گوناگون

حقایق بی طرفانه درباره رژیم غذایی کتوژنیک

حقایق بی طرفانه درباره رژیم غذایی کتوژنیک

پارسینه: رژیم غذایی کتوژنیک یک رژیم غذایی مبتنی بر کربوهیدرات کم و چربی زیاد است و بدن را وادار می‌کند برای تامین انرژی خود از چربی به جای قند استفاده کند. به نظر می‌رسد سوزاندن چربی راهی ایده آل برای کاهش وزن باشد، اما مجبور کردن کبد به ساختن کتون نیاز به ترفند‌هایی دارد.

حقایق بی طرفانه درباره رژیم غذایی کتوژنیک

در دنیای رژیم‌های کاهش وزن اغلب اوقات غذا‌های کم کربوهیدرات و پرپروتین مورد توجه هستند. رژیم‌های «پالئو»، «ساحل جنوبی» و «اتکینز» همه در این دسته قرار می‌گیرند. گاهی اوقات به این رژیم ها، رژیم‌های «کتوژنیک» یا «کتو» می‌گویند.

رژیم غذایی کتوژنیک یک رژیم غذایی مبتنی بر کربوهیدرات کم و چربی زیاد است و بدن را وادار می‌کند برای تامین انرژی خود از چربی به جای قند استفاده کند. نتیجه این اتفاق قرار گرفتن بدن در وضعیتی متابولیک به نام کتوزیس -کتوز- است.

بر خلاف رژیم‌های کم کربوهیدراتی که روی مصرف زیاد پروتیین تمرکز می‌کنند، رژیم کتوژنیک روی مصرف زیاد چربی‌ها متمرکز می‌شود. چربی‌ها در این رژیم غذایی حدود ۹۰ درصد کالری روزانه را تامین می‌کنند. البته رژیم غذایی کتوژنیک مورد آزمایش دقیق قرار نگرفته است.

رژیم غذایی کتوژنیک در ابتدا برای کمک به کاهش دفعات تشنج در کودکان مبتلا به صرع استفاده می‌شد. البته این رژیم برای کاهش وزن هم به کار گرفته می‌شود، اما تنها نتایج کوتاه مدت آن مورد مطالعه قرار گرفته است که آن هم به جواب قطعی و واحدی نرسیده است. «کتی مک مانوس»، مدیر بخش تغذیه بیمارستان بریگام و بیمارستان زنان هاروارد، می‌گوید: «ما نمی‌دانیم نتیجه رژیم کتوژنیک در طولانی مدت چیست و همچنین نمی‌دانیم که آیا این رژیم بی خطر است یا خیر.»

نحوه عملکرد رژیم کتو
رژیم کتوژنیک بدن را مجبور می‌کند که از سوخت دیگری استفاده کند. به این شکل که به جای استفاده از گلوکز که از کربوهیدرات‌هایی مانند دانه ها، حبوبات، سبزیجات و میوه‌ها دریافت می‌شود، از اجسام کتونی به عنوان منبع سوخت استفاده می‌شود. کتون نوعی سوخت است که کبد از چربی‌های ذخیره شده در بدن تولید می‌کند.

اگر سالمید و رژیم غذایی متعادلی دارید، بدن میزان چربی که می‌سوزاند را تحت کنترل دارد و کتون تولید نمی‌کند و طبیعتا از کتون هم استفاده نمی‌کند، اما هنگامی که کالری یا کربوهیدرات مصرفی تان را کاهش می‌دهید، سوخت و ساز بدن به کتوز تغییر حالت می‌دهد. چنین سوخت و سازی ممکن است پس از تمرینات ورزشی طولانی مدت یا در دوران بارداری هم اتفاق بیفتد. در مبتلایان به دیابت کنترل نشده، کتوز نشانه‌ای از مصرف ناکافی انسولین است.

وقتی کتون‌ها در بدن تجمع می‌کنند، کتوز بروز می‌کند که وضعیتی خطرناک محسوب می‌شود. سطح بالای کتون منجر به کم آبی بدن و به هم خوردن تعادل شیمیایی خون می‌شود.

به نظر می‌رسد سوزاندن چربی راهی ایده آل برای کاهش وزن باشد، اما مجبور کردن کبد به ساختن کتون نیاز به ترفند‌هایی دارد:

● باید خودتان را از کربوهیدرات‌ها محروم کنید و چیزی کمتر از ۲۰ تا ۵۰ گرم کربوهیدرات در روز مصرف کنید. در نظر داشته باشید که یک موز متوسط ​​ حدود ۲۷ گرم کربوهیدرات دارد.

● به طور معمول چند روز طول می‌کشد تا به حالت کتوز برسید.

● خوردن پروتیین زیاد می‌تواند در رسیدن به حالت کتوز تداخل ایجاد کند.

چه باید خورد؟

از آنجا که رژیم کتوژنیک دارای چربی بالاست، دنبال کنندگان آن باید در هر وعده غذایی چربی بخورند. در یک رژیم غذایی روزانه باید ۲۰۰۰ کالری دریافت کنند که می‌تواند متشکل از ۱۶۵ گرم چربی، ۴۰ گرم کربوهیدرات و ۷۵ گرم پروتیین باشد. با این حال، نسبت دقیق آن با توجه به نیاز‌های هر شخص منحصر به فرد است.

● بعضی از چربی‌های غیر اشباع سالم در رژیم غذایی کتوژنیک اجازه مصرف دارند مانند مغز‌ها -بادام و گردو-، دانه ها، آووکادو، توفو و روغن زیتون، اما بیشتر از همه فرد به مصرف زیاد چربی‌های اشباع شده از روغن -پالم و نارگیل، کره و کره کاکائو تشویق می‌شود.

● پروتیین بخشی از رژیم غذایی کتوژنیک است، اما معمولا بین غذا‌های پروتیینی بدون چربی با پروتیین‌های با چربی‌های اشباع بالا مانند گوشت گاو تفاوتی وجود ندارد.

● میوه‌ها و سبزیجات؛ تمام میوه‌ها دارای کربوهیدرات هستند، اما می‌توانید بعضی میوه‌ها -مثلا انواع توت ها- را در وعده‌های کوچک مصرف کنید. سبزیجات کم کربوهیدرات محدود به سبزیجات پهن برگ مانند کلم، سوییس چارد، اسفناج و سبزیجات دیگری مانند گل کلم، کلم بروکلی، کلم بروکسل، مارچوبه، فلفل دلمه، پیاز، سیر، قارچ، خیار، کرفس و کدو سبز می‌شوند. یک فنجان کلم بروکلی خرد شده حدود ۶ گرم کربوهیدرات دارد.

خطرات رژیم غذایی کتوژنیک
رژیم کتوژنیک دارای خطرات متعددی است. بالای فهرست این خطرات، مصرف بالای چربی اشباع قرار دارد. مک مانوس توصیه می‌کند چربی‌های اشباع را بیشتر از ۷ ٪ کالری روزانه خود بالا نبرید، زیرا خطر بیماری قلبی را بالا می‌برد. در واقع، رژیم غذایی کتوژنیک با افزایش کلسترول LDL یا کلسترول بد همراه است که با بیماری قلبی مرتبط است.

خطرات احتمالی دیگر عبارتند از:

● کمبود مواد مغذی. مک مانوس می‌گوید: «اگر طیف متنوعی از سبزیجات، میوه‌ها و دانه‌ها را مصرف نکنید، ممکن است در معرض خطر کمبود مواد مغذی، از جمله سلنیوم، منیزیم، فسفر و ویتامین B. و C. قرار گیرید.»

● مشکلات کبدی. اگر بیماری کبد داشته باشید در حالتی که چربی زیادی برای سوخت و ساز در بدن فراهم باشد، بیماریتان بدتر می‌شود.

● مشکلات کلیه. کلیه در سوخت و ساز پروتیین نقش دارد و مک مانوس می‌گوید رژیم غذایی کتوژنیک بار زیادی به کلیه وارد می‌کند. میزان پروتیین توصیه شده فعلی به طور متوسط روزانه ​​۴۶ گرم برای زنان و ۵۶ گرم برای مردان است.

● یبوست. رژیم کتوژنیک غذا‌های فیبری مانند غلات و حبوبات کمی دارد و احتمال ابتلا به یبوست در آن بالاست.

● به هم ریختگی فکر و نوسانات خلقی. مک مانوس می‌گوید: «مغز نیاز دارد از کربوهیدرات‌های سالم قند خود را تامین کند تا عملکرد صحیحی داشته باشد. رژیم‌های کم کربوهیدرات گاهی باعث سردرگمی و تحریک پذیری می‌شوند.»

● بالا رفتن مجموع خطرات. توصیه می‌کنیم قبل از اتخاذ رژیم کتوژنیک با پزشک و متخصص تغذیه صحبت کنید.

پزشکان گاهی به کودکان مبتلا به صرع رژیم غذایی کتوژنیک پیشنهاد می‌کنند و به آن‌ها برنامه غذایی ویژه با چربی زیاد، کربوهیدرات و پروتیین کم می‌دهند، احتمال دارد این رژیم به جلوگیری از تشنج کمک کند. بزرگسالان مبتلا به صرع گاهی اوقات از رژیم اصلاح شده اتکینز پیروی می‌کنند.

بعضی از تحقیقات نشان می‌دهد که رژیم غذایی کتوژنیک ممکن است به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی کمک کند. مطالعات دیگر نشان می‌دهد رژیم غذایی با کربوهیدرات بسیار کم در کمک به مبتلایان به سندرم متابولیک، مقاومت به انسولین و دیابت نوع ۲ نقش دارد. محققان همچنین در حال بررسی اثرات این رژیم غذایی روی آکنه، سرطان، سندرم تخمدان پلی کیستیک و بیماری‌های سیستم عصبی مانند بیماری‌های آلزایمر، پارکینسون و بیماری لوگریگ هستند.

آزمایش میزان کتون
شما می‌توانید میزان کتوز بدن خود را با آزمایش میزان کتون در خون یا ادرار ببینید. نیازی به مراجعه به پزشک نیست. برای این منظور می‌توانید نوار‌های آزمایش ادرار خانگی را خریداری کنید. برخی از دستگاه‌های اندازه گیری قند خون هم می‌توانند کتون خون را اندازه گیری کنند.

اگر نمی‌دانید چگونه و چه وقت آزمایش کتون را انجام دهید، با پزشک یا متخصص دیابت صحبت کنید. بالا بودن میزان کتون در بدن خطرناک است.

کتواسیدوز
کتواسیدوز وقتی رخ می‌دهد که کتوز بسیار بالا برود. در این شرایط کتون‌ها در خون تجمع پیدا می‌کنند و خون اسیدی می‌شود. کتواسیدوز می‌تواند باعث کما یا مرگ می‌شود.

اگر مبتلایان به دیابت انسولین کافی مصرف نکنند، استعداد زیادی در ابتلا به کتواسیدوز یا کتواسیدوز دیابتی -DKA- دارند. این دسته از افراد اگر بیمار یا مجروح شوند، یا مایعات کافی دریافت نکنند و دچار کم آبی شوند احتمال ابتلا به کتواسیدوز را بیشتر هم می‌کنند.

آن دسته از افراد که مبتلا به دیابت نیستند هم احتمال ابتلا به کتواسیدوز را دارند. این عارضه ممکن است ناشی از مصرف الکل، گرسنگی و قحطی شدید یا تیرویید بیش فعال باشد. یک رژیم سالم کم کربوهیدرات، اصولا چنین مشکلاتی ایجاد نمی‌کند.

اگر این علایم را دارید، به پزشک مراجعه کنید:

● تشنگی یا خشکی دهان

● بالا بودن تعداد دفع ادرار

● احساس خستگی

● خشکی یا سرخی پوست

● احساس ناراحتی معده یا تهوع

● بالا آوردن

● مشکل تنفس

● گیجی

● استشمام بوی میوه از تنفس

● درد شکم

قی کردن برای مبتلایان به دیابت خطرناک است. با اینکه کتواسیدوز دیابتی معمولا به آرامی شروع می‌شود، استفراغ ممکن است روند آن را سریعتر کند و در عرض چند ساعت دچار کتو اسیدوز شوند. اگر ۲ ساعت است که استفراغ می‌کنید، با پزشک خود تماس بگیرید.

سایر رژیم‌های غذایی
به نقل از «وبمد» و «هلث هاروارد»، رژیم‌های غذایی کم کربوهیدرات محبوب -مانند اتکینز یا پالئو- رژیم غذایی کتوژنیک اصلی را تعدیل می‌کنند، اما اگر در مصرف چربی‌ها و پروتیین‌ها و کاهش کربوهیدرات‌ها افراط کنید، در این رژیم‌ها هم با همان خطرات مواجه می‌شوید. سوال اینجاست که اگر این رژیم‌ها چنین خطراتی دارند پس چرا مردم این رژیم‌ها را دنبال می‌کنند؟ مک مانوس می‌گوید: «نام این رژیم‌ها همه جا به گوش می‌رسد و مردم همه جا می‌شنوند که این رژیم‌ها خیلی موثرند. نظریه‌هایی در مورد رژیم غذایی کم کربوهیدرات کوتاه مدت وجود دارد که می‌گوید این رژیم اشتها را کم می‌کند، زیرا سوزاندن چربی کندتر از کربوهیدرات صورت می‌گیرد، اما باز هم تاکید می‌کنیم که هنوز محققان چیزی در مورد اثرات طولانی مدت آن نمی‌دانند مک مانوس ادامه می‌دهد داشتن یک رژیم غذایی محدود کننده، به مدت طولانی کار دشواری است. مهم نیست این رژیم چه باشد. وقتی رژیم غذایی معمولی تان را از سر بگیرید، وزنتان احتمالا بازمی گردد.»
منبع:بهداشت نیوز

ارسال نظر

اخبار مرتبط سایر رسانه ها
    اخبار از پلیکان

    نمای روز

    اخبار از پلیکان

    داغ

    حواشی پلاس

    صفحه خبر - وب گردی

    آخرین اخبار