اعمالی که روزه را باطل می کند+ جزئیات

پارسینه: برخی از کارهایی که سهوا یا عمدا انجام می دهیم روزه را باطل میکند. اطلاع از آنها و رعایتشان باعث می شود تا روزه هایمان قبول درگاه حق شود.
مُبطِلات روزه رفتارهایی است که روزه را باطل میکنند. در کتابهای فقهی از مبطلات روزه با عنوان «مُفطِرات» یاد میشود. حکم شرعی مبطلات روزه متفاوت است. انجام دادن برخی از آنها در حال روزه، حرام و اجتناب از آنها واجب است. انجام دادن برخی دیگر حرام نیست و میتوان از آنها اجتناب نکرد؛ هر چند انجام دادنشان روزه را باطل میکند:
مبطلاتی که انجامدادنشان در روزه جایز نیست
به فتوای فقیهان، موارد زیر جزو آن دسته از مبطلات روزه است که باید از آنها اجتناب کرد. البته در خصوص برخی از آنها اختلافنظر وجود دارد:
۱. خوردن و آشامیدن
۲. آمیزش جنسی
۳. استمناء
۴. دروغ بستن به خدا، پیامبر اکرم (ص) و امامان
۵. رساندن غبار غلیظ به حلق
۶. ارتماس یا فروبردن تمام سر در آب. برخی از فقیهان این مورد را از مبطلات روزه نمیدانند.]۷. باقی ماندن بر جنابت و حیض و نفاس تا اذان صبح. کسی که جنب شده یا از حیض و نفاس پاک شده باید قبل از اذان صبح غسل کند و اگر تا اذان صبح غسل نکند روزه آن روزش باطل است.
۸. اماله (تنقیه) با مایعات
۹. قیکردن
۱۰. نیت قطع روزه یا نیت انجامدادن یکی از مبطلات آن.
موارد بالا در صورت عمدی بودن منجر به بطلان روزه میشوند، ولی اگر از روی فراموشی یا اجبار انجام شوند، روزه باطل نمیشود.
مسافرت رفتن جزو مفطرات است، ولی اجتناب از آن واجب نیست. یعنی شخص روزهدار میتواند سفر کند و مرتکب گناهی نشود.
خوردن و آشامیدن
بر اساس فتوای فقیهان، خوردن و آشامیدن وقتی روزه را باطل میکند که عمدی باشد و اگر شخص فراموش کند که روزه است، روزهاش صحیح است. برخی از مراجع تقلید مانند امام خمینی، مکارم شیرازی، بهجت و شبیری زنجانی تزریق آمپول یا سرم تقویتی را، که بهجای غذا به کار میرود، بنا بر احتیاط واجب جایز نداستهاند؛ اما دیگر فقیهان همچون خویی، سیستانی، تبریزی و صافی گلپایگانی میگویند تزریق سروم و آمپول، چه تقویتی باشد، چه غیر آن، اشکال ندارد.
تشنگی زیاد
بهفتوای بیشتر فقیهان شیعه، اگر روزهدار دچار تشنگی شدیدِ غیرقابل تحمل شود، میتواند به قدر ضرورت و رفع تشنگی، آب بنوشد. درباره وظیفه روزهدار پس از نوشیدن آب، دو فتوا وجود دارد: برخی میگویند گرچه نوشیدن آب جایز دانستهاند، روزه باطل میشود و با این حال روزهدار باید تا هنگام مغرب از مفطرات روزه دوری کند و قضای آن روز را نیز بگیرد. در مقابل، گروهی دیگر از فقیهان، با وجود نوشیدن آب، روزه را صحیح میدانند و در نتیجه میگویند نیازی به قضای آن نیست.
رفتارهای جنسی
رفتارهای جنسی که روزه را باطل میکنند عبارتند از:
جماع
جِماع یا آمیزش جنسی، هرچند به انزال منجر نشود، روزه را باطل میکند. در این حکم تفاوتی بین زن و مرد نیست.
استمناء
فقیهان استمناء (خارج کردن عمدی منی) را نیز از مبطلات روزه میدانند؛ البته بهفتوای آنان، اگر کسی قصد انزال (خروج منی) نداشته باشد، اما رفتارش به انزال منجر شود، روزهاش صحیح است.
ملاعبه با همسر اگر بهطور اتفاقی به انزال منجر شود، روزه را باطل نمیکند؛ اما اگر کسی با هدف انزال ملاعبه کند یا بهگونهای ملاعبه انجام دهد که معمولاً به انزال منجر میشود، اگر رفتارش به انزال منتهی شود، روزهاش باطل است.
احتلام
احتلام (خروج منی در خواب) از مبطلات روزه نیست؛ اما اگر کسی قبل از اذان صبح محتلم شود، باید تا قبل از اذان صبح غسل جنابت انجام دهد. احتلام در طول روز به روزه ضرری نمیرساند.
غبار غلیظ و دود
به فتوای تعداد زیادی از فقیهان، رساندن غبار غلیظ و دود به حلق، روزه را باطل میکند. بر همین اساس کشیدن سیگار و قلیان و مانند آنها را نیز جزو مبطلات دانستهاند. البته برخی از فقیهان رساندن غبار به حلق را در شمار مبطلات روزه ذکر نکردهاند، با این حال معتقدند بنا بر احتیاط مستحب غبار و دخانیات روزه را باطل میکند
دروغگفتن
دروغگفتن و دیگر گناهان مثل گوشدادن به غنا، نگاه حرام و حسد گرچه حراماند، روزه را باطل نمیکنند؛ هرچند گناهشان در ماه رمضان بیشتر است. بهفتوای فقیهان تنها دروغبستن به خدا، پیامبر اسلام (ص) و امامان شیعه روزه را باطل میکند.
شنا و استحمام و غسل کردن
برخی از فقیهان، اِرتِماس، به معنی بردن تمام سر زیر آب را از عوامل باطلکننده روزه دانستهاند. بنا بر این فتوا، غسل ارتماسی در حال روزه ماه رمضان صحیح نیست و باعث بطلان روزه هم میشود. بهفتوای این گروه از فقیهان، اگر بخشی از سر بیرون آب باشد، روزه صحیح است. گروهی دیگر از فقیهان ارتماس در حال روزه را حرام میشمارند؛ اما آن را باعث باطلشدن روزه نمیدانند.
ارسال نظر