سفر مخفیانه جو بایدن به اوکراین چگونه اجرا شد؟

تحریریه پارسینه- حمیدرضا اسکندری: کاروان حامل جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، حوالی ساعت ۳:۳۰ صبح یکشنبه از کاخ سفید خارج شد. برای این سفر خبری از «ایر فورس وان» بزرگ و پر زرق و برقی نبود و بایدن با هواپیمای «سی ۳۲» نیروی هوایی، یک بوئینگ ۷۵۷ اصلاح شده که معمولاً برای سفر‌های داخلی به فرودگاه‌های کوچکتر استفاده می‌شود، در تاریکی شب ناپدید شد.

دفعه بعد که او ظاهر شد ۲۰ ساعت بعد در مرکز شهر کیف، پایتخت اوکراین بود.

سفر غافلگیرکننده ۲۳ ساعته بایدن به اوکراین در روز دوشنبه، اولین سفر که یک رئیس جمهور آمریکا به یک منطقه جنگی خارج از حمایت ارتش این کشور بود.

به گزارش آسوشیتدپرس، طی پنج ساعت بعد، رئیس جمهور آمریکا چندین توقف در اطراف شهر داشت - بدون اینکه مردم اوکراین از این سفر اطلاع داشته باشند. او با یک شاسی بلند سفید به جای لیموزین ریاست جمهوری در حال حرکت بود. اما تمام این فعالیت‌ها به اندازه‌ای توجهات را به خود جلب کرد که قبل از اینکه بتواند به لهستان بازگردد، خبر حضور او فاش شد.

اما روسیه آنچه را که مردم اوکراین نمی‌دانستند، می‌دانست، چرا که مقامات آمریکایی درباره سفر بایدن، به مسکو اطلاع داده بودند.

سفر برنامه ریزی شده بایدن به ورشو، پایتخت لهستان، و همزمانی آن با تعطیلات روز رئیس جمهور، فرصتی آشکار برای توقف در کیف بود. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی روز دوشنبه گفت، گروه کوچکی از مقامات ارشد کاخ سفید و کلیه آژانس‌های امنیت ملی آمریکا، ماه‌ها مخفیانه کار می‌کردند تا این اتفاق بیفتد. بایدن تنها روز جمعه امضای نهایی را کرد.

هنگامی که بایدن در جت نیروی هوایی مخفی شد، علامت تماس «SAM۰۶۰» برای مأموریت هوایی ویژه، به جای «ایر فورس وان» که به طور معمول برای هواپیمای رئیس جمهور آمریکا به کار می‌رود، استفاده شد.. هواپیما در تاریکی پارک شده بود و سایه‌بان‌های پنجره پایین بود و در ساعت ۴:۱۵ صبح به وقت شرق آمریکا از پایگاه مشترک اندروز بلند شد.

هواپیمای بایدن پس از توقف برای سوخت‌گیری در آلمان، جایی که او از هواپیما بیرون نرفت، ترانسپوندر (فرستنده) خود را برای پرواز تقریباً یک ساعته به ژشوف لهستان، که به عنوان دروازه ورود تسلیحات غربی و بازدیدکنندگان ویژه به اوکراین فعالیت می‌کند، خاموش کرد. از آنجا، او برای یک سفر شبانه تقریباً ۱۰ ساعته به کیف، سوار قطار شد.

بایدن ساعت ۸ صبح دوشنبه وارد کیف شد، مورد استقبال سفیر آمریکا قرار گرفت و برای رانندگی به کاخ مارینسکی وارد کاروان خود شد. حتی زمانی که او در اوکراین بود، پرواز‌های حامل تجهیزات نظامی و سایر کالا‌ها بدون وقفه از شهر‌های غربی به سمت ژشوف ادامه داشت.

در همین حال، در کیف، دسترسی به بسیاری از خیابان‌های اصلی و ساختمان‌های مرکزی بدون توضیح خاصی مسدود شده بود. مردم ویدئو‌هایی از یک کاروان طولانی خودرویی را به سرعت عبور می‌کردند به اشتراک گذاشتند و این اولین نشانه از حضور بایدن در اوکراین بود.

رئیس جمهور آمریکا با گروهی بسیار کوچکتر از حد معمول سفر کرد: سالیوان، جن اومالی دیلون معاون رئیس ستاد، و آنی توماسینی مدیر عملیات دفتر بیضی که اتاق کار رئیس جمهور آمریکاست. تیم کوچکی از سرویس مخفی او، دستیار نظامی حامل کیف اتمی موسوم به «فوتبال هسته ای»، یک تیم پزشکی کوچک و عکاس رسمی کاخ سفید به آن‌ها ملحق شدند.

تنها دو روزنامه نگار به جای ۱۳ روزنامه نگار که معمولا رئیس جمهور را همراهی می‌کنند، در هواپیما بودند. وسایل الکترونیکی آن‌ها در طول سفر به اوکراین خاموش و به کاخ سفید تحویل داده شد. تعداد کمی از روزنامه‌نگاران مستقر در اوکراین صبح روز دوشنبه به هتلی در مرکز شهر دعوت شدند تا به آن‌ها ملحق شوند، اما تا اندکی قبل از ورود بایدن از برنامه مطلع نشدند.

حتی با وجود سیستم‌های موشکی زمین به هوای غربی که دفاع اوکراین را تقویت می‌کنند، به ندرت پیش می‌آمد که یک رئیس جمهور به منطقه درگیری سفر کند که در آن آمریکا یا متحدانش کنترلی بر حریم هوایی نداشتند.

ارتش ایالات متحده در اوکراین حضوری ندارد و تنها یک گروه کوچک از تفنگداران دریایی از سفارت این کشور در کیف محافظت می‌کنند.

سالیوان به خبرنگاران گفت: «ما به روس‌ها اطلاع دادیم که بایدن به کیف سفر می‌کند. ما این کار را چند ساعت قبل از خروج او به منظور رفع منازعه انجام دادیم.» او از مشخص کردن پیام دقیق یا اینکه به چه کسی ارسال شده است خودداری کرد، اما گفت که هدف از این کار جلوگیری از هرگونه اشتباه محاسباتی بود که می‌توانست دو کشور مجهز به سلاح هسته‌ای را به درگیری مستقیم بکشاند.

هنگامی که بایدن در کیف بود، هواپیما‌های تجسسی ایالات متحده، از جمله رادار هوابرد E-۳ Sentry و یک هواپیمای الکترونیکی RC-۱۳۵W Rivet Joint، از حریم هوایی لهستان بر کیف نظارت می‌کردند.

بسته شدن خیابان‌های کیف که معمولاً با ترافیک همراه است، آرامش وهم‌آوری را در مرکز پایتخت شکل داده بود. شهر آنقدر ساکت بود که صدای کلاغ‌ها شنیده می‌شد.

بایدن در حالی که مقابل «کلیسای سنت میشل» عینک آفتابی خود را در مقابل نور خیره کننده به چشم داشت، به زلنسکی گفت: «بیایید وارد شویم و نگاهی بیندازیم.» روسای جمهور داخل [کلیسا]ناپدید شدند، در حالی که سربازان به شدت مسلح بیرون نگهبانی می‌دادند.

ناقوس‌های کلیسای جامع ساعت ۱۱:۳۰ صبح به صدا در آمد و به دنبال آن هشدار‌های حمله هوایی ساعت ۱۱:۳۴ صبح، درست قبل از بیرون آمدن آن دو به صدا درآمد. آژیر‌ها ابتدا صدای زوزه‌ای بود که بر فراز شهر بلند می‌شد و چند ثانیه بعد زنگ‌های هشدار از برنامه‌های تلفن همراه در جیب مردم ناله می‌کردند.

بایدن و زلنسکی از دروازه جلوی کلیسای جامع به میدان مقابل رفتند، جایی که بدنه‌های زنگ‌زده تانک‌های روسی و سایر خودرو‌های زرهی تخریب‌شده برای یادآوری جنگ مستقر شده‌اند.

تنها پس از آن بود که اولین تصاویر از حضور بایدن در کیف در شبکه‌های اجتماعی اوکراین ظاهر شد و خبر آن منتشر شد.

بایدن برای توقفی کوتاه به سمت سفارت ایالات متحده رفت و پس از آن برای بازگشت به لهستان سوار واگن قطاری مجهز و چوبی با پرده‌های محکم کشیده، یک میز ناهارخوری و یک مبل چرمی شد.