داستان دلبستگی ترامپ و هوادارانش به کوروش کبیر

به گزارش «پارسینه»، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، و زیردستانش علاقه شدیدی به پادشاهان خاورمیانه دارند. او در سه سال ریاست جمهوری خود تقریبا میزبان تمام رهبران غیرمنتخب خاورمیانه بوده یا به آن‌ها ابراز علاقه کرده است که این امر نشان دهنده همراهی او با دستورکاری ضدایرانی است که خود تا اندازه‌ای ناشی از نگرانی‌های شیوخ و شاهزاده‌های کشور‌های حاشیه خلیج فارس است. با این وجود به باور «ایشان تَهرور»، تحلیل گر واشنگتن پست، یک شبح مقدس از گذشته‌ها، بالاتر از تمام این پادشاهان قرار دارد.

سه شنبه گذشته مایک پومئو، وزیر خارجه آمریکا، در توییتر خود نوشت: «در سال ۵۳۹ پیش از میلاد در چنین روزی، کوروش کبیر وارد بابل شد و یهودیان را از اسارت آزاد کرد. احترام او به حقوق بشر و آزادی ادیان الهام بخش پدران بنیانگذار آمریکا بود. ایالات متحده در کنار مردم ایران است است که از سوی رژیم برای بزرگداشت میراث او منع می‌شوند.»

اشاره پومپئو به رویدادی تاریخی است که بنابر متون مقدس یهودیان طی آن کوروش کبیر پس از شکست دادن «نِبوکَدنِصَّر دوم» (بخت النصر دوم) به یهودیان اجازه داد تا به سرزمین خود بازگردند. از این رو کوروش نزد ایرانیان و غیرایرانیان به عنوان یک پادشاه قدرتمند که به همزیستی و مدارای میان انسان‌ها باور داشته، مورد احترام است. با این وجود به نظر می‌رسد اهمیت این شخص برای مقامات دولت ترامپ کمی بیشتر از این‌ها است.

هم پومپئو و هم «برایان هوک»، نماینده ویژه وزارت خارجه در امور ایران، بار‌ها از کوروش برای حمله به حاکمان ایران استفاده کرده اند. هوک در ماه سپتامبر حاکمان ایران را متهم کرد که رفتارشان هیچ شباهتی به کوروش کبیر ندارد. سال گذشته هم سخنگوی وزارت خارجه آمریکا گفت: «رژیم ایران باید از رهبران [گذشته اش]اندکی بیاموزد» و تعقیب اقلیت‌های مذهبی را متوقف کند.

باز هم باید توجه داشت که استفاده مقامات آمریکایی از کوروش تنها برای حمله به مقامات ایران نیست. برخی از مسیحیان انجیلی (تبلیغی) راستگرای هوادار رئیس جمهور آمریکا که از ایده «رسالت ترامپ» استقبال می‌کنند، او را موهبتی الهی برای بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، می‌دانند.

حمید دباشی، استاد دانشگاه کلمبیا، درباره این مسئله می‌گوید: «برخی از انجیلی ها که باور دارند مهاجرت یهودیان به اسرائیل جرقه بازگشت دوم [حضرت مسیح] است و بر اساس این باور هوادار صهیونیسم هستند، به شکلی مشتاقانه ترامپ را در حد یک فرمانروای وعده داده شده در کتاب مقدس بالا می‌برند. او هم در مقابل با شادمانی اطاعت می‌کند و امتیازاتی سیاسی به اسرائیل می‌دهد به این امید که رای انجیلی‌ها به انتخاب دوباره او در سال آینده کمک کند.»

نتانیاهو هم یک بار از ترامپ به عنوان یکی از قهرمانان انگشت شمار غیریهودی در تاریخ این دین یاد کرد و او را در کنار لرد بالفور انگلیسی، هری ترومن آمریکایی و البته کوروش کبیر قرار داد.

دلبستگی دولت ترامپ به کوروش از این جهت که او بارها خاورمیانه را منطقه‌ای تاریک با دشمنی و جنگ‌های بی‌پایان ترسیم کرده است، جور در نمی آید. اما جذبه مذهبی داستان کوروش که در بزرگداشت خاورمیانه پیش از اسلام ریشه دارد، برای «ترامپیسم» پربار است. همانطور که «کاترینا استوارت»، کارشناس مسیحیت راستگرا، به آن اشاره می‌کند، در زمانه بی ثباتی سیاسی، داستان کوروش برای هواداران ترامپ یک نقطه عزیمت ساده و دلپذیر فراهم می کند:

«اگر بخواهیم ملاحظات مسیحیان ملی گرای امروزی را در نظر بگیریم، مهمترین چیز درباره پادشاهانی همچون کوروش این است که آن‌ها نیاز ندارند دنباله رو قوانین باشند، [چرا که] آن‌ها خودشان قانون هستند. این مسئله آن‌ها را به رهبرانی ایدئال در دوران پارانوئید (سوء ذن شدید، توهم توطئه) تبدیل می‌کند.»