بررسی یک حکم جنجالی/ آیا پوتین دستگیر میشود؟

دادگاه کیفری بین المللی حکم بازداشت ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه را به اتهام ارتکاب جنایت جنگی صادر کرده است. در همین حال سخنگوی دفتر رئیس جمهور روسیه این حکم را فاقد اعتبار دانسته و صدور آن را محکوم کرده است. اما جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، با استقبال از این حکم گفته از نظر او «واضح است» که ولادیمیر پوتین «مرتکب جنایت جنگی» شده است. از سوی دیگر ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین این حکم را یک «تصمیم تاریخی» خوانده است. این حکم در ارتباط با انتقال غیرقانونی و اجباری کودکان از اوکراین به روسیه صادر شده و دادستانی دادگاه کیفری بینالمللی گفته است که براساس مدارک، ارتکاب جرم دستکم از زمان حمله همهجانبه روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه ۲۰۲۲ آغاز شده است. برای بررسی بیشتر ابعاد این موضوع با حسن بهشتی پور کارشناس حوزه اوراسیا گفتگو کرده ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:
ارزیابی شما از حکم دیوان کیفری بینالمللی علیه پوتین چیست؟ و این اتفاق از چه منظری قابل اهمیت است؟
خبرآنلاین نوشت: اگر از منظر حقوقی بررسی کنیم روسیه به دیوان کیفری بینالمللی برمبنای اساسنامه رم مورخ ۱۹۹۸ ملحق نشده است. دادگاه کیفری لاهه بر خلاف دادگاه بین المللی لاهه افراد را محاکمه می کند یعنی رسیدگی به جرائم اشخاصی که مرتکب جنایت شده اند. اما دیوان یا دادگاه بین المللی لاهه رویه متفاوت تری دارد و آن هم رسیدگی به شکایت و اختلافات دولت ها از یکدیگر است. حوزه کاری دیوان بین المللی کیفری مربوط به جنایاتی است که از سال ۲۰۰۳ به بعد انجام شده است. یعنی از سالی که تعداد کافی از کشورها اساسنامه دادگاه بین المللی را پذیرفتند و با تأیید نهایی به عضویت آن درآمدند. بنابراین به جنایت های قبل از سال ۲۰۰۳ کاری ندارد.
مساله بعد اینکه به جنایت هایی رسیدگی می کند که در کشورهای عضو رخ داده باشد. در مورد ولادیمیر پوتین نیز همانطور که مشخص است روسیه به عضویت چنین دادگاهی درنیامده است. در مورد اوکراین و اتهام انتقال غیرقانونی و اجباری کودکان نیز به همین به همین شکل است. کی یف در سالهای گذشته درخواست عضویت در این دادگاه را ارائه کرد اما هنوز به تأیید نهایی مجلس نرسیده است. بنابراین اوکراین نیز از شروط لازم برخوردار نیست.
بنابراین دادستان نیز بر اساس اطلاعات ارائه شده به طور شخصی گزارش را تنظیم کرده و به قضات دادگاه سپرده و در نهایت قرار بازداشت پوتین نیز در این روند بابت اتهام در مورد کودکان اوکراینی صادر می شود.
با توجه به اینکه روسیه عضو اساسنامه رم نیست و آن را باطل تلقی می کند آیا این حکم مبنا و ارزش قانونی دارد و یا صرفا یک حکم نمایشی است؟
در این مورد اختلاف نظرهایی وجود دارد. برخی می گویند اگر پوتین محکوم شود در مجموعه کشورهایی که عضو این دادگاه هستند کسی نمی تواند سفر کند چون در این صورت موظف به بازداشت پوتین بر اساس حکم هستند.
نکته بعدی که حائز اهمیت است این بوده که حکم برای رئیس جمهوری صادر می شود که منصب ریاست جمهوری روسیه را در اختیار دارد. پیش تر دادگاه کیفری بین المللی چنین احکامی برای عمر البشیر، چارلز تیلر، رئیس جمهوری لیبریا و یا معمر قذافی رهبر لیبی را صادر کرد. این نکته را باید در نظر داشت که روسای جمهور کشورها به دلیل پست و آرای مردمی که در اختیار دارند مصون از پیگیری های قضایی در کشورهای مختلف هستند.
با توجه به این موضوع که پوتین ریاست جمهوری روسیه را در اختیار دارد و همین عامل او را از پیگیری های قضایی مصون می سازد، دادگاه می تواند علیه او اقدامی کند؟
تا اینجا به ابعاد حقوقی ماجرا اشاره کردم. مهمترین عامل در بین مساله سیاسی است. صدور چنین حکمی و پیگیری آن توسط کشورهای غربی نشان دهنده بالا گرفتن اختلافات بر سر جنگ اوکراین است که روز به روز ابعاد تازه تری پیدا می کند. چنین حکمی روسیه و پوتین را به اقدامات تندتری تحریک می کند. جالب تر آنکه آمریکا، چین و هند نیز به این دادگاه محلق نشده اند. اگرچه مادلین آلبرایت وزیرخارجه وقت آمریکا در آن برهه عضویت در این دادگاه را امضا کرد اما در ادامه آن را پس گرفتند. چین و روسیه نیز از همان ابتدا امضا نکردند. در واقع آمریکایی که خود این دادگاه را قبول ندارند با پیگیری کشورهای اروپایی مانند انگلیس و فرانسه که عضو این دادگاه هستند، مرحله جدیدی از برخوردهای بین المللی را علیه پوتین آغاز می کنند. در واقع می توان گفت که صحنه قضایی و حقوقی به صحنه سیاسی و دیپلماتیک تبدیل شده است. به نظر می رسد این اقدام عامل جدیدی برای تنش ها در روابط بین الملل باشد. نکته دیگر اینکه به نظر می رسد دنیا وارد فضای جدیدی در نظامی حقوقی شده است و دیگر آن مفاهیم چاردیواری اختیاری و یا مفاهیمی که برای رهبران کشورها مصونیت ایجاد می کرد دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است. به همین جهت به نظر می رسد که دنیا به سمتی حرکت می کند که دادگاه های بین المللی برای روسای جمهور کشورهایی که هم اکنون در منصب خود نیز قرار دارند قرار بازداشت صادر کند.
به عنوان سوال آخر آیا اروپایی ها در میدان جنگ اوکراین سیگنال های خطرناکی را دریافت کرده اند؟ با توجه به اخباری که در خصوص پیشروی های روسیه در باخموت به گوش می رسد؟
بعید به نظر می رسد؛ چرا که بحث قرار بازداشت علیه پوتین از شهریورماه و حتی قبل تر از آن نیز در حال پیگیری و رسیدگی بود. موضوعی که کریم خان دادستان کل دیوان کیفری نیز پیش تر آن را اعلام کرده بود. بنابراین می توان گفت که چه در صورت پیشروی روسیه و چه عقب نشینی آن، قرار بازداشت در نهایت صادر می شد. با توجه به سفر شی جینپینگ رهبر چین به روسیه و پیگیری بحث صلح میان روسیه و اوکراین، قراربازداشت برای پوتین تنش جدیدی را ایجاد خواهد کرد که کار رهبر چین را به مراتب دشوارتر و پیچیده تر می کند.

تصاویر کمتر دیده شده از بلوار کشاورز؛ ۶۰ سال قبل/ گزارش تصویری

رونمایی از موشک بالستیک خیبر/ گزارش تصویری

تصاویری دیده نشده از زنده یاد ناصر حجازی

مراسم واگذاری تجهیزات و تسلیحات به تیپ ۵۵ هوابرد ارتش

تصاویر جذاب بازیگران سریال بدون شرح بعد ۲۱ سال

جریان زندگی در سانتورینی یونان+ تصاویر

تولد شیرهای سفید ۴ قلو

لحظه هیجان انگیز آنباکسینگ تیربار MINIMI ارتش اوکراین+ فیلم
شیوع ماده مخدر زامبی در آمریکا+ فیلم
قیافه بامزه خرس گریزلی پس از بیدار شدن از خواب زمستانی+ فیلم
این دختر جوان در کنار مهدی طارمی کیست؟+ عکس
سلاح پیشرفته روسیه، چین و ایران که آمریکا نتوانسته بسازد+ عکس
از هیولای نسل پنجم بی ام و رونمایی شد+ عکس
تیراندازی بی رحمانه یک راننده اتوبوس به مسافر!+ فیلم
خبر باورنکردنی؛ یارانه نقدی نه تنها ۲۰درصد زیاد نمیشود، ۳۰درصد هم کم میشود!
عکس یادگاری بهاره رهنما کنار بازیگر معروف مرد روی فرش قرمز کن!
قیمت طلا و سکه ۹ خرداد ۱۴۰۲ / معاملهگران طلا از بازار جا ماندند
ویدئوی پربازدید از حرکت نمایشی با اف ۱۶
جدیدترین کشف تلسکوپ جیمز وب؛ یک آب فشان عظیم در منظومه شمسی
چاق ترین گربه جهان با وزن باورنکردنی ۱۸.۴ کیلوگرم!+ عکس
موشک خرمشهر ۴؛ با شلیک یک موشک ۸۰ هدف مورد اصابت قرار می گیرد+ فیلم
حمله به مسکو با ده ها پهباد انتحاری+ فیلم
شرط بازگشت استقلال به لیگ قهرمانان آسیا
این خودرو نیاز به جای پارک ندارد!+ فیلم
لقب سلطان ماهیگیری در بین حیوانات قطعا به این سگ تعلق میگیره!+ فیلم
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم
وقتی مرد جوان کروکدیل را با سگ خانگی اشتباه می گیرد!+ فیلم
یک عمر اشتباه آب لیمو گرفتیم!+ فیلم
ویدیویی از مار افعی شاخدار در ایلام!
باگ بزرگ تانک های روسی در برابر پهپادهای اوکراینی+ فیلم
عکس بامزه و دیدنی دختران شاهرخ استخری در لباس مدرسه
کشف فصلی از انجیل که ۱۵۰۰ سال پنهان مانده بود
تقابل دیدنی جنگندههای F-۳۵ با جنگنده سوخو-۳۰ روسیه بر فراز دریای بالتیک+ فیلم
ژست شیک و تابستانه آناهیتا درگاهی خبرساز شد
خشک کردن ماهی بر روی سوخو ۳۴ نیروی هوایی روسیه
سخنگوی وزارت خارجه آمریکا: تحریم ها را ادامه می دهیم!
سلاح اخلال کننده امواج ضد پهپاد در مانور اخیر حزب الله+ عکس
واکنش آمریکا به اتهامات نیلوفر حامدی و الهه محمدی/ اتهام همکاری این دو خبرنگار با واشنگتن را رد میکنیم
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس
اگر خار رفت تو دستت اینجوری درش بیار+ فیلم
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم
لقب سلطان ماهی گيری قطعا به ايشون تعلق ميگيره!+ فیلم
یک عمر بادمجون کبابی رو اشتباه پوست کندیم!+ فیلم
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس
خلاقیت عجیب و متفاوت در طراحی این کیک خبرساز شد+ فیلم
حک آرم سپاه روی بدنه ناوهای جنگی آمریکایی
خارهای خطرناک گزنه را در زیر میکروسکوپ ببینید+ فیلم
لحظاتی دلخراش از بز کوهی ای که یک پا ندارد+ فیلم
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم
تصاویری کمتر دیده شده از داخل کعبه
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم
با معده خالی سیر بخورید
لحظه جدا شدن چرخ های هواپیمای مسافربری هنگام فرود+ فیلم
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس
اگر خار رفت تو دستت اینجوری درش بیار+ فیلم
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم
لقب سلطان ماهی گيری قطعا به ايشون تعلق ميگيره!+ فیلم
یک عمر بادمجون کبابی رو اشتباه پوست کندیم!+ فیلم
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس
خلاقیت عجیب و متفاوت در طراحی این کیک خبرساز شد+ فیلم
حک آرم سپاه روی بدنه ناوهای جنگی آمریکایی
خارهای خطرناک گزنه را در زیر میکروسکوپ ببینید+ فیلم
لحظاتی دلخراش از بز کوهی ای که یک پا ندارد+ فیلم
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم
تصاویری کمتر دیده شده از داخل کعبه
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم
با معده خالی سیر بخورید
لحظه جدا شدن چرخ های هواپیمای مسافربری هنگام فرود+ فیلم
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۲۴ نظر)
جنجال جدید میرسلیم با ساعت مچی ۶ میلیاردی اش!+ عکس (۸ نظر)
لحظه شهادت مرزبان ایرانی در درگیری با طالبان+ فیلم (۶ نظر)
وقوع درگیری بین مرزبانان ایران و طالبان/فرود موشکهای ایران در مرکز شهر زرنج/پهپاد های ایرانی در حال رصد درگیری در مرز هستند+ فیلم (۶ نظر)
دستور فرمانده پلیس درباره پاسخ قاطع به تحرکات خطرآفرین طالبان (۶ نظر)
پیام توهین آمیز فرمانده گروه طالبان درباره فتح ایران+ فیلم (۶ نظر)
انتشار اولین تصاویر از شهید محمدمهدی احمدی که امروز به شهادت رسید (۵ نظر)
واکنش متفاوت احمد مسعود به درگیری ایران با طالبان+ عکس (۴ نظر)
ونکوور و تورنتو در فهرست شهرهای گرانقیمت برای مهاجرت/التهاب بازار مسکن و تورم تا جزئیات بدهی خانوارهای کانادایی (۴ نظر)
پیامدهای زیانبار و باور نکردنی تحریم های اوکراین علیه ایران+ جزئیات (۴ نظر)
ادعای هالو: مورد تعرض جنسی هواداران پهلوی قرار گرفتم!+ فیلم (۴ نظر)
میرسلیم: به چه حقی به خودروسازانِ کشور توهین میکنید و میگویید لگن تولید میکنند؟ + فیلم (۴ نظر)
باگ بزرگ تانک های روسی در برابر پهپادهای اوکراینی+ فیلم (۳ نظر)
تاکید دولت بر «پیگیری عودت اموال ملی» در پرونده«ناپدید شدن ۴۸تختهفرش از ساختمان حافظیه سعدآباد» (۳ نظر)
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم (۲۵۶ نظر)
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس (۱۱۴ نظر)
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس (۶۷ نظر)
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس (۵۱ نظر)
تصاویری کمتر دیده شده از داخل کعبه (۴۶ نظر)
نام محبوب ایرانی ها، بیشترین نامگذاری نوزادان در آلمان را به خود اختصاص داد (۴۴ نظر)
خلاقیت عجیب و متفاوت در طراحی این کیک خبرساز شد+ فیلم (۴۰ نظر)
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم (۴۰ نظر)
حمید رسایی خواستار اعدام ترانه علیدوستی شد!+ عکس (۴۰ نظر)
با معده خالی سیر بخورید (۳۴ نظر)
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم (۲۸ نظر)
تمسخر رئیس جمهور ایران از سوی مسئولین طالبان+ فیلم (۲۶ نظر)
اپرا خواندن شبیه انسان یک پرنده عجیب!+ فیلم (۲۴ نظر)
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۲۴ نظر)
توهین بیشرمانه تلویزیون آذربایجان به وزیر خارجه ایران+ فیلم (۲۵۶ نظر)
رفتار پدرانه رهبر انقلاب با یک دختر جوان در نمایشگاه کتاب+ عکس (۱۱۴ نظر)
پدر ایلان ماسک دوباره از دخترش بچهدار شد!+ عکس (۶۷ نظر)
این بنر تسلیت حتی تصورش هم شوکه کننده است!+ عکس (۵۱ نظر)
تصاویری کمتر دیده شده از داخل کعبه (۴۶ نظر)
نام محبوب ایرانی ها، بیشترین نامگذاری نوزادان در آلمان را به خود اختصاص داد (۴۴ نظر)
خلاقیت عجیب و متفاوت در طراحی این کیک خبرساز شد+ فیلم (۴۰ نظر)
لحظه باز نشدن چرخ جنگنده اف ۵ ایرانی هنگام فرود + فیلم (۴۰ نظر)
حمید رسایی خواستار اعدام ترانه علیدوستی شد!+ عکس (۴۰ نظر)
با معده خالی سیر بخورید (۳۴ نظر)
مبارزه بروس لی با بولو یانگ؛ نبردی که قدرت واقعی بروس را به رخ حریف کشید!+ فیلم (۲۸ نظر)
تمسخر رئیس جمهور ایران از سوی مسئولین طالبان+ فیلم (۲۶ نظر)
اپرا خواندن شبیه انسان یک پرنده عجیب!+ فیلم (۲۴ نظر)
لحظه شلیک آر پی جی به پاسگاه مرزی ایران+ فیلم (۲۴ نظر)




