۶ قدم کوتاه تا ریشه کن کردن مشکل کلسترول خون

افزایش کلسترول بیشتر از حد نیاز بدن، موجب بروز مشکلاتی در عروق خونی می‌شود. انباشت کلسترول در رگ‌های خونی، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی را بالا می‌برد و حتی ممکن است منجر به حمله و سکته قلبی شود.

کلسترول یک ماده چرب است که در خون شما جریان دارد. مقداری از این چربی در بدن انسان تولید می‌شود و مقدار مکمل آن هم، از مواد غذایی خوراکی تامین می‌شود. بدن انسان برای ساخت سلول‌های سالم و برخی از هورمون‌ها، نیاز به کلسترول دارد. افزایش کلسترول بیشتر از حد نیاز بدن، موجب بروز مشکلاتی در عروق خونی می‌شود. انباشت کلسترول در رگ‌های خونی، خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی را بالا می‌برد و حتی ممکن است منجر به حمله و سکته قلبی شود.

بطور کلی دو نوع کلسترول در بدن ما وجود:

کلسترول (Low-density lipoprotein): که با نام کلسترول بد یا LDL شناخته می‌شود. نوع ناسالم چربی خون است مکه در شریان‌ها ایجاد می‌شود.
کلسترول (High-density lipoprotein): با نام کلسترول خوب یا HDL شناخته می‌شود. نوع سالم و بی خطر کلسترول است که باعث پاک شدن کلسترل بد در خون می‌شود.

اگر میزان LDL یا کلسترول بد شما بالا باشد، پزشک به شما توصیه می‌کند که سبک زندگی خود را تغییر داده و رفتار‌های سالم داشته باشید همچنین دارو‌هایی برای شما تجویز می‌کند. در این مقاله به ۶ روش درمان و بهبود کلسترول خون خواهیم پرداخت.

۱. شناسایی عوامل خطر بیماری‌های قلبی-عروقی

اگر با مشکل کلسترول خون مواجه هستید، مدیریت کلسترول تنها راه درمان و کنترل بیماری‌های قلبی نیست. علاوه بر این مورد، عوامل یا ریسک فاکتور‌های دیگری نیز وجود دارد که در صورت دارا بودن این عوامل، شانس شما برای ابتلا به بیماری‌های قلبی - عروقی افزایش پیدا می‌کند:
سابقه خانوادگی بیماری قلبی
فشار خون بالا
سیگار کشیدن
عدم تحرک و کاهش فعالیت بدنی
چاقی
دیابت
دارا بودن هر کدام از این موارد همراه با مشکل کلسترول خون می‌تواند مشکلات را برای شما دو چندان کند؛ لذا برای مدیریت شرایط بهتر است با پزشک صحبت کنید.

۲. اهداف خود را بشناسید

اگر سطح کلسترول خون شما بالا است، از پزشک خود سوال بپرسید که چقدر باید کلسترول LDL را کاهش دهید و چه قدر لازم است که کلسترول HDL را افزایش دهید؟

سطوح زیر ایده آل برای هر دو نوع چربی عبارتند از:

تمام کلسترل: مقدار کل چربی خون باید کمتر از ۲۰۰ میلی گرم در دسی لیتر
LDL: حداکثر ۱۰۰ میلی گرم بر دسی لیتر
HDL: حداقل ۶۰ میلی گرم بر دسی لیتر یا بالاتر

بسته به سن و جنس و نوع بیماری قلبی، سطوح چربی نرمال و هدف از شخصی به شخص دیگر متغیر است.

۳. رژیم غذایی خود را تغییر دهید

ایجاد چند تغییر کوچک در رژیم غذایی می‌تواند سطوح چربی خون شما را به حالت نرمال نزدیک‌تر کند. بهتر است که از مواد غذایی که حاوی مقادیر بالایی چربی هستند خودداری کنید. خصوصا از مصرف مواد غذایی حاوی دو دو چربی زیر خودداری کنید:
چربی اشباع شده (Saturated fats): محصولات و فرآورده‌های حیوانی، کلسترول LDL را افزایش می‌دهد. برای مثال گوشت قرمز، لبنیات پرچرب، تخم مرغ، و برخی روغن‌های گیاهی مانند روغن نخل و نارگیل همگی دارای چربی اشباع هستند.
چربی‌های ترانس (Trans fats): صنایع غذایی این نوع چربی‌ها را از طریق فرایند‌های شیمیایی تولید می‌کنند. طی این فرآیند روغن مایع به روغن جامد تبدیل می‌شود. غذا‌هایی که دارای چربی‌های ترانس هستند، شامل غذا‌های سرخ شده، غذا‌های فوری و … هستند. غذا‌های پخته شده با روغن ترانس، ارزش غذایی کمی دارند و علاوه بر افزایش کلسترول LDL موجب اضافه وزن نیز می‌شوند.

از سوی دیگر، برخی غذا‌های خاص مانع از افزایش کلسترول بد خون یا حتی جذب آن می‌شوند. برای مثال مواد غذایی زیر برای کاهش میزان LDL خون مفید هستند:
غلات کامل مانند جو و گندم
آجیل و انواع خشکبار
آووکادو
لوبیا
روغن‌های گیاهی سالم مانند روغن آفتاب‌گردان و روغن زیتون
برخی از ماهی‌ها (ماهی قزل‌آلا و شاه ماهی)
سویا
برخی میوه‌ها مثل سیب، گلابی و انواع توت‌ها
آب پرتقال

۴. تحرک بیشتری داشته باشید

انجام پیاده روی سریع و دوچرخه سواری در طول روز می‌تواند سطح HDL یا کلسترول خوب خون را افزایش دهد. افزایش این چربی خوب موجب کاهش تولید LDL می‌شود. انجام روزانه حداقل ۳۰ دقیقه تمرینات هوازی و فعالیت‌های منظم دیگر می‌تواند به شما در مدیریت چربی خون کمک زیادی بکند. پزشکان توصیه می‌کنند که هفته‌ای ۵ نوبت به انجام فعالیت‌های سبک و منظم بپردازید.

داشتن اضافه وزن در قسمت میانی بدن شما همچنین می‌تواند باعث افزایش سطح LDL و کاهش سطح HDL شود. با کاهش ۱۰ درصد از وزن خود بهتر می‌توانید چربی خون خود را کنترل کنید. تغذیه بهتر و ورزش منظم می‌تواند به شما کمک کند وزن اضافی را کاهش دهید.

۵. اگر سیگار می‌کشید آن را ترک کنید

علاوه بر افزایش خطر ابتلا به سرطان و بیماری‌های COPD، سیگار کشیدن می‎تواند منجر به افزایش کلسترول شما می‌شود. افرادی که سیگار می‌کشند معمولا LDL بالا و سطح HDL پایینی دارند.

۶. مصرف منظم دارو‌هایی که پزشک برای شما تجویز کرده است

اگر تغییر سبک زندگی و سایر درمان‌های غیر دارویی جواب ندهد، به ناچار باید به درمان دارویی رو بیاورید. در مورد نوع دارو‌های که می‌توانند به مشکل چربی خون شما کمک کنند صحبت کنید. از پزشک بخواهید که با توجه به وضعیت شما مناسب‌ترین دارو‌ها را برای شما تجویز کند. برخی از گزینه‌های درمانی با کمک دارو عبارتند از:

استاتین‌
مهار کننده‌های جذب کلسترول

همانطور که از نام این دارو‌ها برمیاید، مهارکننده‌های جذب کلسترول، باعث کاهش کلسترول بد خون می‌شوند. این دارو‌ها با توقف جذب کلسترول در روده‌ها موجب کاهش سطح کلی چربی خون می‌شوند.

عوارض جانبی بلوک کننده‌های جذب کلسترول عبارتند از:
دل درد
افزایش گاز
یبوست
درد عضلانی
خستگی
ضعف
نیاسین

نیاسین در واقع نام دیگر ویتامین B. است که می‌تواند به افزایش کلسترول خوب یا HDL کمک کند. عوارض جانبی مصرف مکمل‌های نیاسین عبارتند از:

سوزش صورت و گردن
خارش
سرگیجه
شکم درد
تهوع و استفراغ
اسهال
افزایش سطح قند خون

منبع:بهداشت نیوز