بهار عرب؛ الهامبخش جوانان در سراسر جهان
شرق: روشنفكران و فعالان سياسي عرب، پيوسته ملتهاي خود را تودههايي توصيف ميكردند كه «دهانشان را باز نميكنند مگر در مطب دكتر!» و به اين وسيله ميخواستند بگويند اين ملتها قادر به كندن حتي يك درخت خشكيده هم نيستند، چه برسد به حاكمان ستمگري كه سالهاست بر آنها حكومت ميكنند. اما بعد از 17 دسامبر 2010 (تاريخ قيام محمد بوعزيزي، جوان تونسي كه خود را در شهر سيدي بوزيد واقع در جنوب كشور به آتش كشيد) اين تصوير به كلي تغيير كرد. خودسوزي اين جوان كه در اثر شرايط بد اجتماعي و اقتصادي و بدرفتاري پليس نسبت به شهروندان صورت ميگرفت انقلابهايي را در دنياي عرب از مغرب تا خليجفارس پديد آورد كه كاملا غيرمنتظره بود. اپيدمي اين اعتراضات مانند آتشي كه در خرمن افتاده باشد تمام كشورهاي عربي را در نورديد. بهگونهاي كه اكثر كشورهاي عرب شاهد تظاهرات اعتراضي هزاران شهروندي بود كه خواستار سرنگوني رژيمهاي حاكم بودند. يكي از خشونتبارترين اين نمونهها در سوريه اتفاق افتاد كه تاكنون سه هزار كشته داشته است. در يمن نيز صدها نفر كشته شدند. در بحرين (با دهها كشته) و اردن، مغرب، الجزاير، عراق، عمان، موريتاني و فلسطين اين موج اعتراض
كاملا به چشم ميخورد. نكته جالب اينكه همه اين اعتراضات بر يك شعار محوري تكيه دارد و آن «الشعب يريد... . ملت خواهان سرنگوني رژيم حاكم است.»
اما اين موج اعتراضي و مقاومت در برابر ستمگران الهامبخش بسياري از ملتهاي ديگر در اقصا نقاط جهان شد و آنها را هم به شورش و طغيان عليه ستمگران و تاكيد بر آزادي و عدالت اجتماعي واداشت. در همه اين انقلابها تشابهاتي وجود دارد كه به روشني نشان ميدهد تحت تاثير بهار عربي هستند.
براي مثال، ابتدا اين روسيه بود كه به حركت درآمد و در روز هشتم فوريه، مردم با تاثيرپذيري از انقلابهاي تونس و مصر به خيابان ريخته و خواستار تغيير دولت و ايجاد راهحل براي مشكلات اقتصادي و وضعيت بد معيشتي مردم شدند. گفته ميشود 6/19درصد از مردم روسيه در زير خط فقر زندگي ميكنند. گروههايي از مردم چين نيز تحت عنوان «انقلاب ياسمن» - همان اسمي كه رسانههاي غربي بر انقلاب تونس گذاشتند - در روز 20فوريه در 13 شهر اين كشور دست به تظاهرات زده و خواستار ايجاد فرصتهاي شغلي، مسكن، آزادي، عدالت و دموكراسي شدند. در اسراييل نيز كه همسايه كنار اعراب است، اين اپيدمي مشاهده شد. زيرا صدها هزار نفر از مردم اسراييل نيز در اعتراض به افزايش هزينههاي زندگي در تلآويو و بيتالمقدس تحتعنوان «انقلاب خيمهها» دست به يك حركت اعتراضي زدند كه در تاريخ اين رژيم بيسابقه بود. خواستههاي مربوط به مسايل روزمره زندگي از مهمترين مطالب مردمي بود كه به دولت بنيامين نتانياهو اعتراض داشتند اما خواستار تغيير نظام نبودند.
جالب اينكه آنان در جنبشهاي خود از پرچمهاي مصر و شعارهاي نوشته شده به زبان عربي استفاده كرده و آزادي و دموكراسي را فرياد ميزدند و خواستار اجراي اصلاحاتي بودند كه از فشارهاي تحميل شده بر شهروندان بكاهد. با تاثيرپذيري از جنبشهاي عربي، شهروندان اسراييلي حتي تا آنجا پيش رفتند كه در مواردي شعار «سرنگوني رژيم» را هم مطرح كردند. جنبشهاي موسوم به بهار عربي همچنين توانست سكوت فلسطينيهاي مقيم اسراييل (فلسطينيهاي 48) را شكسته و به آنها اعتماد به نفس بدهد. زيرا عرب بودن ديگر به آنها احساس غرور و سربلندي ميداد و آنها را به آينده اميدوار ميكرد. جوانان فلسطيني ديگر به دنبال كسب حقوق مدني خود و ايجاد اصلاحات بودند و در همان حال ميتوانستند در كنار رهبران تاريخي خود به نبرد براي بازپسگرفتن سرزمين موروثيشان و مبارزه با سياست پاكسازي نژادي اسراييل ادامه دهند.
اروپا و آمريكا
تظاهرات شهرونداني كه در اسپانيا و پرتغال نيز صورت گرفت تا حدودي به تقليد از «بهار عربي» بود. آنها نيز دست به اعتراض و راهپيمايي زدند و شعارهايي را مطرح كردند كه ميشد در آنها شباهتهاي زيادي را دريافت. همين مساله باعث شد تا رسانههاي اسپانيايي تظاهرات مردم كشورشان را زير سر «نسل التحرير» دانسته و از «بهار اسپانيا» به تاسي از بهار اعراب سخن بگويند. تاثير پذيري از جنبشهاي جوانان عرب تنها به اين موارد محدود نماند و به آمريكا هم رسيد. به گونهاي كه جوانان در شبكههاي اجتماعي نظير «فيسبوك » همان جنبش «والاستريت را اشغال كنيد» را بهوجود آوردند كه هدفش مبارزه با فقر و مشكلات اقتصادي آن هم در قلب نظام مالي شهر نيويورك است. در يك روز، پليس آمريكا بيش از 700 نفر معترض را به اتهام راهبندان و تلاش براي تنظيم يك راهپيمايي بدون مجوز دستگير كرد. مبارزه با شركتهاي بزرگ سرمايهداري روز به روز درحال گسترش است و به مناطق ديگر هم كشيده ميشود. پس از نيويورك، صدها نفر در لسآنجلس و بوستن دست به تظاهرات زدند و دهها نفر نيز در يكي از خيابانهاي اصلي اين شهر دست به اعتصاب زدند. در شيكاگو نيز 50 نفر از معترضان در يك منطقه
تجاري كه مركز شركتها و بازارهاي مالي بود دست به اعتراض زدند. منابع رسانهاي آمريكا خود اذعان كردند كه سازماندهندگان اين جنبشها همه تحتتاثير انقلابهاي عربي بودهاند.
منبع: الجزيره
ارسال نظر