بیماری باقلایی چیست و درمان دارد؟

بیماری فاویسم به بیماری باقلایی یا کمبود G6PD نیز معروف است. این بیماری یک ناهنجاری ژنتیکی بوده و منجر به کمبود گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز در خون فرد میشود. G6PD (گلوکز 6 فسفات دهیدروژناز) یک آنزیم مهم در بدن است و واکنشهای بیوشیمایی مختلف در بدن را تنظیم میکند.
طبق آخرین آمارها 600 میلیون نفر در دنیا مبتلا به این بیماری هستند و میزان شیوع آن در ایران 10 الی 14.9 درصد و بهطور کلی در مردان بیشتر است. بیماران مبتلا به فاویسم زندگی کاملاً عادی دارند؛ اما در مواجهه با باقلا یا برخی از داروها دچار حساسیت شده و علائم بیماری بروز میکنند. در این مقاله به بررسی علائم و روشهای درمان بیماری باقلایی خواهیم پرداخت.
بیماری فاویسم چیست؟
همانطور که در ابتدای مقاله اشاره کردیم، بیماری ارثی فاویسم بهدلیل کمبود آنزیم G6PD در بدن ایجاد میشود. علاوه بر انجام واکنشهای بیوشیمیایی، این آنزیم مسئول حفظ سلامت گلبولهای قرمز خون است و باعث میشود گلبولها بتوانند به درستی عمل کرده و طول عمر طبیعی داشته باشند. همچنین با کمبود G6PD در بدن، گلبولهای قرمز به سرعت تجزیه شده و تخریب زودهنگام این سلولها در نهایت منجر به کمخونی همولیتیک میشود.
در افراد مبتلا به کمبود G6PD، کمخونی همولیتیک پس از خوردن باقلا یا برخی حبوبات دیگر رخ میدهد. همچنین برخی داروها یا عفونتها نیز میتوانند علائم کمخونی همولیتیک را در فرد ایجاد کنند. این داروها عبارتاند از:
- داروی ضد مالاریا (دارویی برای پیشگیری و درمان مالاریا)؛
- داروهای سولفونامید (دارویی برای درمان عفونتهای مختلف)؛
- آسپرین (دارویی برای تسکین تب، درد و تورم)؛
- برخی از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی (NSAIDs).
کمبود آنزیم G6PD عامل ژنتیکی داشته و از یک والد یا هر دو میتواند به فرد منتقل شود. ژن معیوبی که باعث کمبود این آنزیم میشود روی کروموزوم X (یکی از دو کروموزوم جنسی) قرار دارد. زنان دارای دو کروموزوم X و مردان دارای یک کروموزوم X و یک کروموزوم Y هستند. از آنجایی که زنان دارای دو کروموزوم X هستند، احتمال ابتلای مردان به بیماری فاویسم بیشتر از زنان است.
شاید این سوال برای شما ایجاد شود؛ که چرا احتمال ابتلای مردان به بیماری باقلایی بیشتر از زنان است. فرض کنید والد مادر مبتلا به فاویسم و والد پدر کاملاً سالم است. اگر فرزند آنها دختر باشد، کروموزوم X پدر میتواند کروموزوم معیوب X مادر را جبران کند و فرزند دختر با احتمال کمتری مبتلا به فاویسم متولد میشود. اما اگر فرزند آنها پسر باشد، کروموزوم Y پدر توانایی مقابله با کروموزوم معیوب X مادر را نداشته و با احتمال بیشتری، پسرِ متولد شده مبتلا به فاویسم خواهد بود.
منظور از عوامل خطر این است؛ که اگر فردی علائم زیر را دارد، به احتمال بیشتری به بیماری کمبود G6PD مبتلا خواهد شد. این عوامل عبارتاند از:
- مرد بودن؛
- آفریقایی-آمریکایی بودن؛
- اهل خاورمیانه بودن؛
- سابقه بیماری در خانواده.
پزشکان میتوانند با انجام یک آزمایش خون ساده برای بررسی سطح آنزیم G6PD، کمبود آن را تشخیص دهند. سایر آزمایشهای تشخیصی که ممکن است انجام شود، شامل: شمارش کامل خون، آزمایش هموگلوبین سرم و شمارش رتیکولوسیتها است. این آزمایشها اطلاعاتی در مورد گلبولهای قرمز در بدن داده و میتوانند به تشخیص کمخونی همولیتیک کمک کنند.
علائم بیماری فاویسم یا کمبود G6PD چیست؟
با کمبود G6PD و از بین رفتن گلبولهای قرمز در بدن، ارسال اکسیژن به اندامها و بافتها مختل شده و منجر به علائم زیر میشود:
- خستگی؛
- زردی پوست (یرقان) یا رنگپریدگی پوست؛
- زرد شدن سفیده (صلبیه) چشم؛
- تنگی نفس؛
- ضربان سریع قلب؛
- ادرار تیره یا نارنجی؛
- تب؛
- سرگیجه؛
- بزرگ شدن طحال.
بیماری باقلایی چگونه درمان می شود؟
به گزارش رویداد24 بیماری فاویسم با حذف محرکی که باعث ایجاد علائم بیماری شده است، درمان میشود. برای نمونه، اگر این بیماری توسط عفونت ایجاد شده باشد، پزشک تلاش میکند عفونت را برطرف کند. همچنین مصرف هرگونه دارو یا ماده غذایی که ممکن است باعث بروز علائم شود و گلبولهای قرمز خون را از بین ببرد، نیز قطع میشود. با این حال، اگر کمبود G6PD پیشرفت کرد و به کمخونی همولیتیک تبدیل شد، ممکن است به درمان قویتری نیاز باشد. در این حالت از اکسیژن درمانی و انتقال خون به فرد بیمار برای کنترل فاویسم استفاده میشود.
همانطور که در تیترهای بالا اشاره کردیم، بیماری فاویسم یک بیماری ژنتیکی و مربوط به کمبود آنزیم G6PD در بدن است. این بیماری هیچ درمان دائمی ندارد؛ با این حال، بسیاری از افراد مبتلا به کمبود G6PD هیچ علامتی خاصی نداشته و با رعایت رژیم غذایی میتوانند یک زندگی کاملاً نرمال داشته باشند.
نحوه مدیریت این بیماری برای جلوگیری از بروز علائم بسیار مهم است. برای مثال پرهیز از مواد خوراکی، مانند: باقلا و نخود فرنگی، مصرف دارو زیر نظر پزشک و کاهش سطح استرس میتواند تا حدود زیادی از بروز علائم فاویسم جلوگیری کند. اگر با خوردن حبوبات یا داروهای معرفی شده دچار علائمی مانند: سرگیجه، زردی، تنگی نفس و غیره شدهاید، میبایست در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید.

تنها تصویر از رنگین کمان کامل جهان را شگفت زده کرد+ عکس

با «هلند ایران» آشنا شوید+ تصاویر

این رنوی نامحبوب بازار ایران در ترکیه خواهان دارد!+ تصاویر

عبور دیدنی قطارها با فاصله بسیار کم از یکدیگر + فیلم

پوشش زنان سفرا در «جشن نوروز وزارت خارجه» کشورمان+ تصاویر

ویژگی های اعجاب آور خودرو فراری روما+ تصاویر

استقبال از ناوهای نیروی دریایی چین و روسیه توسط ایران+ تصاویر

حیوانات عجیب ولی واقعی که تاکنون ندیده اید!+ تصاویر
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
شرط محمود شهریاری برای خواندن یک شعر با حضور الهام چرخنده !+ فیلم (۷ نظر)
فعالیت سامانه موشکی ضد تانک "اشتورم-سی" روسیه در نزدیکی مارینکا+ فیلم (۳ نظر)
رنگ زیباترین اسب جهان حیرت زده تان می کند+ فیلم (۲ نظر)
فیلم تولد اولین نوزاد متولد سال ۱۴۰۲ در تهران + فیلم (۲ نظر)
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان (۲ نظر)
واکنش علم الهدی به اعلام «تحریم» او از سوی اتحادیه اروپا (۲ نظر)
طالبان تجلیل از نوروز را ممنوع کرد/ جشن غیراسلامی است (۲ نظر)
روسیه هواپیمای ۶ میلیارد دلاری خود را آزمایش کرد (۱ نظر)
فیلم رهگیری هواپیمای آمریکایی توسط نیروی هوایی روسیه+ فیلم (۱ نظر)
رقص ترکی احسان علیخانی همراه گروه آذربایجانی + فیلم (۱ نظر)
سوال عجیب حنیف عمرانزاده از هاشم بیکزاده در سفر به مکه در هنگام نماز! (۱ نظر)
تداوم بارندگی در سراسر کشور تا پنجشنبه/ صدور هشدار بارندگی در تهران و البرز (۱ نظر)
نخستین مسجد عظیم و بدون ستون جهان در عربستان+ فیلم (۱ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
مخوف ترین جنگنده سیاه روسیه به پرواز در آمد+ فیلم (۲۹ نظر)
گزارش جنجالی رسانه اوکراینی درباره پهپاد ایرانی مهاجر ۶+ فیلم (۲۴ نظر)
روایت "روز صفر" از لحظه بازداشت عبدالمالک ریگی+ فیلم (۲۴ نظر)
سکانس مرگ تراژدیک جری در قسمت پایانی کارتون تام و جری+ فیلم (۱۷ نظر)
انتشار تصویر یکی از عوامل ترور حاج قاسم که دیشب دستگیر شد (۱۴ نظر)
حیرت انگیزترین رژه نظامی تاریخ جهان را از دست ندهید+ فیلم (۱۱ نظر)
دعای تحویل سال نو با صدای استاد شجریان+ فیلم (۱۰ نظر)
ممنوع المعامله شدن ۵۳ سلبریتی و چهره سرشناس+ لیست اسامی (۱۰ نظر)
فوری؛ حکم بازداشت ولادیمیر پوتین صادر شد + جزییات (۱۰ نظر)
همکاری سه کشور برای تولید یکی از قدرتمندترین جنگنده های نسل ۶+ فیلم (۹ نظر)
نخ کردن سوزن به ساده ترین شکل ممکن + فیلم (۷ نظر)
شرط محمود شهریاری برای خواندن یک شعر با حضور الهام چرخنده !+ فیلم (۷ نظر)
پاسخ عجیب مجری معروف به توهین به علی دایی در تلویزیون + فیلم (۷ نظر)
توپ های رنگی آویزان در خطوط برق برای چیست؟ + فیلم (۳۶۷ نظر)
آگهی قیمت باورنکردنی تیگو ۸ پرو در بغداد + عکس (۱۱۸ نظر)
رادارگریزترین جنگنده آمریکا از سیستم راداری ایران در امان نیست +جزئیات (۷۹ نظر)
محیط دایره را به سبک خانم معلم قائمشهری به دست بیاورید+ فیلم (۶۷ نظر)
چرا نباید با مرد مسن ازدواج کرد؟ (۶۰ نظر)
عاقبت سرباز روس که با اسلحه قصد سرنگونی کوادکوپتر را داشت+ فیلم (۱۶+) (۵۸ نظر)
اعتراض کاربران فضای مجازی به آهنگ منشوری شروین حاجی پور + فیلم (۵۵ نظر)
معامله خصمانه جمهوری آذربایجان و اسرائیل علیه ایران (۵۲ نظر)
وقتی ایران خریدار گران ترین جنگنده مافوق صوت در تاریخ هوانوردی شد+ فیلم (۴۴ نظر)
علت مسمومیت دانش آموزان مدرسه خیام در پردیس مشخص شد+ فیلم (۴۴ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
هواپیمای نظامی یاسین ایران چگونه ساخته شده است؟+ جزئیات (۴۰ نظر)
تصمیم صدام برای تسویه حساب تاریخی با ایران+ فیلم (۳۸ نظر)
واکنش شدید آقای بازیگر به ضرب و شتم یک مادر مقابل مدرسه (۳۰ نظر)
توپ های رنگی آویزان در خطوط برق برای چیست؟ + فیلم (۳۶۷ نظر)
آگهی قیمت باورنکردنی تیگو ۸ پرو در بغداد + عکس (۱۱۸ نظر)
رادارگریزترین جنگنده آمریکا از سیستم راداری ایران در امان نیست +جزئیات (۷۹ نظر)
محیط دایره را به سبک خانم معلم قائمشهری به دست بیاورید+ فیلم (۶۷ نظر)
چرا نباید با مرد مسن ازدواج کرد؟ (۶۰ نظر)
عاقبت سرباز روس که با اسلحه قصد سرنگونی کوادکوپتر را داشت+ فیلم (۱۶+) (۵۸ نظر)
اعتراض کاربران فضای مجازی به آهنگ منشوری شروین حاجی پور + فیلم (۵۵ نظر)
معامله خصمانه جمهوری آذربایجان و اسرائیل علیه ایران (۵۲ نظر)
وقتی ایران خریدار گران ترین جنگنده مافوق صوت در تاریخ هوانوردی شد+ فیلم (۴۴ نظر)
علت مسمومیت دانش آموزان مدرسه خیام در پردیس مشخص شد+ فیلم (۴۴ نظر)
رقص و حرکات موزون حامد آهنگی وسط ویژه برنامه نوروزی با اجرای جواد یساری+ فیلم (۴۱ نظر)
هواپیمای نظامی یاسین ایران چگونه ساخته شده است؟+ جزئیات (۴۰ نظر)
تصمیم صدام برای تسویه حساب تاریخی با ایران+ فیلم (۳۸ نظر)
واکنش شدید آقای بازیگر به ضرب و شتم یک مادر مقابل مدرسه (۳۰ نظر)




