ورم پا ناشی از ناراحتی­های قلبی، آسیب، واریس و بارداری

اغلب بیشترین دلایل احتمالی ورم پا مربوط به سن هستند؛ مردان بالاتر از ۵۰ سال به احتمال زیاد به دلیل ناکارامدی مزمن وریدی و ناتوانی قلب برای پمپاژ خون کافی به بافت‌های پا، دچار ورم پا می‌شوند. زنان زیر ۴۰ سال نیز اغلب به دلایل مربوط به بارداری یا چرخه هورمونی ماهانه، پاهای متورم دارند.

دلایل ورم پا

بیماری‌های قلبی

آماس و ورم پا، مشخصه نارسایی احتقانی قلبی است. آماس، تجمع غیر طبیعی مایعات در بافت‌های بدن می‌باشد. در وضعیت نارسایی احتقانی قلبی، قلب ضعیف شده و خون کمتری پمپاژ می‌کند؛ در نتیجه مایعات ساخته می‌شوند. به دلیل تاثیر جاذبه زمین، ورم در پاها مشخص‌تر است؛ اما اگر ساخت مایعات با سرعت بیشتری ادامه پیدا کند، ممکن است در شش‌ها نیز جمع شود. اگر نارسایی قلبی، سمت راست قلب را تحت تاثیر قرار دهد، ورم در شکم نیز ایجاد می‌شود. درمان علت اصلی تورم (بیماری قلبی)، ورم را از بین می‌برد. ممکن است پزشکان نارسایی احتقانی قلبی را با استفاده از داروهای گشاد کننده رگ و دیورتیک درمان کنند. (برگرفته از سایت متخصص قلب https://drgalb.ir/ )

تروما

ورم تروماتیک پا، پس از آسیب دیدگی ایجاد می‌شود. هنگامی که صدمه رخ می‌دهد، ممکن است خون رگ‌های خونی را ترک کرده و یک هماتوم تشکیل دهد. معمولاً هماتوم، غلظت مایع دارد که با آغاز سفت شدن و غليظ شدن خون ، جامدتر می‌شود. اگر یک مفصل به صورت ناگهانی آسیب ببیند، ممکن است دررفتگی مفصل اتفاق بیفتد که این امر منجر به کبودی در پوست روی مفصل و همچنین درد شدید و بدشکلی قابل مشاهده می‌شود.

بیماری‌های کلیوی

کلیه وظیفه دفع مواد زائد از بدن را بر عهده دارد. به همین ترتیب، بیماری‌های کلیوی توانایی بدن برای دفع مایعات اضافه را تحت تاثیر قرار می‌دهند. بیماری‌های کلیوی پیشرفته می‌توانند منجر به تجمع برخی مواد شیمیایی موجود در جریان خون، ازجمله آلبومین شوند. پروتئین‌های پلاسما - مانند آلبومین - عناصر مهمی در تنظیم حجم مایعات در جریان خون هستند. سندروم نفروتیک، شامل سطح پایین آلبومین خون، لیپید خون بالا، تورم شدید، افزایش وزن، خستگی و ادرار فومی است. افزایش سطح پروتئین آلبومین می‌تواند باعث آغاز سندروم نفروتیک شود. در صورت نشت مایعات اضافه به فضای درون بافت‌ها، تورم ایجاد می‌گردد. شایع‌ترین محل تورم در اثر بیماری‌های کلیوی، چشم و پاها است.

بیماری کبدی

داشتن یک کبد سالم به باقی ماندن آلبومین در سطح طبیعی و تنظیم حجم و غلظت خون کمک می‌کند. با این حال یک کبد بیمار، قادر به تولید میزان متعادل مواد شیمیایی برای حفظ تعادل بدن نیست. این عدم تناسب می‌تواند منجر به ایجاد مایعات اضافه شود. یکی دیگر از عوامل مهم تورم، پرفشاری ورید باب یا نشانگان افزایش فشار ورید باب است که اغلب ناشی از بیماریهای کبدی می‌باشد و باعث ورم پاها و شکم می‌شود. مصرف زیاد الکل و داشتن اضافه وزن، خطر ابتلا به بیماری‌های کبدی که با تورم همراه است را افزایش می‌دهد.

نارسایی مزمن وریدی

به طور معمول رگ‌های دست و پا برخلاف نیروی جاذبه، خون را از بافت‌ها به سمت قلب حرکت می‌دهند؛ فرآیندی که توسط دریچه‌های وریدی امکان پذیر است و از حرکت خون به عقب جلوگیری می‌نماید. در صورت آسیب دیدگی دریچه وریدی، خون در جهت نادرست جریان پیدا می‌کند (به درستی از پاها به قلب باز نمی‌گردد) این امر می‌تواند باعث تورم، درد، افزایش بروز عفونت و تغییرات پوستی شود. نارسایی وریدی مزمن اغلب نتیجه لخته شدن خون در رگ‌های عمیق پا است؛ وضعیتی که «ترومبوز ورید عمقی» نامیده می‌شود.

ترومبوز ورید عمقی ( DVT )

سیستم وریدی به دو دسته رگ‌های سطحی نزدیک به پوست و رگ‌های عمیق که در عمق پا قرار دارند، تقسیم می‌شود. ایجاد ترومبوز (لخته خون) در رگ‌های عمقی خطرناک است؛ زیرا این رگ‌ها بزرگتر هستند و نقش مهمی در تخلیه خون از پا دارند. DVT می‌تواند منجر به پولموناری امبولیسم شود. پولموناری امبولیسم زمانی ایجاد می‌شود که لخته خون از رگ به سوی ریه‌ها حرکت می‌کند و موجب انسداد یک رگ خونی می‌شود. عوامل خاصی وجود دارند که خطر DVT را افزایش می‌دهند؛ مانند عمل‌های جراحی، نارسایی قلبی، بارداری، سیگار کشیدن، داشتن اضافه وزن زیاد، التهاب دیواره عروقی و بافت های بدخیم. علائم DVT شامل درد، تورم، حساسیت و ناراحتی در پای آسیب دیده است.

بارداری

طبیعی است که زنان باردار تورم در پاهای خود را تجربه کنند. وقتی رحم بزرگ می‌شود و جنین رشد می‌کند، فشار بیشتری به رگ‌ها در قسمت تحتانی بدن وارد می‌شود. تورم در درجه اول در پاها ایجاد می‌شود و در سه ماهه سوم بارداری و در زنانی که جنین‌های دوقلو دارند، برجسته تر است. در دوران بارداری، بدن هورمون‌هایی را آزاد می‌کند که به تثبیت جنین و حفظ سلامت حاملگی کمک می‌کنند. با این حال این هورمون‌ها می‌توانند منجر به تجمع سدیم و آب شوند که باعث ایجاد آماس و ورم می‌شود. تورم شدید می‌تواند نشان دهنده پره اکلامپسی باشد که می‌تواند علائم دیگری از جمله فشار خون بالا ، وجود پروتئین بالا در ادرار (وضعیتی به نام پروتئینوری) و تورم دست‌ها و پاها را ایجاد نماید.

( برگرفته از سایت متخصص زنان https://drsolmazmohamadi.com )

لنفودما

سیستم لنفاوی بخش مهمی از سیستم ایمنی بدن است، که به تخلیه مواد زائد از شبکه لنفاوی در بافت‌های مختلف بدن کمک می‌کند. لنفودما ممکن است به دلیل سرطان یا درمان سرطان که یک دست یا پا را تحت تاثیر قرار دهد، ایجاد شود. به این ترتیب بیماران سرطانی اغلب نوع خاصی از ماساژ را دریافت می‌کنند که باعث جریان مایعات لنفاوی در شبکه لنفاوی می‌شود. با این حال هنگامی که فرد مبتلا به لنفودما است، این بیماری تخلیه طبیعی لنف را مختل می‌کند که باعث ایجاد مایعات و به دنبال آن تورم و آماس می‌شود.

عدم فعالیت طولانی مدت

ایستادن یا نشستن در یک وضعیت ثابت برای چند ساعت باعث تورم موقت در پاها و مچ پا خواهد شد. تورم پاها برای بسیاری از کسانی که به طور مداوم به مسافرت‌های طولانی می‌روند یا افرادی که در مشاغلی کار می‌کنند که برای مدت زمان طولانی مجبور به نشستن و عدم تحرک هستند، یک تجربه معمولی است. استراحت منظم، تغییر مداوم موقعیت وضعی، انجام تمرینات کششی یا ماساژ سریع پاها می‌تواند به کاهش تجمع مایعات در بافت کمک کند.

سایر دلایل تورم پا

عوامل دیگری نیز وجود دارند که می‌توانند باعث ورم پا شوند:

• داروهای خاص مانند استروئیدها، قرص‌های ضدبارداری، هورمون درمانی در زنان یائسه و مسدود کننده‌های کانال کلسیم می‌توانند باعث احتباس مایعات و تورم شوند .
• نقرس باعث افزایش سطح اسید اوریک در خون می‌شود. اسید اوریک شروع به تجمع در مفاصل می‌کند و باعث تورم و التهاب می‌گردد.
• چاقی نیز مانند بارداری باعث افزایش فشار در اندام‌های تحتانی و در نتیجه ورم پا و مچ پا می‌شود.