مانور سرو کوهی چه پیامی برای ایران داشت؟

در ۲۳-۲۶ ژانویه، آمریکا و اسرائیل رزمایشی دوجانبه برگزار کردند که بزرگترین رزمایش مشترک آن‌ها تاکنون است: هفت‌هزار و ۹۰۰ پرسنل (۶۴۰۰ آمریکایی و ۱۵۰۰ اسرائیلی)، ۱۴۲ فروند هواپیمای جنگی (۱۰۰ فروند آمریکایی، ۴۲ فروند اسرائیلی)، ۱۲ فروند ناو جنگی (ناوگروه هواپیمابر جورج اچ. دبلیو بوش و شش شناور اسرائیلی از جمله یک زیردریایی) در این رزمایش شرکت داشتند تا فعالیت‌هایی را در تمام قلمرو‌ها (دریا، هوا، زمین، فضا و سایبری) تمرین کنند.

به گزارش روزنامه هم میهن به نقل از واشنگتن پست، به‌رغم گزارش‌ها مبنی بر اینکه این رزمایش حملات به تاسیسات هسته‌ای ایران را شبیه‌سازی کرد، مقامات آمریکایی آن را تکذیب کردند و هیچ دلیلی برای تردید در این تکذیب‌ها نیست. بمب‌افکن‌های B۵۲ که در این تمرین شرکت داشتند هواپیمای چنین ماموریتی نیستند، چون توانایی نفوذ به پدافند‌های هوایی توانمند را ندارند و نمی‌توانند تنها مهمات سنگرشکن آمریکایی متعارف را (موسوم به GBU-۵۷A/B رخنه‌گر بزرگ زرادخانه، یا اصطلاحا MOP) که قادر به تخریب تاسیسات هسته‌ای عمیق و مستحکم در فُردو یا جا‌های دیگر است، حمل و پرتاب کنند.

با وجود این، بسیاری از ماموریت‌های تمرینی در «سرو کوهی» نقش محوری در یک درگیری بزرگ بین اسرائیل، ایران و نیرو‌های نیابتی‌اش خواهد داشت. این می‌تواند تصمیم‌گیرندگان ایرانی را به این نتیجه برساند که در صورت بروز چنین درگیری‌ای، آن‌ها همچنین ممکن است با نیرو‌های آمریکایی روبه‌رو شوند ــ‌که سناریویی کابوس‌آور برای آنهاست. مقامات آمریکایی خاطرنشان کرده‌اند که «سرو کوهی» نهادینه خواهد شد و گسترش خواهد یافت.

واشنگتن قصد دارد دیگر کشور‌های منطقه را به مشارکت در رزمایش‌های بزرگ و پیچیده مشابه تشویق کند و برای جلب آن‌ها بر «ترسِ جاماندن» تکیه خواهد کرد. امید می‌رود این کار ستاد فرماندهی مرکزی آمریکا (سنتکام) را قادر سازد تا معماری امنیت منطقه‌ای نوظهوری را که در حال ساختش بوده تکمیل کند ــ از جمله دفاع موشکی/هوایی نوظهور و مولفه‌های پایش دریایی.

رزمایش‌های آینده شامل بمب‌افکن B۲ خواهد بود که پیام بازدارندگی روشنی را ارسال خواهد کرد، چون توانایی رخنه به سامانه‌های پدافند هوایی مدرن و پرتاب رخنه‌گر‌های ام. او. پی را دارد. علاوه بر این، B۲ این پیام را بدون به هیاهو ارسال خواهد کرد (تهران به‌طور کلی بیشتر تحت تاثیر هوشمندی قرار می‌گیرد تا خودنمایی).

اگر واشنگتن واقعا جدی است و نمی‌خواهد اجازه دهد ایران به سلاح‌های هسته‌ای دست پیدا کند؛ در آن صورت B۲ باید بخشی از رزمایش‌های آتی در خاورمیانه باشد؛ همان‌گونه که به طور مرتب در رزمایش‌های حوزه اروپا و مناطق هند-و-آرام شرکت می‌کند. بدون تغییرات در سیاست معیوب واشنگتن در قبال ایران، هیچ مجموعه‌ای از رزمایش‌های نظامی ــ‌هر‌قدر هم تاثیرگذار‌ــ موجب اطمینان خاطر دوستان و بازدارندگی دشمنان نخواهد شد. رسیدن به این اهداف مستلزم موارد زیر است:

پیام‌رسانی منسجم
دولت بایدن پیام‌های ضدونقیضی راجع به برنامه هسته‌ای ایران ارسال کرده است. در ژوئن ۲۰۲۱، پرزیدنت بایدن قول داد که «ایران در دوره ریاست‌جمهوری من هرگز به سلاح هسته‌ای دست نخواهد یافت».

در جولای ۲۰۲۲، بر اساس «بیانیه مشترک شراکت استراتژیک آمریکا و اسرائیل» واشنگتن متعهد شد که «هرگز اجازه دستیابی به سلاح‌های هسته‌ای را به ایران ندهد». بایدن دو روز بعد در نشست شورای خلیج‌فارس+۳ در جده، و دوباره در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر، این تعهد را تکرار کرد.

اما در ۲۲ نوامبر، جان کربی، هماهنگ‌کننده ارتباطات استراتژیک شورای امنیت ملی گفت که آمریکا «اجازه نمی‌دهد ایران به توانمندی [تولید]سلاح‌های هسته‌ای دست یابد» ــ و این جمله‌بندی را دست‌کم دو بار دیگر تکرار کرد (۲۰ ژانویه و ۲۷ ژانویه).

در گزارش ۱۹ ژانویه از سفر اخیر جیک‌سالیوان، مشاور امنیت ملی به اسرائیل، آدرین واتسون، سخنگوی شورای امنیت ملی بر «تعهد آمریکا به اطمینان از اینکه ایران هرگز به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند» تاکید کرد ــ که سومین مورد از تحریف زبانی این تعهد بود.