اولین ماه در سال جدید و رکورد شکنی تورم در یک دهه اخیر

تحریریه پارسینه | گفته می شود با وجود وعده‌های دولت برای کاهش تورم، قیمت‌ کالا و خدمات در کشور به شکل محسوسی روند افزایشی را طی می کند و بدین ترتیب از قدرت خرید شهروندان روز به روز کاسته می‌شود.

مرکز آمار به تازگی "شاخص قیمت مصرف‌کننده خانوار‌های کشور در فروردین ماه ۱۴۰۲" را منتشر کرد که مطابق آن روند افزایش قیمت‌ها همچنان ادامه دارد و میزان تورم به نسبت ماه مشابه سال گذشته به ۵۵.۵ درصد رسیده است.

بر پایه این آمار بالاترین میزان افزایش قیمت مربوط به گروه "هتل و رستوران" است که تورم آن به نسبت فروردین سال پیش فراتر از ۸۵ درصد است. گروه "خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها" با تورمی ۷۸.۵ درصدی در جایگاه دوم قرار دارد و گروه "حمل و نقل" با نزدیک به ۶۴ افزایش به نسبت یک سال پیش رتبه سوم را به خود اختصاص می‌دهد.

۱۸ اردیبهشت ماه بود که مرکز آمار ایران پس از یک تاخیر طولانی، آمار و ارقام مربوط به نرخ تورم اسفند ماه ۱۴۰۱ و فروردین ماه سال جاری را منتشر کرد. آماری که نه تنها تاخیر در انتشار آن حواشی بسیاری به دنبال داشت بلکه نحوه انتشار آن نیز بی‌حاشیه نبود؛ چراکه آمار منتشر شده بسیار ناقص بود و تغییر سال پایه محاسبات آمار تورم در این گزارش، مانع محاسبه کردن آمار‌های دقیق‌تر می‌شد. به همین دلیل گمانه‌زنی‌هایی درباره آمار‌های منتشر نشده مطرح شد.

با این وجود، روز گذشته مرکز آمار با رد این گمانه‌زنی‌ها، جزئیات تورم فروردین ماه را منتشر کرد. آماری که البته نسبت به اعداد و ارقامی که پیش‌تر توسط منبع مطلعی از بانک مرکزی اعلام شده بود، تفاوت قابل توجهی دارد.

از سوی دیگر، اما طبق گزارش مرکز آمار، نرخ تورم ماهانه در نخستین ماه سال جاری کاهش شده و به ۳.۷ درصد رسیده است. این در حالی است که تورم ماهانه اسفند ماه برابر با ۴.۷ درصد ثبت شده بود.

تفکیک این رقم به عناصر تشکیل‌دهنده آن نشان می‌دهد که در فروردین ماه، گروه میوه و خشکبار با ثبت تورم ۱۵.۳ درصدی بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. پس از آن نیز حمل و نقل، انواع گوشت قرمز و سفید، هتل و رستوران و دخانیات بیشترین تورم را ثبت کرده‌اند. آموزش، لبنیات، تخم‌مرغ و همچنین روغن نیز کمترین آمار تورم ماهانه را تجربه کرده‌اند.

اواسط اردیبهشت‌ماه مرکز آمار نرخ تورم سال ۱۴۰۱ را بر پایه محاسبات جدید ۴۵.۸ درصد اعلام کرد؛ اتفاقی که برخی ادعاها نشان می‌داد با تغییر سال پایه و ترفند‌هایی آماری و ریاضی، نرخ تورم حدود چهار واحد-درصد کاهش یافته است.

دو هفته پس از انتشار دو گزارش، مرکز آمار گزارش مفصل‌تری درباره وضعیت تورم در اولین ماه امسال منتشر کرده که تصویر کامل‌تر درباره سرعت رشد قیمت‌ها ارائه می‌کند. طبق این گزارش، قیمت مواد غذایی فروردین امسال به طور متوسط ۷۸.۵ درصد بیشتر از فروردین پارسال بوده است.

در کنار این، یک نمودار این گزارش نشان می‌دهد که علی‌رغم تغییر سال پایه، نرخ تورم نقطه به نقطه (متوسط رشد قیمت‌ها نسبت به ماه مشابه سال قبل) به بالاترین حد در یک دهه اخیر رسیده است.

با وجود اینکه بانک مرکزی همچنان آماری از تورم در سال ۱۴۰۲ منتشر نکرده، اما پیش از انتشار گزارش تکمیلی تورم توسط مرکز آمار ایران، خبرگزاری اکوایران در گزارشی اعلام کرد که یک منبع مطلع در بانک مرکزی گفته که طبق برآورد‌های این نهاد، نرخ تورم ماهانه در فروردین ماه ۵.۲ درصد بوده است.

همچنین بر اساس محاسبات بانک مرکزی، در فروردین ماه تورم نقطه به نقطه به ۶۸.۷ درصد رسیده که بالاترین رقم در سه دهه گذشته است. همچنین این رقم در مقایسه با اسفند ماه سال گذشته نیز ۴.۹ واحد درصد افزایش پیدا کرده است.

همچنین پایگاه اطلاع‌رسانی رسمی دولت ۲۹ اردیبهشت گزارش‌های رسانه‌ای درباره "تورم ۷۰ درصدی" را نادرست و نامعتبر خواند و خواستار استناد به آمار مراجع رسمی شد. دو منبع رسمی اعلام آمار در ایران مرکز آمار و بانک مرکزی هستند. بانک مرکزی در سال جاری تا کنون آمار دقیقی از میزان تورم اعلام نکرده اما آمار اسفند ماه این بانک وضعیت تورم را در شرایط نامساعد نشان می‌دهد. بانک مرکزی میزان تورم در اسفند ماه سال پیش را به نسبت ماه مشابه سال قبل از آن ۶۰ درصد اعلام کرده بود در حالی که در داده‌های مرکز آمار تورم در این ماه ۵۰ درصد بوده است.

حال باید منتظر بود و دید که بانک مرکزی گزارش رسمی خود از نرخ تورم فروردین ماه را چه زمانی منتشر می‌کند و این آمار و ارقام این گزارش تا چه حد به این گمانه‌زنی‌ها نزدیک است.