.svg)
نگاهی به سابقه ورود فعالان اقتصادی به حوزه‌های اجتماعی در تاریخ اصفهان
هر کشوری با شهروندانی که در مورد توانایی‌های خود به خودباوری رسیده باشند، در مسیر توسعه قرار می گیرد. آنچه از مطالعه‌ی کشورهای توسعه یافته حاصل می‌شود، آن است که تنها ملاک پیشرفت یک کشور را رشد اقتصادی آن تشکیل نمی‌دهد بلکه کاهش فقر، کم کردن فاصله طبقاتی، افزایش روحیه تولیدکنندگی به جای مصرف زدگی و اتکا به نیروی انسانی به جای منابع مادی، ویژگی‌های بارز کشورهای موفق است.
دغدغه های اجتماعی فعالان اقتصادی
زمانی که از شرکت به ویژه شرکت‌های خصوصی سخن به میان می‌آید؛ پیش فرض‌های ذهنی به دغدغه اقتصادی و سوددهی معطوف می‌شود اما این شرکت‌ها در قبال جامعه، افراد انسانی و محیطی که سازمان در آن فعال است نیز دغدغه‌هایی دارند که از ملاحظات اقتصادی و وظایف قانونی فراتر می‌رود و به شرکت‌ها کمک می‌کند تا از نظر اجتماعی و به ویژه به دلیل تأثیرات احتمالی خود در جامعه و محیط پاسخگو باشند.
ردپای ورودِ فعالان اقتصادی در عرصه‌های اجتماعی، فرهنگی و حتی مذهبی را می‌توان در بخش‌های مختلفی از تاریخ اصفهان جستجو کرد. از جمله نامدارترین فعالان اقتصادی اصفهان که به‌وقت شکوفایی کسب و کار و تجارت قدم به عرصه‌های دیگر نیز گذاشت، «محمدحسین کازرونی» تاجر معروفی است که پیش از مشروطیت با تأسیس شرکت‌های اسلامیه و مسعودیه با هدف تأمین منسوجات مورد نیاز مردم و ترویج کالاهای وطنی وارد فعالیت اقتصادی شد. او علاوه بر تجارت به عمران و آبادانی نیز علاقه خاصی داشت و باعث رونق کشاورزی و اداره معیشت بسیاری از کشاورزان شد.
از خدمات مهم کازرونی به‌جز ساخت مدرسه و بیمارستان و مسجد می‌توان به ساخت عمارت‌ها و مغازه‌هایی درگذر چهارباغ عباسی (پاساژ کازرونی فعلی) اشاره کرد که در آن دوران به آبادانی و ایجاد امنیت در محدوده‌ی چهارباغ و دروازه دولت و رونق کسب و کار مردم کمک کرد. در واقع صنعت نساجی، خاندان کازرونی و چهارباغ در این نقطه به هم می‌رسند.
«حسین همدانیان» تاجر و فعال اقتصادی معروف اصفهانی و مؤسس شرکت سهامی ریسندگی و بافندگی بافناز (شهناز سابق) نیز در این فهرست جای دارد. او که یکی از سهامداران اصلی در تأسیس شرکت سیمان اصفهان به‌عنوان چهارمین کارخانه سیمان ایران هم بود، در سال 1344 دست به کار بزرگ و بی‌سابقه‌ای زد و «مؤسسه خیریه علی و حسین همدانیان» را به‌عنوان بزرگترین بنیاد خیریه و نیکوکاری در ایران ایجاد و کلیه‌ی سهام، اموال منقول و غیرمنقول و کارخانه‌ها را به این مؤسسه واگذار کرد. ساخت و تجهیز مراکز بهداشتی، درمانی، آموزشی، مذهبی، صنعتی و همچنین کمک به نیازمندان، دانشجویان و طلاب از دیگر اقدامات حسین همدانیان است که از حافظه تاریخی شهر اصفهان زدوده نخواهد شد.
نقش متمایز فعالان اقتصادی در مسئولیت پذیری اجتماعی
شاید نتوان پاسخ قاطعی برای این سؤال پیدا کرد که آیا فعالان اقتصادی ملزم به ورود به سایر عرصه‌های زندگی اجتماعی هستند یا خیر؟ به‌ویژه در دوران حاضر که فعالیت اقتصادی در سطح کلان به دلیل رقابت‌های شدید در بازارهای داخلی و خارجی، نوسانات ناگهانی بازار، افزایش میزان غافل‌گیری حین فعالیت اقتصادی، تحریم‌ها و... توانمندی و تمرکز ویژه‌ای می‌طلبد؛ شاید دیگر فرصت و انرژی کافی برای فعالان اقتصادی باقی نماند که صرف عرصه‌هایی به‌جز عرصه اقتصادی شود. درواقع شاید با خودتان بگویید یک فعال اقتصادی در سطح کلان همین‌که بتواند گلیم کسب و کار و مجموعه اقتصادی‌اش را از آب بیرون بکشد، به هدف اصلی‌اش که همان سودآوری است دست یابد، به وضعیت پرسنل و کارکنانش به‌خوبی رسیدگی کند، یا بتواند به یک صادرکننده‌ی اثرگذار در کشور بدل شود و قدم‌هایی مهم برای بهبود وضعیت اقتصادی کشور بردارد شاخ غول را شکسته و دیگر نباید از او توقع داشت به فکر ساختن بیمارستان و مراکز فرهنگی باشد و سرمایه‌اش را در امور اجتماعی صرف کند!
علاوه بر این، می‌توان گفت که متولیان امور فرهنگی و اجتماعی کشور سالیانه بودجه‌های قابل‌توجهی از منابع دولتی دریافت می‌کنند و وظیفه دارند نسبت به رتق و فتق امور فرهنگی و اجتماعی پیش‌قدم باشند و از این رو، دیگر ضرورتی ندارد که یک فعال اقتصادی به این عرصه‌ها ورود کند.
اگرچه ممکن است این برداشت تا حدی درست و منطقی باشد، اما نباید از نقش برجسته فعالان اقتصادی در بهبود شرایط زندگی افراد، غافل شد. در شرایط موجود که ماندن و ادامه‌ی فعالیت در عرصه‌های کلان اقتصادی به امری دشوار برای فعالان اقتصادی تبدیل شده است؛ برخی از آن‌ها نسبت به فعالیت در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی بی‌تفاوت نبوده و از وقت، تجربه و سرمایه‌ی خود در این حوزه‌ها در راستای بهبود سطح کیفی زندگی مردم و افراد جامعه بهره می‌برند.
محمدرضا دیانی و «انتخاب» انسان‌دوستانه!
ازجمله این شرکت‌ها می‌توان به گروه صنعتی انتخاب الکترونیک به مدیریت محمدرضا دیانی اشاره کرد که یک شرکت اقتصادی بزرگ در زمینه‌ی تولید لوازم خانگی و بزرگترین تولید کننده لوازم خانگی در کشور است اما در زمینه‌های مختلف اجتماعی، محیط زیست و انسان دوستانه نیز فعالیت دارد؛ چراکه از ضرورت توجه جدی سازمان‌های سرآمد به مسئولیت اجتماعی و مزایای دوجانبه مسئولیت پذیری اجتماعی هم برای جامعه و طرف‌های ذینفع و هم برای سازمان آگاه است. در این مسیر مفهوم مسئولیت اجتماعی یکی از اصول بنیادین نظام مدیریتی گروه توسعه انتخاب از بدو تأسیس تا کنون بوده است.
تأکید بر اهمیت این مفهوم، محمدرضا دیانی را به این باور رساند که مهمترین مسئولیت اجتماعی انتخاب الکترونیک، اشتغال‌زایی است؛ چراکه با ایجاد اشتغال، افراد بسیاری به رفاه اقتصادی و اجتماعی دست یافته و در نهایت به رونق و رشد اقتصادی جامعه منتهی می‌شود. فراهم ساختن فضایی برای اشتغال بیش از 15 هزار نفر به صورت مستقیم و 150 هزار نفر به صورت غیرمستقیم، محقق شدن بخشی از این مسئولیت در مقابل جامعه است.
انتخاب الکترونیک به عنوان سازمانی مسئولیت‌پذیر در قبال دینفعان، در مسیر پایداری گام برداشته و با تقویت پایبندی به اصول مسئولیت اجتماعی در سراسر سازمان، این تفکر و بینش را سرلوحه برنامه‌های خود قرار داده است. هدف این مجموعه، صرفاً خلق ثروت نیست بلکه خلق ثروت را پیش‌نیازی برای توزیع ثروت در میان آحاد جامعه می‌داند.
رعایت اصول مرتبط با انصاف، عدالت و احترام متقابل همواره در فعالیت‌های این گروه اقتصادی- تولیدی مد نظر قرار گرفته است و بر این اساس با تدوین، انتشار و توسعه‌ی ارزش‌های سازمانی خود، ایجاد فرهنگ غنی و پایبندی به اصول حاکم بر اخلاق، در صدد است تا سطح اخلاقی مسئولیت‌های اجتماعی را به نحو شایسته‌ای انجام دهد.
از دیگر زمینه‌های مورد توجه از سوی مدیریت شرکت انتخاب الکترونیک در حوزه مسئولیت اجتماعی می‌توان به اقدامات بشردوستانه اشاره کرد. چنانکه این شرکت نسبت به ارائه‌ی خدمات پس از فروش به مشتریان، استعدادیابی نوجوانان، امدادرسانی به هم‌وطنان در هنگام وقوع سیل و زلزله از جمله خدمت رسانی به مردم زلزله زده سی‌سخت، توزیع بسته‌های معیشتی در میان آسیب دیدگان کرونا و مهم‌تر از همه راه اندازی مرکز کنترل سرطان ایرانیان (مکسا) اقدام کرده است.
اما گام‌های بلند دیگری که این شرکت در زمینه‌ی فعالیت‌های زیست محیطی برداشته است شامل توسعه‌ی فضای سبز، فناوری‌های دوستدار محیط زیست، تعیین معیار مصرف آب و دستورالعمل برچسب آب برای محصولات شوینده‌ی خانگی در راستای ارتقا فرهنگ مصرف و تولید محصولات با مصرف انرژی بسیار پایین است.
از آنجا که رضایت کارکنان و مشتریان جایگاهی بسیار ارزشمند در اندیشه‌ی محمدرضا دیانی دارد، بنابراین در زمینه‌ی تأمین رفاهیات و امکانات مناسب برای کارکنان خود به عنوان یکی از مؤلفه‌های اصلی در حوزه مسئولیت اجتماعی، اقدامات قابل‌توجهی را انجام داده است که برخی از آن‌ها شامل افزایش ایمنی و سلامت کارکنان، تأمین امکانات رفاهی برای آن‌ها و خانواده‌هایشان، توسعه و ایجاد فرصت‌های برابر، پوشش بیمه، ارزیابی فضای ایمن برای کار و ارگونومی در محل کار است.
فعالیت اقتصادی در نقاط مختلف جهان همواره از محیط پیرامون خود و فرهنگ و باورهای مردم آن سرزمین تاثیر گرفته است. ممکن است در نقطه‌ای از جهان «سودآوری» تنها و تنها هدف یک شرکت اقتصادی باشد و بابت دست یافتن به این هدف مورد توجه و تمجید مردم قرار گیرد؛ اما در سرزمین‌هایی که مردم اهمیت ویژه‌ای برای اقدامات انسان دوستانه قائل هستند، ورود شرکت‌های اقتصادی و فعالان آن‌ها به عرصه‌های مسئولیت اجتماعی، نقش مهمی در ماندگاری آن‌ها در اذهان عمومی دارد.
این مجموعه‌های معمولا نگاهی انسان محور داشته و به توسعه پایدار و ارتقا سطح کیفی زندکی مردم برای خلق جهانی بهتر می‌اندیشند.
ارسال نظر