چه میزان در زندگی این افراد به واقعیت نزدیک شده است، در دنیا بیش از ۶۰۰ میلیون نفر یعنی چیزی حدود ۱۰ درصد جمعیت جهان افراد معلول هستند، طبق آمار بدست آمده از هر ۱۰ کودک بدنیا آمده یک کودک دارای معلولیت مادرزادی هستند و یا بعد از تولد بدلیل مشکلات رایج معلول میشوند . به دلیل تعداد بالای معلولان در دنیا داشتن رفاه در جامعه از حقوق ابتدایی آنها است؛ بدون شک هدف از نامگذاری روز جهانی معلولان توجه بیشتر به این افراد بوده است.
بیش از ۶۰۰ میلیون نفر به دلیل نقص در سیستم روحی و مغزی، جسمی و حسی از معلولیت در دنیا رنج میبرند. هر کجا که باشند و در هر نقطهای از دنیا که به سر ببرند به دلیل موانع ظاهری و یا اجتماعی با محدودیتهایی در زندگی خود مواجه هستند، بر اساس آمارهای داخلی یک میلیون و ۴۶۷ هزار و ۸۰۵ نفر معلول تحت پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند که ۱۹۴ هزار و ۴۶۹ نفر جمعیت سالمند هستند.
اسلام به معلولان بسیار سفارش کرده است
در دین اسلام از زبان معصومان بسیار به درک شرایط معلولان سفارش شده است، رسول خدا«ص» بارها در مورد وضعیت معلولان فرمودند: کسى کـه شخصى نابینا را را چهل گام در زمین هموار راه ببرد هرگز نمى توان به اندازه یک سوزن از کار او را به طلاهاى جهان ارزیابى کرد. و اگر نابینایى را از خطر افتادن در چاهى نجات دهد، روز قیامت پاداش این عمل بالاتر از صد هزار بار انفاق جهان است و این حسنات بر همه گناهان او برترى دارد و آن را محو و نابود مىکند و او را به فردوس اعلى مىبرد.
آیا معلولیت، محدودیت است؟
واقعا در مورد جامعه معلولین چه تصوری و تعریفی دارید؟ صندلی چرخدار، مناسب سازی پلهها ، عصای سپید، نابینایی، ناشنوا، واکر، اشتغال و غیره کلماتی هستند که خواه و ناخواه افکار عمومی را سمت افراد معلول و نقص عضو میبرند که از کمبودهای جسمی و حرکتی در رنج هستند، به بیانی افرد کمتوان یا فرد معلول به کسی گفته میشود که بر اثر ضایعه جسمی، ذهنی، روانی یا توام، اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارآمدی عمومی وی ایجاد گردد، بهطوری که موجب کاهش استقلال فرد در زمینههای اجتماعی و اقتصادی شود. این گروه، شامل حسی نظیر ناشنوا و نابینایی و همچنین معلول جسمی و معلول ذهنی هستند، اما تعدادی از این افراد هستند در بستر شرایط دیده شدن تواناییهایشان در سطح ملی و بین المللی شناخته شده است؛ افرادی همچون ماه پری شمس طبس، سجاد سالاروند، امیر رضایی ، بهاره هنرپرور، سیامند رحمان ، سمیه و علی اصغر کاویانی، شاهین ایزدیار، وحید رجبلو که با توانایی خود خط بطلانی بر روی ناتوانی و نتوانستن کشیدند و در تاریخ ماندگار شدند.
محمدعلی محسنی بندپی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در مورد شرایط معلولان در چند سال اخیر به خانه ملت میگوید:طی یک دهه اخیر به همت سازمان بهزیستی و مجلس شورای اسلامی و سازمانهای مردم نهاد وابسته از دفاع حقوق معلولان قوانین مناسبی در جهت حمایت از معلولان تصویب شده تا بتوانند این عزیزان امتیازات بیشتری آنطور که در شان آنها است برخوردار باشند.
نماینده مردم چالوس، نوشهر و کلاردشت در مجلس شورای اسلامی ادامه میدهد: بیمه، اشتغال، معیشت در شرایط کرونایی و ساختار شهری مناسب از حقوق ابتدای معلولان در هر جامعه است که امروزه تا حدودی این شرایط برای حضور این عزیزان در جامعه محیا شده است اما تا رسیدن به جایگاه اصلی بسیار فاصله داریم.
وی در ادامه تاکید میکند: معلولان در ورود به ساختمانهای اداری و مسکونی دچار مشکل هستند، یکی از اقدامات بهزیستی و توانبخشی که زیر گروه کمیسیون بهداشت و درمان مجلس است ایجاد و بهینه سازی ساختارهای شهری متناسب با شرایط افراد دارای معلولیت است تا بتوانند به راحتی در شهر حضور پیدا کرده و نیازهای ابتدای خود را تامین کنند. در حال حاضر مبلمان سازی شهری ما برای فعالیت اجتماعی معلولان کافی نیست.
نمیتوانیم معلولان را به دلیل نواقصی که دارند افراد ناتوانی جلوه دهیم گاهی توانمندی این افراد بیشتر از افراد سالم است اما باید در نظر داشته باشیم توانمندسازی روشی موثر در افزایش کیفیت زندگی افراد معلول است و باعث افزایش استقلال و کاهش وابستگی آنها میشود
نماینده مردم در مجلس یازدهم یادآوری میکند: نمیتوانیم معلولان را به دلیل نواقصی که دارند افراد ناتوانی جلوه دهیم گاهی توانمندی این افراد بیشتر از افراد سالم است اما باید در نظر داشته باشیم توانمندسازی روشی موثر در افزایش کیفیت زندگی افراد معلول است و باعث افزایش استقلال و کاهش وابستگی آنها میشود. در توانمندسازی افراد معلول باید ظرفیتهای خود و محیط آشنا شوند و با حمایتهای هدفمند و ساختاری اعتماد به نفس در وجود آنها زنده نگهداریم.
ضرورت ورود معلولان به توسعه پایدار
محسنی بندپی در ادامه میگوید: افراد معلول با توجه به شاخصهای درمانی و پزشکی به چند گروه تقسیم میشوند، حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد جامعه از انواع معلولیتها برخوردارند و متاسفانه تعدادی از این افراد از معلولیت شدید رنج میبرند این افراد نیازمند مراقبتها وهزینههای بیشتر هستند از توانبخشی و درمان پزشکی تا اشتغال و تحصیل و حتی ورود به بطن جامعه این گروه از معلولان بیشتر در سختی و مشقت به سر میبرند، با تمام این اوصاف نمیتوانیم معلولیت را محدودیت قلمداد کنیم.
وی در ادامه اشتغال را از حقوق ابتدایی معلولان دانست وبه خبرنگار خانه ملت میگوید: افراد دارای معلولیت غالباً از طیف گسترده حقوق مدنی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی بهره نمیبرند و برای سالها حقوق این افراد نادیده گرفته شده؛ افراد دارای معلولیت بزرگترین اقلیت جهان را تشکیل میدهند. آنان به گونهای نامتناسب فقیر هستند و احتمال بیکار بودنشان بسیار است و میزان مرگ و میر بالاتری در مقایسه با عموم مردم دارند. لازم است تا در سراسر جهان افراد دارای معلولیت بتوانند در چرخه توسعه شرکت کرده و نقش موثری در توسعه پایدار داشته باشند؛ این حق طبیعی آنان است.
قانون را در مورد معلولان دور نزنیم
عضو کمیسیون درمان و بهداشت مجلس ادامه میدهد: اشتغال یکی از موضوعات و مشکلاتی اصلی کشور است که معلولان هم از آن رنج میبرند با این حال طبق ماده ۱۵ قانون حمایت از افراد دارای معلولیت سازمانها و نهادها مکلف هستند که ۳ درصد از مجوزهای استخدامی اعم از دولتی و غیردولتی را به معلولان اختصاص دهند؛ منتها قانون، دستگاههای اجرایی را موظف به اجرایی این کار نکرده است.
محسنی بندپی با انتقاد از دور زدن قانون سازمانها و نهادها یادآوری میکند: در قانون حمایت از معلولان که در سال گذشته به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید دستگاههای اجرایی مکلف به استخدام ۳ درصد از معلولان شدند اما سوال اینجاست این قانون قابلیت اجرایی شدن را دارد؟ اگر دستگاهها اجرایی این قانون را بنا به هر دلایلی اجرایی نکرد نظارتی بر این سرپیچی از قانون است؟ متاسفانه راههای دور زدن قانون بسیار است. تلاش میکنیم این ۳ درصد استخدامی را به سازمان بهزیستی کشور اختصاص بدهیم تا معلولانی که توانایی کار کردن را دارند توسط سازمان بهزیستی استخدام شوند، به فرض مثال اگر قرار است ۱۰۰ نفر در ردیف استخدام دولت باشند ۳ درصد این افراد معادل ۳ نفر است توسط سازمان بهزیستی استخدام شوند.
نماینده مردم چالوس، نوشهر و کلاردشت ادامه میدهد: در صورت استخدام معلولان حقوق و مزایایی که دریافت میکنند همانند افراد سالم جامعه است و تبعیضی بین شاغلین نخواهد بود و براساس رتبههای اداری حقوق دریافت خواهند کرد.
ردیف بودجهای مناسب برای معلولان
محسنی بندپی تصریح میکند: سازمان بهزیستی کشور تمهیداتی قائل شده تا معلولان از یارانه برخودار شوند اما حقیقت ماجرا اینجاست که تورم هر لحظه در حال افزایش است و بنگاههای خرد اقتصادی نفسهای آخر را میکشند قبل از شیوع کرونا شرایط تا حدودی بهتر بود اما امروزه این عزیزان در شرایط سخت معیشتی قرار دارند امیدوارم بتوانیم در بودجه سال ۱۴۰۰ ردیف بودجه بهتری برای معلولان در نظر بگیریم تا در شرایط نابسامان اقتصادی مرهمی بر رنجهای آنها باشد.
طرح تامین مسکن معلولان ادامه داشته باشد
وی با اشاره طرح مسکن معلولان میگوید: در حوزه مسکن کمکهای بسیاری در سالهای اخیر صورت گرفت امیدوارم طرح ارائه مسکن به خانوادههای دارای معلول ادامه داشته باشد، وامهای بلاعوض در اختیار بسیاری از خانوادههای دارای معلول قرار بگیرد، قرار دادی با سازمان ثارالله در جهت کمک به معلولان بسته شد، سازمان بهزیستی با مدیریت آقای قبادی دانا در جهت بهبود شرایط معلولان بسیار تلاش کرده امیدوارم در روزهای آینده شاهد تلاشهای بیشتری باشیم علی الخصوص در مناطق محروم کشور که محرومیتها این عزیزان را بیشتر آزرده خاطر میکند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی خاطر نشان میکند: آنچه در ارتباطات اجتماعی با افراد دارای معلولیت باید در نظر گرفت، دیدگاه و نحوه برخورد جامعه با این افراد است که باید بر مبنای حق ذاتی و احترام باشد و از ترحم به آنها دوری کرد.
کلام پایانی؛ معلولین علیرغم توانایی محدودترشان؛ در بهرمندی از امکانات و زندگی مطلوب تفاوتی با دیگر اقشار جامعه ندارند؛ اینکه شعار میدهیم معلولیت محدودیت نیست میتواند در حد تیترهای جنجالی جذاب باشد واقعیت ماجرا اینجاست معلولان در جامعه من از بسیاری از امکانات محروم هستند تا جایی که این معلولیت آنها از جامعه طرد میکند، آنها حتی برای رفتن به اماکن ضروری مثل مدرسه، دانشگاه، بانک و....دچار مشکلاتی هستند چرا که ساختارهای شهری کمترین امکانات ما متناسب با حضور این عزیزان در جامعه طراحی نشده است و همین جاست که باید بگوئیم معلولیت با کمبود امکانات محدودیت است./
ارسال نظر