سهام عدالت یا سهام رای؟

تحریریه پارسینه _ آذرجزایری: وعده ها در مورد سهام عدالت مشخص است؛ از اظهاراتی در خصوص آغاز شمارش معکوس برای ورود خرید وفرش سهام عدالت به بورس در سال ۹۱ گرفته تا خوش بینی برخی در خصوص ارائه سود میلیونی به شهروندان! اما یک چیز نامشخص است آنهم سرانجام کار حدود ۵۰ میلیون نفر سهامداری است که هنوز هم کاغذ پاره ای در دست دارند و به دنبال روزهای خوش سودآوری از این کاغذ می‌گردند.

البته در مقطعی سودهای ۸۰ هزار تومانی تا ۱۲۰ هزارتومانی به مردم پرداخت شد اما با تغییر دولت دیگر این سودها هم پرداخت نشد اما به نظر می رسد این روزها هر وزارتخانه ای به دنبال طرح و ایده ای می گردد تا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، شاید سبد آرا را به سمت دولت تدبیر و امید معطوف کند.

بخشنامه وزارت اقتصاد در خصوص سهام عدالت به گفته برخی از کارشناسان از این دست طرح هاست. هرچند که دولت نظری دیگر دارد. دولت‌مردان معتقدند کارهایی که امروز در خصوص سهام عدالت صورت می‌گیرد در راستای تعیین و تکلیف وضعیت سهامدارانی است که باید هر چه زودتر برای آنان راهکار عملی اندیشید!

توقف سود سهام به شهروندان ادامه دارد که وزیراقتصاد از خوابی جدید برای این سهام‌ها خبرمی‌دهد و تاکید دارد قراراست سهام عدالت بیشتری در میان شهروندان توزیع شود. آنگونه که طیب نیا می گوید برخی برای دریافت سهام عدالت موافق نبوده اند و قراراست در سال آینده شناسایی شوند و به آن سهام عدالت ارائه گردد. سال آینده همزمان با انتخابات ریاست جمهوری دور دوازدهم بحث سهام عدالت در کشور باردیگر داغ خواهد شد در حالی که هنوز دولت در قدم اول نهایی کردن وضعیت سوددهی این سهام به ۵۰میلیون نفر فعلی مانده و هنوز هم مشخص نیست سرانجام کار چه خواهد شد؟

البته علی طیب نیا در جمع خبرنگاران درباره آزادسازی سهام عدالت توضیح داده که ما طرح‌مان را در زمینه آزادسازی سهام عدالت ارائه داده‌ایم که باید در مجلس مصوب شود.

به گفته کارشناسان، در حال حاضر سهام عدالت هیچ گونه قابلیت نقل و انتقال ندارد و هیچ دفترخانه ای هم اجازه ندارد که بابت سهام عدالت نقل و انتقالی انجام دهد، چرا که این سهام در حال حاضر ارزش ریالی ندارد و باید آزادسازی صورت گیرد تا مشخص شود که چقدر به خزانه واریز شده است.

اگر خرید وفروشی انجام شود شخصی ضرر می‌کند که این سهام را خریده که او مبلغی به فروشنده می‌دهد و امکان دارد بعدا هم نتواند که نقل و انتقالی انجام دهد. براساس اظهارات این کارشناسان سازمان خصوصی سازی شخصی را مالک سهام می‌داند که در برگه ثبت‌نام اولیه اسمش ثبت شده است. در حال حاضر در لیست سازمان خصوصی سازی حدود ۴۹ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر سهامدار سهام عدالت وجود دارد و سهام‌ها به نام خود اشخاص نوشته شده است. این برگه ها صرفا یک ورق ثبت‌نام است و مشخص می‌کند که فلان شخص در سهام عدالت ثبت‌نام کند و یک میلیون تومان سهم می‌تواند داشته باشد.

در مجموع ۶ دهک پایین درآمدی جامعه مشمول سهام عدالت هستند که تعداد آن‌ها تقریبا ۴۹ میلیون نفر است. به دو دهک پایینی مطابق قانون ۵۰ درصد تخفیف تعلق می‌گیرد. این دو دهک عمدتا روستایی‌های فاقد شغل، مددجویان کمیته امداد امام خمینی و سازمان بهزیستی هستند. اگر فرض کنیم تا پایان سال ۱۳۹۵، ۵۰ درصد اقساط واریز شده به خزانه داشته باشیم، آن دو دهک پایینی مالک ۱۰۰ درصد سهام خود می‌شوند، که البته در حال حاضربه گفته مسوولان سازمان خصوصی سازی ۴۲ الی ۴۳ درصد اقساط معادل ۱۸ هزار میلیارد تومان به حساب خزانه واریز شده است.

آخرین اظهارنظرها در خصوص وضعیت سهام عدالت به گفته های مشاور رئیس خصوصی سازی برمی گردد که در ۲۴ مردادماه امسال با یکی از خبرگزاری‌ها مصاحبه داشته است. البته سبحانی در این گفت وگو بارها تاکید کرده کلمه کاغذ پاره برای سهام عدالت به هیچ وجه درست نیست!

به گفته مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی، سودی که در دولت گذشته بابت سهام عدالت به عده‌ای از شهروندان پرداخت شده غیرقانونی بوده، بنابراین به هیچ عنوان سودی بابت سهام عدالت به شهروندان پرداخت نخواهد شد، بلکه تنها در پایان سال ۱۳۹۵ بابت مقدار آزادسازی این سهام تعیین تکلیف می‌شود.

براساس اظهارات وی، سهام عدالت دوره ۱۰ ساله مالی دارد که این دوره ۱۰ ساله، پایان اسفندماه سال ۹۴ به اتمام رسیده است، اما ۶۰ شرکتی که تحت پوشش سهام عدالت هستند عمدتا دوره مالی‌شان زمانی است که بتوانند مجمع عمومی‌شان را برگزارکنند. بعضی از آن‌ها دوره مالی‌شان اسفندماه ۱۳۹۴ است، اما مجمع عمومی‌شان معمولا چهار ماه بعد است.

وی افزود: با توجه به برگزاری مجامع این شرکت‌ها در پایان تیرماه ۱۳۹۵ تقریبا برای سازمان مشخص شده که سود این ۶۰ شرکت از بابت سهام عدالت در سال ۱۳۹۴ چقدر بوده است. طبق قانون تجارت این شرکت‌هایی که تحت پوشش سهام عدالت هستند هشت ماه فرصت دارند که به سهامدارانشان که عده‌ای از آن‌ها، ‌ سهام داران سهام عدالت هستند سود پرداخت کنند. در نتیجه ما تا پایان سال ۱۳۹۵ فرصت داریم سود را از آن ۶۰ شرکت بگیریم. به همین علت است که ما بارها اعلام کرده‌ایم که تا پایان سال ۱۳۹۵ صورت وضعیت آن ۴۹ میلیون شهروندی که مشمول سهام عدالت است را مشخص خواهیم کرد تا بدانند تا پایان سال ۱۳۹۵ چه میزان از آن سهم اولیه که یک میلیون تومان است به حساب خزانه واریز شده است.

مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی تاکید کرد: با این توضیح ما چیزی تحت عنوان پرداخت سود برای سهام عدالت نداریم، بلکه در پایان سال ۱۳۹۵ اینکه چه میزان از سهام عدالت قابلیت آزادسازی دارد را اعلام خواهیم کرد. خود ما از دولت قبل گله داریم که چرا به بعضی از شهروندان بابت سهام عدالت سود پرداخت کرده است. در دولت قبل به بعضی از شهروندان ۴۰ هزار تومان، به بعضی ۸۰ هزار تومان و به بعضی ۱۲۰ هزار تومان سود پرداخت شده است.

مشاور رئیس سازمان خصوصی سازی ادامه داد: بعضی‌ها در دولت گذشته به طور نادرست و خلاف قانون بابت سهام عدالت مقداری سود گرفته‌اند که باید این مقدار زمان ‌آزادسازی محاسبه شود. مثلا اگر ۵۰ درصد آزادسازی صورت گیرد و مبلغ آن ۵۰۰ هزار تومان باشد اگر شهروندی یک مرحله (۴۰ هزار تومان) سود گرفته باشد، ‌۴۶۰ هزار تومان بابت سهامش می‌تواند دریافت کند و اگر کسی دو مرحله (۸۰ هزار تومان) سود گرفته باشد، ۴۲۰ هزار تومان خواهد گرفت. چون از ابتدا قرار نبوده برای سهام عدالت سودی داده شود بلکه قرار بر این بود که یک میلیون تومان سهم به هر شهروند داده شود و از محل سود آن ۶۰ شرکت اقساط پرداخت شود. چرا که سهام عدالت حبه(بخشش) نیست و تنها بخشش در مورد ۵۰ درصد از دو دهک پایینی که گفتم صورت پذیرفته است، پس وقتی این سهام حبه نیست تا موقعی که تمام این یک میلیون تومان اقساطش پرداخت نشده باشد، شخص مالک آن سهم محسوب نمی شود.

به گفته وی اگر در دولت گذشته سودی بابت سهام عدالت پرداخت شده خلاف قانون بوده در نتیجه راه حل منطقی این است که این سود از مبالغی که شهروندان قرار است بابت آزادسازی سهام عدالت دریافت کنند کسر شود. در صورت حسابی که به شهروندان به صورت مکتوب داده می‌شود این موضوع قید خواهد شد.

بنابراین در حال حاضر علاوه بر تعیین و تکلیف نشدن سهام عدالت و وعده پایان سال برای آزادسازی سهام مسوولان دولتی به فکر افزایش تعداد سهام بگیران هستند اما هنوز مشخص نیست چه سیاسی پشت چنین تصمیمی نشسته است که طیب نیا با ارائه بخشنامه ای از آغاز ثبت نام مجدد در سال ۹۶ خبر می‌دهد؟ چراکه اگر دغدغه ای در خصوص مردم وجود دارد در ابتدا باید به فکر ۵۰ میلیون فری بود که در حال حاضر تکه کاغذی در دست دارند و دیگر هیچ!